محمد کرمی حویزی: تفاوت میان نسخه‌ها

محمد کرمی حویزی در سال ۱۳۰۰ش در نجف اشرف و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش محمد (طه) کرمی حویزی از عالمان برجسته خوزستان و صاحب تألیفات متعدد در زمینه‌های فقه و اصول و شعر و ادب و پدربزرگش شیخ نصرالله حویزی از شاگردان آخوند ملا محمدکاظم خراسانی و میرزا حسین خلیلی تهرانی و مادرش دختر مجتهد بزرگ شیخ ابوالقاسم ممقانی، از مراجع دینی مقیم نجف اشرف بود.  

محمد کرمی قرائت قرآن و ادبیات عرب و عجم را در خانه و پیش پدر و مادرش آموخت. سپس بخشی از مقدمات و ادبیات را نزد پدرش خواند و مدتی هم از درس سطح شیخ حسین زایرده و سیدمحمد بغدادی بهره برد. مدتی بعد راهی قم شد و تحصیلاتش را در حوزه علمیه آن شهر پی گرفت.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله کرمی»، ص۱۲۰.</ref> در قم دروس سطح را نزد استادان حوزه علمیه آن شهر تکمیل کرد و آنگاه در درس خارج اصول آیت‌الله محمدتقی خوانساری شرکت کرد و بخشی از دروس اصول را نزد ایشان فراگرفت. هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری شرکت می‌کرد و تا پایان حیات ایشان، از آن درس بهره می‌برد. کرمی حویزی پس از رحلت آیت‌الله سیدمحمد حجت، این بار در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد و پنج سال به استفاده از درس‌های ایشان پرداخت. مدتی هم در درس خارج فقه آیت‌الله سیدصدرالدین صدر شرکت می‌کرد.<ref>شریف رازی، ص۱۵۲.</ref> او در کنار فراگیری دروس خارج فقه و اصول، به فراگیری دروس فلسفی پیش امام‌خمینی می‌پرداخت.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله کرمی»، ص۱۲۰.</ref> هر چند درباره سال‌های حضور او در درس فلسفه امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی به احتمال زیاد در دهه ۱۳۲۰ و پیش از تعطیلی درس فلسفه ایشان (سال ۱۳۲۸ ش) در آن درس (درس شرح منظومه یا اسفار اربعه ملاصدرا) حضور می‌یافته است. درباره حضور او در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی گزارشی در دست نیست و شریف رازی از امام‌خمینی به‌عنوان استاد او نام نبرده، ولی بر حضور او در درس «بعضی از آیات دیگر» (غیر از آیات حجت و بروجردی) تأکید کرده است.<ref>شریف رازی، ج۵، ص۱۵۲</ref> و با توجه به ممنوع بودن نام بردن از امام‌خمینی، می‌توان احتمال داد که او در آن درس‌ها نیز شرکت می‌کرده است. کرمی حویزی در کنار تحصیل به تدریس در حوزه علمیه قم نیز می‌پرداخت و درس‌های سطح را در آن حوزه تدریس می‌کرد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله کرمی»، ص۱۲۰.</ref> او سه سال هم در دارالتبلیغ اسلامی قم به تدریس و تألیف مشغول بود.<ref>راهنمای استفاده از...، ج۴، ص۳۸۴.</ref> وی همچنین از اعضای هیئت تحریریه مجله مکتب اسلام بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب۲۶، ص۷۰.</ref> محمد کرمی حویزی در سال ۱۳۸۵ ق (۱۳۴۵ ش) و در پی بیماری پدرش به اهواز رفت و به تبلیغ دین و فعالیت‌های علمی، دینی و اجتماعی پرداخت و سی سال به تألیف، تدریس، اقامه نماز جماعت و پاسخگویی به سؤالات شرعی مردم اهواز مشغول بود.<ref>همان؛ قاسم‌پور، ص۳۱۲.</ref> او پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولیت کمیته‌های انقلاب اسلامی در اهواز را بر عهده گرفت.<ref>راهنمای مشروح مذاکرات...، ص۳۸۴</ref> و به حمایت از نظام اسلامی پرداخت. امام‌خمینی در ۱۴ فروردین ۱۳۵۸ در نامه‌ای به محمد کرمی حویزی، به سابقه علمی او در حوزه علمیه قم و فعالیت‌های مذهبی وی در خوزستان اشاره و سپس از پشتیبانی عشایر از دولت موقت تقدیر کرد.<ref>صحیفه امام، ج۶، ص۴۷۰.</ref> کرمی حویزی به‌ویژه در غائله خلق عرب نقش محوری ایفا کرد و دعوت شیخ شبیر خاقانی را برای پیوستن به آن جریان نپذیرفت. او که در اهواز از جایگاهی برخوردار بود و نیروهایی را مدیریت می‌کرد، در مقابل آن جریان ایستاد.<ref>خاطرات آیت‌الله عبدالله محمدی، ص۱۲۲.</ref> احتمالاً به سبب این نقش بود که امام‌خمینی در اردیبهشت همان سال در نامه‌ای دیگر به او، از تلاش‌های کرمی در ایجاد آرامش در منطقه تشکر کرد و خواستار هوشیاری در این زمینه شد.<ref>صحیفه امام، ج۷، ص۳۲۶.</ref> محمد کرمی همچنین از مخالفان سیداحمد مدنی، استاندار وقت خوزستان بود و در این زمینه فعالیت‌هایی داشت.<ref>خاطرات آیت‌الله عبدالله محمدی، ص۱۲۵.</ref> امام‌خمینی در ۱۱ تیر همان سال نیز از او خواست همچنان با قاطعیت و آرامش به رویه سابق خود در خوزستان ادامه دهد و با استاندار انتخابی همکاری نماید.<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۵۹۴.</ref> کرمی در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی در ۱۳۵۸ ش، توانست با کسب ۶۵۵/۳۹۷ رأی به آن مجلس راه یابد و در آن مجلس، در گروه پنجم (قوه مجریه) عضویت داشت.<ref>راهنمای مشروح مذاکرات.... ج۴، ص۳۸۴.</ref> او پس از پایان کار مجلس خبرگان قانون اساسی به اهواز بازگشت و به تدریس علوم دینی و تألیف آثار متنوع علمی در رشته‌های مختلف علوم دینی و ادبی پرداخت.<ref>قاسم‌پور، ص۳۱۲.</ref> محمد کرمی حویزی از مؤلفان پرکار در تألیف آثار دینی بود و برخی از آثار او عبارت است از: ۱ ـ التفسیر لکتاب‌الله المنیر (۸ جلد). ۲ ـ القول الجامع فی تحریر فروع الشرایع (۷ جلد). ۳ ـ اتحاف الطالب فی حل عقده المکاسب (۵ جلد). ۵ ـ شرح الدروس الشرعیه از شهید اول (۸ جلد). ۶ ـ الوشاح علی شرح المختصر التخلیص المفتاح (۳ جلد) در شرح تخلیص المفتاح قزوینی. ۷ ـ نتایج الفکر فی شرح الباب الحادی عشر (۸ جلد). ۸ ـ الحیاه الروحیه در تاریخ وقایع دوران صدر اسلام و دوران امیرالمؤمنین (۴ جلد). ۹ ـ التقریب الی حواشی التهذیب در شرح تهذیب المنطق تفتازانی. ۱۱ ـ الاعمال الاربعه (در حساب و ریاضیات). ۱۲ ـ تخمیس قصیده کوثریه سیدرضا هندی. ۱۳ ـ عواطف ثائره، ملحمه شعریه. ۱۴ ـ شرح نهج‌البلاغه (نهج‌البلاغه فی معارفه و قعوفه در سه جلد). ۱۵ ـ قصص‌الانبیا (مخطوط). ۱۶ ـ دیوان الحقائق و مطلع الفجر الصادق در اخلاق و اجتماع. ۱۷ ـ دیوان اشعار.<ref>آیینه پژوهش، ص۱۲۰.</ref> ۱۸ ـ العقول‌الجامع فی التحریر فروع الشرایع. ۱۹ ـ التحفه المحمدیه. ۲۰ ـ طریق الوصول الی کفایةالاصول. ۲۱ ـ بحوث و آرا. از او همچنین اشعاری به زبان عربی در مجلات ادبی داخل و خارج کشور منتشر شده است.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله کرمی»، ص۱۲۰؛ شریف رازی، ج۳، ص۱۵۳.</ref> وی در حوزه خدمات اجتماعی هم فعال بود که از آن جمله می‌توان به احداث یک باب مدرسه در اهواز، یک باب حسینیه در شهرستان حویزه و یک باب مسجد در همان شهر اشاره کرد.<ref>شریف رازی، ج۳، ص۱۵۳.</ref>

محمد کرمی حویزی در ۹ بهمن ۱۳۸۱ ش در اهواز درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدمحمد موسوی جزایری، امام جمعه اهواز، در حرم مطهر علی بن مهزیار اهوازی به خاک سپرده شد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله کرمی»، ص۱۲۰.</ref>