confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
امامخمینی بر اساس حالات بندگان، سه مرتبه برای خوف و رجا ذکر میکند که خوف عامه از عذاب، خوف خاصه از عتاب، و خوف اخص الخواص از احتجاب است؛<ref>امامخمینی، چهل حدیث، ۲۲۴.</ref> اما در جای دیگر مرتبه چهارمی به آن افزودهاست و آن، خوف اولیاست که از انانیت خارج شده، جلوههای عظمت و رحمت حق بر قلبشان ظهور یافته و رهبت و ترس بر آنها حاکم گشتهاست.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۲۸.</ref> به اعتقاد ایشان، اختلاف مراتب خوف به حسب اختلاف و حالات عابدان و سالکان و مرتبه معرفت آنهاست.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۲۶ ـ ۳۲۷؛ امامخمینی، چهل حدیث، ۲۲۴.</ref> ایشان خوف حاصل برای انبیا(ع) و اولیا(ع) را با دیگران متفاوت دانستهاست؛ زیرا این خوف پس از حال صحو به دست میآید و کاملترین مرتبه خوف است.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۳۱.</ref> {{ببینید|فنا}} | امامخمینی بر اساس حالات بندگان، سه مرتبه برای خوف و رجا ذکر میکند که خوف عامه از عذاب، خوف خاصه از عتاب، و خوف اخص الخواص از احتجاب است؛<ref>امامخمینی، چهل حدیث، ۲۲۴.</ref> اما در جای دیگر مرتبه چهارمی به آن افزودهاست و آن، خوف اولیاست که از انانیت خارج شده، جلوههای عظمت و رحمت حق بر قلبشان ظهور یافته و رهبت و ترس بر آنها حاکم گشتهاست.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۲۸.</ref> به اعتقاد ایشان، اختلاف مراتب خوف به حسب اختلاف و حالات عابدان و سالکان و مرتبه معرفت آنهاست.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۲۶ ـ ۳۲۷؛ امامخمینی، چهل حدیث، ۲۲۴.</ref> ایشان خوف حاصل برای انبیا(ع) و اولیا(ع) را با دیگران متفاوت دانستهاست؛ زیرا این خوف پس از حال صحو به دست میآید و کاملترین مرتبه خوف است.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۳۱.</ref> {{ببینید|فنا}} | ||
امامخمینی رهبت را نوعی خوف برآمده از تجلی جلال و جمال حق بر قلوب اولیا میداند که مراتبی دارد و در تجلیات افعالی و اسمائی به دست میآید. در مرتبه اخیر آن، که رهبت حقیقی است، پای انانیت و نفسانیت در کار نیست و مقام فنای رهبت و ازاله خوف است که در نهایت به اقتضای بعضی آیات | امامخمینی رهبت را نوعی خوف برآمده از تجلی جلال و جمال حق بر قلوب اولیا میداند که مراتبی دارد و در تجلیات افعالی و اسمائی به دست میآید. در مرتبه اخیر آن، که رهبت حقیقی است، پای انانیت و نفسانیت در کار نیست و مقام فنای رهبت و ازاله خوف است که در نهایت به اقتضای بعضی آیات<ref>یونس(ع)، ۶۲.</ref> اولیای خدا به آن میرسند. نقطه مقابل رهبت، جرئت است و در مقابل هر درجه از درجات رهبت، درجهای از جرئت است.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۳۲۸ ـ ۳۳۱.</ref> | ||
رجا نیز از نظر اهل معرفت مراتبی دارد. بعضی برای رجا سه درجه ذکر کردهاند: | |||
۱. رجای اهل عمل که سبب اجتهاد و کوشش بیشتر برای عمل میشود؛ | |||
۲. رجای اهل ریاضت که همت آنان در ترک لذایذ است؛ | |||
۳. رجای ارباب قلوب که رجا به لقای حق دارند.<ref>انصاری، منازل السائرین، ۵۷.</ref> | |||
از نظر امامخمینی نیز رجا مراتبی دارد که مراتب آغازین آن، امید به ثواب و چشمداشت به رحمت الهی | |||
از نظر امامخمینی نیز رجا مراتبی دارد که مراتب آغازین آن، امید به ثواب و چشمداشت به رحمت الهی است؛<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۱۹۵.</ref> برترین مرتبه آن نیز رجای عارفان است که سالک، بدون آنکه عملی برای خود ببیند، امید به حق دارد و با این وصف، جلوه رحمت حق به قلب او زندگی میبخشد.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۱۹۳ ـ ۱۹۴.</ref> به اعتقاد ایشان، کاملترین آن، رجایی است که با خوف و تجلیات جلالی همراه بوده، این دو در حد اعتدال باشند؛ نه جلال بر جمال چیرگی داشته باشد و نه جمال بر جلال و صاحب این مرتبه، قلب نبی خاتم(ص) است.<ref>امامخمینی، حدیث جنود، ۱۴۲ ـ ۱۴۴.</ref> | |||
==اسباب خوف و رجا== | ==اسباب خوف و رجا== |