confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
کاربر:Salar/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
←اسباب خوف و رجا
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==اسباب خوف و رجا== | ==اسباب خوف و رجا== | ||
برخی روایات، سبب خوف پسندیده مؤمن را سه عامل ذکر کرده‌اند: | برخی روایات، سبب خوف پسندیده [[ایمان|مؤمن]] را سه عامل ذکر کرده‌اند: | ||
۱. کثرت معرفت و شناخت؛<ref>مجلسی، بحار الانوار ۲۲/۶۷.</ref> ۲. گناهی که نمی‌داند خداوند با آن چه می‌کند؛ ۳. عمری که از او باقی مانده و نمی‌داند چه مهلکه‌هایی برای او پیش می‌آید.<ref>کلینی، الکافی، ۷۱/۲. </ref> | ۱. کثرت معرفت و شناخت؛<ref>مجلسی، بحار الانوار ۲۲/۶۷.</ref> ۲. گناهی که نمی‌داند خداوند با آن چه می‌کند؛ ۳. عمری که از او باقی مانده و نمی‌داند چه مهلکه‌هایی برای او پیش می‌آید.<ref>کلینی، الکافی، ۷۱/۲. </ref> | ||
طبق بعضی روایات دیگر، سبب رجا، یقین به لطف و رحمت حق است.<ref>آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ۸۳.</ref> علمای اخلاق نیز سبب خوف را ارتکاب معاصی و عدم وصول به درجه ابرار دانسته‌اند؛<ref>خواجه‌نصیر، اوصاف الاشراف، ۵۲.</ref> همچنین بر این باورند علم به ضرر ذنوب و عقاب آن‌که ناشی از ایمان به آخرت است<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ۹۹/۷.</ref> و یا ادراک عظمت و جلال الهی<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ۱۰۴/۱۱.</ref> در قلب خوف ایجاد می‌کند؛ چنان‌که علم و ایمانِ به ثواب و آخرت در انسان رجا ایجاد می‌کند.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۸۱/۱ ـ ۲۸۲.</ref> | طبق بعضی روایات دیگر، سبب رجا، یقین به لطف و رحمت حق است.<ref>آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ۸۳.</ref> علمای اخلاق نیز سبب خوف را ارتکاب معاصی و عدم وصول به درجه ابرار دانسته‌اند؛<ref>خواجه‌نصیر، اوصاف الاشراف، ۵۲.</ref> همچنین بر این باورند علم به ضرر ذنوب و عقاب آن‌که ناشی از ایمان به [[آخرت]] است<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ۹۹/۷.</ref> و یا ادراک عظمت و جلال الهی<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ۱۰۴/۱۱.</ref> در قلب خوف ایجاد می‌کند؛ چنان‌که علم و ایمانِ به ثواب و آخرت در انسان رجا ایجاد می‌کند.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۸۱/۱ ـ ۲۸۲.</ref> | ||
امام‌خمینی اسباب و مبادی خوف پسندیده را توجه به نقصان و قصور ذاتی خود و یا تفکر در شدت عذاب و خطرهای زمان حیات و مرگ و مناقشات حساب و میزان می‌داند. به اعتقاد ایشان، خوف عارفان ناشی از تجلی جلالی و عظمت الهی است<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۲۲۶ و ۳۶۱؛ امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۳۷ ـ ۱۳۸.</ref> و منشأ خوف ناپسند، عواملی ازجمله قصور عقل و مقهوریت در برابر واهمه، همچون خوف از مرده و جن<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۴۷/۱.</ref> و یا علاقه و دلبستگی به دنیاست که منجر به ترس از مرگ می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۴۹/۱.</ref> ایشان گرچه خوف از مرگ را فطری می‌داند<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۵۸ ـ ۳۵۹.</ref> اما عواملی برای آن بیان می‌دارد؛ ازجمله علاقه و دلبستگی به دنیا، حب بقا و تنفر از فنا که این قسم ترس را بسیار ناپسند می‌داند یا عدم ایمان و طمأنینه قلبی به انتقال از دنیا به سرای ملکوت، توجه به تعمیر دنیا و غفلت از آبادکردن | [[امام‌خمینی]] اسباب و مبادی خوف پسندیده را توجه به نقصان و قصور ذاتی خود و یا تفکر در شدت عذاب و خطرهای زمان حیات و مرگ و مناقشات حساب و میزان می‌داند. به اعتقاد ایشان، خوف عارفان ناشی از تجلی جلالی و عظمت الهی است<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۲۲۶ و ۳۶۱؛ امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۳۷ ـ ۱۳۸.</ref> و منشأ خوف ناپسند، عواملی ازجمله قصور [[عقل]] و مقهوریت در برابر واهمه، همچون خوف از مرده و جن<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۴۷/۱.</ref> و یا علاقه و دلبستگی به دنیاست که منجر به ترس از مرگ می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۲۴۹/۱.</ref> ایشان گرچه خوف از مرگ را فطری می‌داند<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۵۸ ـ ۳۵۹.</ref> اما عواملی برای آن بیان می‌دارد؛ ازجمله علاقه و دلبستگی به دنیا، حب بقا و تنفر از [[فنا]] که این قسم ترس را بسیار ناپسند می‌داند یا عدم ایمان و طمأنینه قلبی به انتقال از دنیا به سرای ملکوت، توجه به تعمیر دنیا و غفلت از آبادکردن آخرت؛<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۵۸ ـ ۳۵۹.</ref> اما ترس انسان‌های کامل از مرگ، ناشی از عظمت حق‌تعالی است<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۶۱.</ref> {{ببینید|مرگ}} | ||
به اعتقاد امام‌خمینی رجای پسندیده، ناشی از تجلیات جمال و رحمت حق‌تعالی است؛<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۴۳</ref> همچنین ایشان سبب رجا را حسن ظن به خداوند می‌داند که خود ناشی از علم به وسعت رحمت و ایمان به کمال اسمائی، صفاتی و فعلی حق است. در مقابل، ناامیدی است که مبدأ آن سوء ظن و جهل به سعه رحمت الهی است و از آنجا که معرفت انسان به حسب فطرت اصلی او به حق‌تعالی است، انس و امید او نیز با توجه به این معرفت و تجلیات اسمائی به وجود می‌آید<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۳۰.</ref> و منشأ رجای ناپسند محجوب شدن از فطرت اصلی و از حق و کمالات ذاتیه و صفاتیه و گستره رحمت آن است.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۲۹.</ref> | به اعتقاد امام‌خمینی رجای پسندیده، ناشی از تجلیات جمال و رحمت حق‌تعالی است؛<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۴۳</ref> همچنین ایشان سبب رجا را حسن ظن به [[خدا|خداوند]] می‌داند که خود ناشی از علم به وسعت رحمت و ایمان به کمال اسمائی، صفاتی و فعلی حق است. در مقابل، ناامیدی است که مبدأ آن سوء ظن و [[جهل]] به سعه رحمت الهی است و از آنجا که معرفت انسان به حسب فطرت اصلی او به حق‌تعالی است، انس و امید او نیز با توجه به این معرفت و تجلیات اسمائی به وجود می‌آید<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۳۰.</ref> و منشأ رجای ناپسند محجوب شدن از فطرت اصلی و از حق و کمالات ذاتیه و صفاتیه و گستره رحمت آن است.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۲۹.</ref> | ||
== جمع میان خوف و رجا == | == جمع میان خوف و رجا == | ||