۲۴٬۹۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = ۱۳۲۰ش | ||
| زادگاه = قم، ایران | | زادگاه = قم، ایران | ||
| تاریخ وفات = | | تاریخ وفات = | ||
| شهر وفات = | | شهر وفات = | ||
| تاریخ شهادت = ۷ تیر ۱۳۶۰ | | تاریخ شهادت = ۷ تیر ۱۳۶۰ | ||
| محل شهادت = انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی، تهران | | محل شهادت = انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی، تهران | ||
| محل دفن = قبرستان شیخان، قم | | محل دفن = قبرستان شیخان، قم | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| استادان = | | استادان = امامخمینی، سید محمد محقق داماد، مرتضی حائری یزدی، عباسعلی شاهرودی | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| محل تحصیل = حوزه علمیه قم | | محل تحصیل = حوزه علمیه قم | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = امامخمینی | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات = اسلام پیشرو نهضتها | | تالیفات = اسلام پیشرو نهضتها | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| سیاسی = | | سیاسی = مبارزه با رژیم پهلوی، عضو شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، همکاری با عضو مؤسسه در راه حق، | ||
| اجتماعی = امام جمعه بندرعباس، حاکم شرع استان هرمزگان و سیستان و | | اجتماعی = امام جمعه بندرعباس، حاکم شرع استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان، مسئول دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
غلامحسین حقانی در کودکی همراه با خانواده راهی تهران شد و دوران ابتدایی را در آن شهر گذراند. همزمان به فراگیری دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در تهران و نزد پدرش و [[احمد مجتهدی تهرانی|شیخ احمد مجتهدی]] خواند. او در سال ۱۳۳۳ش به قم بازگشت و به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت و دروس سطح را نزد استادانی چون [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و دیگران به پایان رساند. در کنار تحصیل دروس سطح، در دبیرستان دین و دانش که به مدیریت [[سیدمحمد بهشتی|سیدمحمد حسینی بهشتی]] اداره میشد، دوره متوسطه را هم گذراند و موفق به اخذ دیپلم متوسطه گردید. سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات [[امامخمینی]]، سیدمحمد محقق داماد، [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]] و شیخ عباسعلی شاهرودی بهرهمند شد. | غلامحسین حقانی در کودکی همراه با خانواده راهی تهران شد و دوران ابتدایی را در آن شهر گذراند. همزمان به فراگیری دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در تهران و نزد پدرش و [[احمد مجتهدی تهرانی|شیخ احمد مجتهدی]] خواند. او در سال ۱۳۳۳ش به قم بازگشت و به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت و دروس سطح را نزد استادانی چون [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و دیگران به پایان رساند. در کنار تحصیل دروس سطح، در دبیرستان دین و دانش که به مدیریت [[سیدمحمد بهشتی|سیدمحمد حسینی بهشتی]] اداره میشد، دوره متوسطه را هم گذراند و موفق به اخذ دیپلم متوسطه گردید. سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات [[امامخمینی]]، سیدمحمد محقق داماد، [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]] و شیخ عباسعلی شاهرودی بهرهمند شد. | ||
درباره سالهای حضور او در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امامخمینی گزارشی در دست نیست، ولی به نظر میرسد در سالهای نخست دهه ۱۳۴۰ش و پیش از [[تبعید امامخمینی]] در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان حاضر میشده است | درباره سالهای حضور او در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امامخمینی گزارشی در دست نیست، ولی به نظر میرسد در سالهای نخست دهه ۱۳۴۰ش و پیش از [[تبعید امامخمینی]] در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان حاضر میشده است.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، هفت ـ هشت [مقدمه]؛ محمدی کرمانشاهی، ۱۳۷۸، ص۱۱-۱۴.</ref> او پس از تبعید امامخمینی به خارج از کشور، به تحصیل نزد آیتالله محقق داماد ادامه داد و در سال ۱۳۴۴ش از شاگردان ایشان بود.<ref>همان، ص۱.</ref> وی که در سال ۱۳۴۵ از امامخمینی اجازه تصدی در امور حسبیه وشرعیه (با معرفی سیدهاشم رسولی محلاتی و زمانی نجفآبادی) دریافت کرده بود.<ref>صحیفه امام، ج۱، ص۴۶۰.</ref> مدتی هم در درس [[مرتضی مطهری|شیخ مرتضی مطهری]] (احتمالاً [[فلسفه]]) شرکت کرد. سپس به تدریس درسهایی چون رسایل و مکاسب در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت.<ref>همان، هشت.</ref> | ||
او در سال ۱۳۴۳ش به فعالیت در [[مؤسسه در راه حق]] که مؤسسهای فرهنگی ـ تبلیغی در قم بود پرداخت و از عناصر فعال آن مؤسسه به شمار میرفت | او در سال ۱۳۴۳ش به فعالیت در [[مؤسسه در راه حق]] که مؤسسهای فرهنگی ـ تبلیغی در قم بود پرداخت و از عناصر فعال آن مؤسسه به شمار میرفت.<ref>همان.</ref> همزمان در جلسات اسلامشناسی که توسط [[محمد مفتح]] دایر میشد، شرکت میکرد و از اعضای اصلی آن جلسات بود و در سال ۱۳۴۴ش کتاب اسلام پیشرو نهضتها را همراه با [[محمد مصطفوی کرمانی]] زیر نظر محمد مفتح نگاشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، هشت.</ref> در همان سال اعلامیههایی را علیه حکومت پهلوی و در قالب مدرسان حوزه علمیه قم منتشر کرد.<ref>سیر مبارزات یاران...، ج۳، ص۴۰۸-۴۱۱؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۵، ۱۷۴، ۱۹۴، ۱۹۷.</ref> او با سفر به برخی از شهرها، به سخنرانی و تبلیغ دین میپرداخت. ازجمله در سال ۱۳۴۴ش به سمنان رفت. فعالیتهای او باعث شده بود تحت کنترل [[ساواک]] قرار بگیرد و نگاهی به اسناد ساواک نشان میدهد که مأموران آن نهاد امنیتی ـ اطلاعاتی، اقدامات و فعالیتهای حقانی را گزارش میکردند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ص۱-۴.</ref> ازجمله گزارشهایی از سخنرانیهای انتقادی او در سمنان تهیه کردند.<ref>همان، ص۶.</ref> تداوم فعالیت وی علیه حکومت پهلوی باعث شد در بهمن ۱۳۴۴ به ساواک قم احضار شود، ولی او علیرغم احضارهای مکرر، از حضور در ساواک خودداری میکرد.<ref>همان، ص۵.</ref> | ||
حقانی در فروردین ۱۳۴۵ به شیراز رفت و در توزیع [[پیامها و اعلامیههای امامخمینی|اعلامیه و نوارهای سخنرانی امامخمینی]] در شیراز فعال بود (همان، ص۲۱؛ سیر مبارزات یاران امامخمینی در آینه اسناد ساواک، ج۳، ص۴۵۲). او در شیراز، یکی از افراد را به برگزاری جلسات سری تشویق میکرد و خود اساسنامهای برای آن جلسات تدوین کرد. وقتی ساواک در جریان این نوع فعالیتها قرار گرفت، به اقدامات او مظنون شد و پیشنهاد داد تا وی دستگیر شود و به فعالیتهای او در قم ازجمله برگزاری جلسات سری رسیدگی شود | حقانی در فروردین ۱۳۴۵ به شیراز رفت و در توزیع [[پیامها و اعلامیههای امامخمینی|اعلامیه و نوارهای سخنرانی امامخمینی]] در شیراز فعال بود (همان، ص۲۱؛ سیر مبارزات یاران امامخمینی در آینه اسناد ساواک، ج۳، ص۴۵۲). او در شیراز، یکی از افراد را به برگزاری جلسات سری تشویق میکرد و خود اساسنامهای برای آن جلسات تدوین کرد. وقتی ساواک در جریان این نوع فعالیتها قرار گرفت، به اقدامات او مظنون شد و پیشنهاد داد تا وی دستگیر شود و به فعالیتهای او در قم ازجمله برگزاری جلسات سری رسیدگی شود.<ref>همان، ص۴۳۹-۴۴۰.</ref> پس از آن رفتار او تحت کنترل ساواک قرار گرفت.<ref>همان، ص۴۵۵.</ref> ساواک در گزارشی درباره توزیع اعلامیههای مدرسین حوزه علمیه قم در شیراز، از او بهعنوان «رهبر عملیات» نام برد و او را در ۱۵ اردیبهشت آن سال به سبب تحریک یکی از روحانیان به ایراد سخنرانی انتقادی علیه [[حکومت پهلوی]] و دعا برای امامخمینی دستگیر کرد.<ref>همان، ص۴۶۳؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ص۳۱.</ref> او سپس به ساواک اعزام شد و در آنجا مورد بازجویی قرار گرفت.<ref>همان، ص۶۶۴-۶۶۹.</ref> حقانی پس از مدتی بهطور موقت آزاد.<ref>همان، ص۸۱.</ref> و ممنوعالخروج شد.<ref>همان، ص۹۰.</ref>، ولی پرونده او همچنان مفتوح بود. سپس به همان اتهام محاکمه شد و در نهایت به سه ماه حبس محکوم گردید.<ref>همان، ص۱۸۱.</ref> | ||
غلامحسین حقانی از سال ۱۳۵۳ش به فعالیت در بندرعباس پرداخت و جلساتی را در روزهای جمعه در مسجد کوفه آن شهر برگزار میکرد. در آن جلسات، بحثهای سیاسی را طرح و از حکومت پهلوی انتقاد میکرد (همان، ص۱۹۴-۱۹۵). یک از اقدامات او در بندرعباس، شرکت و سخنرانی در جلسات انجمن ضد [[بهاییت]] بود. آن جلسات به مرکزی برای فعالان مذهبی ـ سیاسی تبدیل شده بود | غلامحسین حقانی از سال ۱۳۵۳ش به فعالیت در بندرعباس پرداخت و جلساتی را در روزهای جمعه در مسجد کوفه آن شهر برگزار میکرد. در آن جلسات، بحثهای سیاسی را طرح و از حکومت پهلوی انتقاد میکرد (همان، ص۱۹۴-۱۹۵). یک از اقدامات او در بندرعباس، شرکت و سخنرانی در جلسات انجمن ضد [[بهاییت]] بود. آن جلسات به مرکزی برای فعالان مذهبی ـ سیاسی تبدیل شده بود.<ref>همان، ص۱۹۶-۱۹۹.</ref> او همچنین در اعزام برخی از طلاب علوم حوزوی به سیستان و بلوچستان نقش داشت.<ref>دهه پنجاه: خاطرات...، ص۱۳۲.</ref> تداوم این فعالیتها باعث شد که ساواک خواستار دستگیری و اعزام او به کمیته مشترک ضدخرابکاری شود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ص۲۱۵.</ref> پیرو آن دستور، حقانی در اول اردیبهشت ۱۳۵۴ دستگیر و به کمیته مذکور اعزام گردید.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ص۲۱۹.</ref> کمیته مشترک ضدخرابکاری پس از بازجوییهای مکرر از او در نهایت به این جمعبندی رسیدکه «عضویت و فعالیت او در یک گروه خرابکار و برانداز معتقد به [[مبارزه مسلحانه]] با هدف نهایی براندازی رژیم مشروطه سلطنتی و برقراری حکومت واحد اسلامی [و] همچنین کسب، تهیه و جمعآوری اخبار از داخل کشور برای افراد مخرب خارج از کشور محرز و مسلم است».<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ص۳۰۹.</ref> بنابراین پس از محاکمه، به دوازده سال حبس محکوم شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، ۳۱۰.</ref> این حکم در سال ۱۳۵۵ ش به دو سال و چهار ماه تقلیل یافت و او پس از یازده ماه حبس در زندان قصر، آزاد شد.<ref>همان، ۳۱۵-۳۱۷.</ref> | ||
حقانی در سال ۱۳۵۶-۱۳۵۷ ش همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در صدور اعلامیههایی علیه حکومت پهلوی فعال بود و نام او ذیل اعلامیههای فوق دیده میشود | حقانی در سال ۱۳۵۶-۱۳۵۷ ش همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در صدور اعلامیههایی علیه حکومت پهلوی فعال بود و نام او ذیل اعلامیههای فوق دیده میشود.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۲۲، ۳۳۱، ۴۳۴، ۴۷۳، ۴۷۶، ۴۷۹.</ref> او پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، مسئولیت [[دفتر تبلیغات اسلامی|دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]] را بر عهده گرفت. آنگاه به استان هرمزگان رفت و به سمت حاکم شرع و رئیس [[دادگاههای انقلاب اسلامی|دادگاه انقلاب اسلامی]] آن استان منصوب گردید. مدتی هم حاکم شرع و رئیس دادگاههای استان سیستان و بلوچستان بود. سپس به درخواست مردم بندرعباس به امامت جمعه آن شهر منصوب گردید.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۴، شانزده ـ هفده؛ محمدی کرمانشاهی، ص۱۹.</ref> و در نخستین دوره انتخابات [[مجلس شورای اسلامی]] از سوی مردم بندرعباس به نمایندگی برگزیده شد.<ref>معرفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی...، ص۵۰.</ref> وی در سال ۱۳۵۹ش با هدف انجام فعالیتهای فرهنگی ـ تبلیغی و برای مقابله با تبلیغات علیه جمهوری اسلامی، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی را همراه با جمعی دیگر تأسیس کرد و سپس با حکم امامخمینی، به عضویت در شورای عالی آن شورا منصوب شد. مدتی هم دبیری شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی را بر عهده داشت و همزمان دبیر شورای هماهنگی دفتر تحکیم وحدت نیز بود و در دانشگاه تربیتمعلم نیز تدریس میکرد. وی در هفتم تیر ۱۳۶۰ و در انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسیدو پیکرش در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.<ref>احمدیان، ص۱۳۵.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
* محمدی کرمانشاهی، اسماعیل (۱۳۷۸)، «شهید غلامحسین حقانی (رأیت حق)»، مجموعه ستارگان حرم، دفتر پنجم، زائر. | * محمدی کرمانشاهی، اسماعیل (۱۳۷۸)، «شهید غلامحسین حقانی (رأیت حق)»، مجموعه ستارگان حرم، دفتر پنجم، زائر. | ||
* معرفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آغاز انقلاب شکوهمند اسلامی تا پایان دوره پنجم قانونگذاری (۱۳۷۸)، تهران، اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. | * معرفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آغاز انقلاب شکوهمند اسلامی تا پایان دوره پنجم قانونگذاری (۱۳۷۸)، تهران، اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. | ||
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۴)، کتاب ۳۴، شهید حجتالاسلام غلامحسین حقانی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.{{پایان}} | * یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۴)، کتاب ۳۴، شهید حجتالاسلام غلامحسین حقانی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | ||
{{پایان}} | |||
[[رده:پروژه شاگردان2]] | [[رده:پروژه شاگردان2]] |