سیدمحمدهاشم دستغیب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
دستغیب، سید محمدهاشم؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. سید محمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۲۰ ش در خانواده‌ای شاخص و روحانی در شهر شیراز به دنیا آمد («دستغیب، سید محمدهاشم»، https://fa.wikinoor.ir/). پدرش سید عبدالحسین دستغیب، از روحانیان مبارز فارس و امام جمعه شیراز پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که در محراب عبادت توسط مخالفان جمهوری اسلامی به شهادت رسید. نسب آنان به زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب (علیهم‌السلام) می‌رسد («در گفت وگو با فرزند شهید دستغیب مطرح شد؛ ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب»، ۴). سید محمدهاشم دستغیب دوران ابتدایی و متوسطه را در شیراز گذراند. هم‌زمان به تحصیل دروس حوزوی می‌پرداخت و مقدمات را در شیراز خواند. او سپس راهی عراق شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد استادان آنجا به پایان رساند، ولی در منابع اطلاعاتی درباره استادان او در شیراز و همچنین استادان دوره سطح او در نجف اشرف وجود ندارد.
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
در جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی، همراه با پدر بزرگوارش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد (خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ۶۱ ـ ۶۲). در جریان قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ ش فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۱۳۲). به همین سبب، ساواک خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۱۲-۲۱۳). در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر (همان، ۲۲۷) و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند (خاطرات قیام ۱۵...، ۶۴ ـ ۶۵).
| عنوان            =سیدمحمدهاشم دستغیب
او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ ش همراه با پدر به شیراز بازگشت (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۱۵۲) و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت (همان، ۱۸۵) و در بیان احکام، فتاوای امام خمینی را بیان می‌کرد (همان، ۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ۱۹۵-۱۹۶). دستغیب در سال ۱۳۴۵ ش و در جریان تصویب لایحه حمایت از خانواده که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۳۴۸). به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد (همان، ۳۸۸). به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.
| تصویر            =سیدمحمدهاشم دستغیب.jpg
سید محمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در حوزه علمیه نجف به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید ابوالقاسم موسوی خویی شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام خمینی (که از سال ۱۳۴۴ ش و در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سید محمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ ش در درس امام خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۴۲۰)، به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد (همان، ۴۳۴). دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت («پیکر آیت‌الله سید محمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، www.mehrnews.com).
| توضیح تصویر      =
وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با سید عبدالحسین دستغیب بود (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۶۱۸)؛ به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سید محمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست (همان، ۵۶۵). وقتی در تیر آن سال سید عبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سید محمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از حکومت پهلوی انتقاد کرد و برای سلامتی امام خمینی صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ۲۸۳-۲۸۴). دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۵۸۴). او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت (همان، ۵۹۶)، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد (همان). همچنین از امام خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد (صحیفه امام، ج ۱۶، ۵۱).
| اندازه تصویر      =
تألیف کتاب‌های یادواره شهید دستغیب، تصحیح کتاب گناهان کبیره: شرح و تفسیری بر تمام گناهان کبیره و عواقب آن اثر آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قلب سلیم اثر آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قیام حسینی (ع) تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر خطبه شعبانیه تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب معاد تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب توحید تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آیین زندگی تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب مظالم تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب بندگی راز آفرینش با موضوعیت شرح خطبه فدکیه حضرت زهرا (س) تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب ایمان تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب عدل آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب اخلاق اسلامی تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه واقعه تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه حجرات تألیف آیت‌الله عبدالحسین دستغیب و... از آثار قلمی اوست.
| سرشناسی          =
سید محمدهاشم دستغیب در بهمن ۱۳۹۰ در شیراز درگذشت و در جوار آرامگاه شهید آیت‌الله دستغیب به خاک سپرده شد («پیکر آیت‌الله سید محمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، www.mehrnews.com).
| نام کامل          =
منابع: «پیکر آیت‌الله سید محمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، https://www.mehrnews.com/news/1520696؛ خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه¬ هنری سازمان تبلیغات اسلامی؛ «دستغیب، سید محمدهاشم»، https://fa.wikinoor.ir؛ سیر مبارزات یاران امام خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ صحیفه¬ امام (۱۳۷۸)، ج ۱۶، تهران، مؤسسه¬ تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
| لقب              =
| نسب               =
| تاریخ تولد        =۱۳۲۰ش
| زادگاه            =شیراز
| تاریخ وفات        =بهمن ۱۳۹۰
| شهر وفات          =شیراز
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =در جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب
| خویشاوندان سرشناس =[[سیدعبدالحسین دستغیب]] (پدر)
| استادان          =[[سیدابوالقاسم خویی]]، [[امام‌خمینی]] و...
| شاگردان          =
| محل تحصیل         =شیراز و نجف
| اجازه روایت از   =
| اجازه اجتهاد از   =
| اجازه روایت به   =
| اجازه اجتهاد به   =
| تالیفات          =کتاب‌های یادواره شهید دستغیب و تصحیح کتاب ایشان
| سایر              =
| سیاسی            =مبارزه با [[رژیم پهلوی]] و حمایت از [[نهضت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          = نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس، امامت جمعه شیراز، سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز  
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
}}'''سیدمحمدهاشم دستغیب'''، روحانی مبارز و از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  


[[رده:پروژه شاگردان]]
== خاندان ==
سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۲۰ش در خانواده‌ای شاخص و روحانی در شهر شیراز به دنیا آمد.<ref>«دستغیب، سیدمحمدهاشم»، ویکی‌نور.</ref> پدرش [[سیدعبدالحسین دستغیب]]، از روحانیان مبارز فارس و امام جمعه شیراز پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] بود که در محراب عبادت توسط مخالفان [[جمهوری اسلامی]] به [[شهادت]] رسید. نسب آنان به زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(ع) می‌رسد..<ref>«در گفت وگو با فرزند شهید دستغیب مطرح شد؛ ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب»، ص۴.</ref>
 
== تحصیل ==
سیدمحمدهاشم دستغیب دوران ابتدایی و متوسطه را در شیراز گذراند. هم‌زمان به تحصیل دروس حوزوی می‌پرداخت و مقدمات را در شیراز خواند. او سپس راهی عراق شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد استادان آنجا به پایان رساند، ولی در منابع اطلاعاتی درباره استادان او در شیراز و همچنین استادان دوره سطح او در نجف اشرف وجود ندارد.
 
== فعالیت سیاسی و مبارزاتی ==
در [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، همراه با پدرش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد.<ref>خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ص۶۱ـ۶۲.</ref> در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش]] فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۳۲.</ref> به همین سبب، [[ساواک]] خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۲۷.</ref> و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های [[حکومت پهلوی]] گذراند.<ref>خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز، ص۶۴ـ۶۵.</ref>
 
او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ش همراه با پدر به شیراز بازگشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۵۲.</ref> و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۵.</ref> و در بیان احکام، فتاوای [[امام‌خمینی]] را بیان می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۱۹۵-۱۹۶.</ref> دستغیب در سال ۱۳۴۵ش و در جریان تصویب [[لایحه حمایت از خانواده رژیم پهلوی|لایحه حمایت از خانواده]] که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۴۸.</ref> به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۸۸.</ref> به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.
 
سیدمحمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در [[حوزه علمیه نجف]] به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم خویی]] شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام‌خمینی (که از سال ۱۳۴۴ش و در [[مسجد شیخ انصاری]] نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ش در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود،<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۰.</ref> به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۳۴.</ref> دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.<ref>«پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.</ref>
 
وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با [[سیدعبدالحسین دستغیب]] بود؛<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۶۱۸.</ref> به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سیدمحمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۶۵.</ref> وقتی در تیر آن سال سیدعبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سیدمحمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از [[حکومت پهلوی]] انتقاد کرد و برای سلامتی [[امام‌خمینی]] صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ص۲۸۳-۲۸۴.</ref> دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۸۴.</ref> او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.</ref>
 
== فعالیت‌های پس از پیروزی انقلاب ==
پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت سیدعبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.</ref> همچنین از [[امام‌خمینی]] اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۵۱.</ref>
 
== تألیفات ==
تألیف کتاب‌های یادواره شهید دستغیب، تصحیح کتاب گناهان کبیره: شرح و تفسیری بر تمام گناهان کبیره و عواقب آن اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قلب سلیم اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قیام حسینی(ع) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر خطبه شعبانیه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب معاد تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب توحید تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آیین زندگی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب مظالم تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب بندگی راز آفرینش با موضوعیت شرح خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب ایمان تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب عدل عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب اخلاق اسلامی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه واقعه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه حجرات تألیف عبدالحسین دستغیب و... از آثار قلمی اوست.
 
== درگذشت ==
سیدمحمدهاشم دستغیب در بهمن ۱۳۹۰ در شیراز درگذشت و در جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب به خاک سپرده شد.<ref>«پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* «[https://www.mehrnews.com/news/1520696 پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد]»، خبرگزاری مهر، بازدید: ۰ تیر ۱۴۰۳ش.
* خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
* «دستغیب، سیدمحمدهاشم».
سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
{{پایان}}
 
[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده/پروژه شاگردان]]
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ شهریور ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۵۷

سیدمحمدهاشم دستغیب
سیدمحمدهاشم دستغیب.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۲۰ش
زادگاهشیراز
تاریخ وفاتبهمن ۱۳۹۰
محل دفندر جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب
شهر وفاتشیراز
خویشاوندان
سرشناس		سیدعبدالحسین دستغیب (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسیدابوالقاسم خویی، امام‌خمینی و...
محل تحصیلشیراز و نجف
تألیفاتکتاب‌های یادواره شهید دستغیب و تصحیح کتاب ایشان
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی
اجتماعینمایندگی امام‌خمینی در استان فارس، امامت جمعه شیراز، سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز

سیدمحمدهاشم دستغیب، روحانی مبارز و از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

خاندان

سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۲۰ش در خانواده‌ای شاخص و روحانی در شهر شیراز به دنیا آمد.[۱] پدرش سیدعبدالحسین دستغیب، از روحانیان مبارز فارس و امام جمعه شیراز پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که در محراب عبادت توسط مخالفان جمهوری اسلامی به شهادت رسید. نسب آنان به زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(ع) می‌رسد..[۲]

تحصیل

سیدمحمدهاشم دستغیب دوران ابتدایی و متوسطه را در شیراز گذراند. هم‌زمان به تحصیل دروس حوزوی می‌پرداخت و مقدمات را در شیراز خواند. او سپس راهی عراق شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد استادان آنجا به پایان رساند، ولی در منابع اطلاعاتی درباره استادان او در شیراز و همچنین استادان دوره سطح او در نجف اشرف وجود ندارد.

فعالیت سیاسی و مبارزاتی

در جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی، همراه با پدرش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد.[۳] در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت.[۴] به همین سبب، ساواک خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد.[۵] در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر[۶] و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند.[۷]

او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ش همراه با پدر به شیراز بازگشت.[۸] و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت.[۹] و در بیان احکام، فتاوای امام‌خمینی را بیان می‌کرد.[۱۰] دستغیب در سال ۱۳۴۵ش و در جریان تصویب لایحه حمایت از خانواده که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند.[۱۱] به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد.[۱۲] به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.

سیدمحمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در حوزه علمیه نجف به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول سیدابوالقاسم خویی شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام‌خمینی (که از سال ۱۳۴۴ش و در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ش در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود،[۱۳] به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد.[۱۴] دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.[۱۵]

وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با سیدعبدالحسین دستغیب بود؛[۱۶] به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سیدمحمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست.[۱۷] وقتی در تیر آن سال سیدعبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سیدمحمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از حکومت پهلوی انتقاد کرد و برای سلامتی امام‌خمینی صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت.[۱۸] دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت.[۱۹] او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت.[۲۰]

فعالیت‌های پس از پیروزی انقلاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت سیدعبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد.[۲۱] همچنین از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۲۲]

تألیفات

تألیف کتاب‌های یادواره شهید دستغیب، تصحیح کتاب گناهان کبیره: شرح و تفسیری بر تمام گناهان کبیره و عواقب آن اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قلب سلیم اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قیام حسینی(ع) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر خطبه شعبانیه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب معاد تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب توحید تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آیین زندگی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب مظالم تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب بندگی راز آفرینش با موضوعیت شرح خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب ایمان تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب عدل عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب اخلاق اسلامی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه واقعه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه حجرات تألیف عبدالحسین دستغیب و... از آثار قلمی اوست.

درگذشت

سیدمحمدهاشم دستغیب در بهمن ۱۳۹۰ در شیراز درگذشت و در جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب به خاک سپرده شد.[۲۳]

پانویس

  1. ↑ «دستغیب، سیدمحمدهاشم»، ویکی‌نور.
  2. ↑ «در گفت وگو با فرزند شهید دستغیب مطرح شد؛ ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب»، ص۴.
  3. ↑ خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ص۶۱ـ۶۲.
  4. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۳۲.
  5. ↑ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.
  6. ↑ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۲۷.
  7. ↑ خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز، ص۶۴ـ۶۵.
  8. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۵۲.
  9. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۵.
  10. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۱۹۵-۱۹۶.
  11. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۴۸.
  12. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۸۸.
  13. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۰.
  14. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۳۴.
  15. ↑ «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.
  16. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۶۱۸.
  17. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۶۵.
  18. ↑ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ص۲۸۳-۲۸۴.
  19. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۸۴.
  20. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.
  21. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.
  22. ↑ امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۵۱.
  23. ↑ «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
  • «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، خبرگزاری مهر، بازدید: ۰ تیر ۱۴۰۳ش.
  • خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
  • «دستغیب، سیدمحمدهاشم».

سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.

  • «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
برگرفته از «http://fa.wiki.khomeini.ir/w/index.php?title=سیدمحمدهاشم_دستغیب&oldid=40686»