رونالد ریگان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رونالد ریگان'''، چهلمین رئیس‌جمهور [[امریکا]] و اقدامات خصمانه او علیه نظام [[جمهوری اسلامی ایران]].

اقدامات ریگان و دولت او علیه ایران، با واکنش‌های مختلفی از سوی [[امام‌خمینی]] روبه‌رو بود. سخنان امام‌خمینی درباره ریگان، عموماً مربوط به مسئولیت او به عنوان رئیس‌جمهور امریکا و اقدامات او است.

==محور سخنان امام درباره ریگان==

محورهای سخنان ایشان درباره ریگان عبارت‌اند از:

# منطق رابطه با سایر کشورها: امام‌خمینی معتقد بود منطق ریگان و امثال او، صرفاً منافع [[امریکا]] و حفظ آن است؛ هرکس در برابر این منافع، مفیدتر و رام‌تر باشد و مصالح آنها را در نظر بگیرد، تأیید می‌شود و هر کس برای آنها منفعتی نداشته باشد و یا سرکشی کند، متهم به [[تروریسم]] و وحشی‌گری می‌شود <ref>امام‌خمینی، صحیفه،۲۰/۲۷۰ ـ ۲۷۱.</ref>. این افراد با انواع فریب و نقاب، تلاش می‌کنند خود را حامی صلح و طرفدار ملت‌ها نشان دهند و حتی در برخی موارد نقاب اسلام‌شناسی به چهره می‌زنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۹۲ ـ ۲۹۳.</ref>. از نظر امام‌خمینی نزد کسانی چون ریگان، دوستی و دشمنی و [[صداقت]] کمترین ارزشی ندارد و منطق تنها منطق منفعت است و اگر لحظه‌ای منفعتشان اقتضا کند، از فدا کردن وفادارترین یاران خود نیز ابایی ندارند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۲۹.</ref>. امام‌خمینی با تبیین معنای دخالت [[ابرقدرت‌ها]] در امور سایر کشورها، این دخالت را به معنای حضور عملی شخص ریگان یا دیگران در منطقه ندانست و فعالیت [[سازمان مجاهدین خلق]] و آغاز جنگ تحمیلی [[عراق]] علیه [[ایران]] را از نشانه‌های این دخالت و برای تأمین منافع آنها برشمرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۷۱.</ref>. ایشان همچنین با اشاره به حمایت امریکا از چند بهائی گرفتار در ایران، ادعای امریکا درباره نقض [[حقوق بشر]] از سوی ایران و رفتار [[جمهوری اسلامی ایران]] با [[بهائیان]] صرفاً به دلیل اعتقاداتشان را رد کرد و بر [[جاسوسی]] این عده تأکید کرد. ایشان با ذکر مثال‌هایی از [[ظلم]] به افراد بی‌گناه در عراق و سایر کشورها و سکوت [[رئیس‌جمهور امریکا]]، ادعای امریکا مبنی بر [[انسان‌دوستی]] او را بی‌اساس دانست و همین حمایت‌های بی‌حد را نشان و دلیل محکمی بر جاسوسی بهائیان و در خطر قرارگرفتن منافع امریکا قلمداد کرد‌؛ زیرا در ایران گروه‌های منحرف اعتقادی دیگری ازجمله [[کمونیست|کمونیست‌ها]] هم هستند که هیچ‌گاه به دلیل اعتقاداتشان محاکمه نشده‌اند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۴۵۹ ـ ۴۶۱.</ref> ({{ببینید|بهائیت}}.

# ماجرای مک فارلین: یکی از رسوایی‌های سیاسی ریگان در دوره ریاست‌جمهوری‌اش، ماجرای موسوم به «ایران ـ کنترا» یا «[[رسوایی مک فارلین]] » است <ref>هاشمی و حمیدی، ماجرای مک فارلین، ۲۲۸.</ref>. در خرداد ۱۳۶۵ [[رابرت مک‌فارلین]] مشاور امنیت ملی [[کاخ سفید]] به همراه اولیور نورث، جورج کیو، هوارد تیچر و آمیرام نیر از طرف رئیس‌جمهور امریکا و با گذرنامه جعلی به ایران آمدند <ref>علیزاده، مک فارلین، ۱۰.</ref>. در حالی‌که هیئت امریکایی خواستار دیدار با مقامات ارشد ایرانی بودند، [[امام‌خمینی]] دیدار مسئولان ارشد ایران با هیئت امریکایی را نپذیرفت <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۶۰.</ref> و تنها به موضوع اصلی مورد نظر هیئت امریکایی، یعنی آزادی گروگان‌ها و تأمین سلاح و [[جنگ ایران و عراق]] پرداخته شد <ref>هاشمی و حمیدی، ماجرای مک فارلین، ۱۱۶ ـ ۱۱۷.</ref>. افشای این خبر در آبان ۱۳۶۵، پیامدهای ناگواری برای امریکایی‌ها داشت و تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین رسوایی‌های سیاسی آن کشور شد <ref>هاشمی و حمیدی، ماجرای مک فارلین، ۱۶۹ و ۱۷۸؛ طیرانی، روزشمار روابط ایران و آمریکا، ۳۳۲.</ref>. ریگان در سخنانی، ماجرای مک فارلین را بزرگ‌ترین شکست دوران ریاست‌جمهوری خود خواند و مسئولیت کامل پیامدهای آن را بر عهده گرفت <ref>طیرانی، روزشمار روابط ایران و آمریکا، ۳۳۴.</ref>. ماجرای مک فارلین به همان اندازه که برای امریکایی‌ها شرم‌آور و مایه سرافکندگی بود، برای ایرانیان مایه غرور و افتخار شد. امام‌خمینی در سخنانی در [[آبان]] ۱۳۶۵ با اشاره به اضطراب و نگرانی رئیس‌جمهور امریکا در موضوع مک‌ فارلین، استقبال نکردن هیچ‌یک از مقامات ایرانی برای دیدار با نماینده ویژه او را عزای [[کاخ سفید]] و مایه ننگ ریگان به عنوان [[رئیس‌جمهور]] یک کشور مقتدر خواند و آن را یکی از شواهد عجز و ناکامی سیاست‌های امریکا و رسوایی بزرگ برای این دولت دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۵۹ ـ ۱۶۰.</ref>. ایشان همچنین با واکنشی تند نسبت به برخی از افراد داخلی که با [[انتقاد]] از مسئولان کشور، کاخ سفید و ریگان را توجیه و تأیید می‌کردند، آنان را عقب‌افتاده شمرد که تحت تأثیر [[تبلیغات خارجی]]، موجب خدشه به وحدت داخلی در چنین موضوع مهمی هستند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۶۲.</ref> ({{ببینید|مک فارلین}}.

# هشدار به ملت امریکا و کشورهای منطقه‌: امام‌خمینی با وصف شخص ریگان، به عنوان شخصیتی که در [[مسائل سیاسی]] و تصمیم‌گیری‌ها ناتوان شده و نیازمند کمک عقلا و اندیشمندان است تا ملت خود را به ورطه سقوط نکشد، به مردم امریکا هشدار ‌داد که عنان [[عقل]] و [[اراده]] خود را در مهم‌ترین مسائل سیاسی، نظامی و بین‌المللی به دست فردی چون ریگان نسپارند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۲۸ ـ ۳۲۹.</ref>. ایشان همچنین در سال‌ ۱۳۶۶ که پیروزی‌های ایران در جنگ، [[جامعه جهانی]] و امریکا را به حمایت یکپارچه از عراق و توصیه به ایران برای پذیرش صلح واداشته بود، از سران کشورهای منطقه خواست با توسل به عنصر ورشکسته سیاسی مانند دولت امریکا، بیش از این کشورهای خود را [[تحقیر]] نکنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۲۸ ـ ۳۲۹.</ref>. ایشان سکوت محض کشورهای اسلامی منطقه در برابر جنایات رژیم [[اسرائیل]] در [[لبنان]] و خدمت‌گزاری این دولت‌ها به این رژیم را نیز در حالی‌که حجم جنایات به حدی بود که حتی ریگان هم به ظاهر آن را محکوم کرد، مایه شرم دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۵۱۹ ـ ۵۲۰.</ref>.

# هشدار درباره جنگ خلیج فارس: امام‌خمینی دخالت نظامی امریکا در خلیج فارس را به منزله تهاجم همه‌جانبه به کشورهای اسلامی تلقی کرد و به ریگان هشدار داد بار دیگر از مسیر [[سیاست]] مین‌گذاری شده خلیج فارس عبور نکند و دست‌کم برای حفظ ظاهر قدرت خود، بر مرکب [[غرور]] و جهلی که صاحب آن را بارها بر زمین زده، سوار نشود. ایشان با تأکید بر این نکته که ایران تاکنون برای پیشگیری از بی‌ثباتی در منطقه اقدامی نکرده است، پیامدهای خطرناک حرکات جنون‌آمیز ریگان در منطقه را یادآور شد و تصریح کرد ناامنی در خلیج فارس، به بحران ناخواسته علیه خود آنان تبدیل خواهد شد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۳۰ و ۲۱/ ۸۹ ـ ۹۰.</ref>.

# توصیه و پند به مسئولان کشور: امام‌خمینی گاه در پند و توصیه به [[مسئولان کشور]]، درباره دقت در عمل بر طبق [[موازین شرعی]] و نه آن چنان‌که مطابق میل امثال ریگان باشد، سفارش می‌کرد و با توصیه به مقهورنشدن در برابر [[تبلیغات خارجی]]، معتقد بود نباید نگران نقد و مخالفت ریگان و مانند او بود <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۹۰ و ۴۴۳؛ ۱۵/۱۸۶.</ref>. ایشان به عکس، ستایش [[کارتر]] و ریگان از مسئولان را نشانه وجود اشکال در کار می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۲۴۲.</ref>، و همچنین با نقد برخی رفتارها در میان مسئولان جمهوری اسلامی که مؤید تفرقه بود، رفتار ریگان و [[گورباچف]]، دو رئیس‌جمهور [[ابرقدرت]] را که بر باطل خود متفق‌ بوده و با تبلیغات وسیع خود را متحد و پرقدرت نشان می‌دادند، مثال‌ زد و بعضی رفتارهای داخلی را که به‌رغم پیروزی‌های به دست آمده، به [[انقلاب]] ضربه می‌زد، نکوهش کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۴۲۲.</ref>.

# عجز و اضطراب در برابر ایران: امام‌خمینی با اشاره به قدرت [[ایمان]] در ملت ایران، این قدرت را موجب ضعف و اضطراب ریگان و دیگران و خضوع آنان در برابر ایران دانست و تأکید کرد این همه از برکات بیداری و [[اسلام]] است و نباید از آن [[غفلت]] کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۶۱.</ref>. ایشان تناقض‌گویی ریگان و افترازدن‌های چندباره او به [[ایران]] را نشانه‌ این اضطراب و واهمه از پیشرفت اسلام ارزیابی می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۱۷ ـ ۱۱۸.</ref>.

ریگان در سال‌های آخر عمر خود (۱۹۹۴م/ ۱۳۷۳ش) به بیماری فراموشی دچار شد و ده سال بعد در پنجم ژوئن ۲۰۰۴م/ ۱۶ [[خرداد]] ۱۳۸۳ در ۹۳سالگی درگذشت <ref>هاشمی و حمیدی، ماجرای مک فارلین، ۲۲۷ ـ ۲۲۸.</ref>.

==پانویس==

==منابع==

* اخترشهر، رجبعلی، ارتباط ایران و امریکا، تهران، کانون اندیشه جوان، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.

* غضنفری، کامران، امریکا و براندازی جمهوری اسلامی ایران، تهران، کیا، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.

* نوازنی، بهرام، الگوهای رفتاری ایالات متحده امریکا در رویارویی با جمهوری اسلامی (۱۳۵۷ ـ ۱۳۸۰)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.

==پیوند به بیرون==

فاطمه امانی توانی، [https://books.khomeini.ir/books/10006/24/ رونالد ریگان]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۲۴-۲۸.