سیدمرتضی محمودی

سیدمرتضی محمودی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

سیدمرتضی محمودی در سال ۱۳۰۵ در «گوگد» گلپایگان به دنیا آمد. او تحصیلات حوزوی خود را با ورود به مدرسه علمیه‌ای که به دست وحید گلپایگانی، از شاگردان آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی تأسیس شده بود، آغاز کرد و دوره مقدمات و مقداری از سیوطی را آنجا خواند. پس از دو سال که وحید گلپایگانی از گوگد رفت، راهی اراک شد و در مدرسه حاج محمدعلی ابراهیم به تحصیلاتش ادامه داد و در مدت سه سال در آنجا کتاب‌های معالم، مغنی و باقیمانده سیوطی را خواند و با غلامرضا صلواتی و محمدتقی ستوده همدوره بود. مدتی بعد به قم رفت و در حوزه علمیه آنجا تحصیلاتش را پی گرفت و قسمتی از دروس سطح را فراگرفت و از جمله رسائل را نزد شیخ محمد صدوقی یزدی خواند و مکاسب را پیش رضا طاهری، غلامرضا خرم‌آبادی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی خواند. در درس منظومه مرتضی مطهری هم حضور می‌یافت و در درس تفسیر قرآن هم از شاگردان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بود. وی پس از حضور در درس خارج شیخ علی افتخاری و شرکت در امتحان و قبولی و دریافت جایزه از افتخاری، وارد درس خارج فقه و اصول شد و از درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی (کتاب طهارت و خمس و البته اصول و بخشی از اصول علمیه)، درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و درس خارج فقه (مکاسب محرمه) و خارج اصول (کفایةالاصول) امام‌خمینی در مسجد سلماسی بهره برد و درس خارج فقه امام‌خمینی را تقریر کرد. او دراین‌باره می‌گوید: «در قم که بودم، از قبل از سال ۴۲ و قبل از آنکه بحث انقلاب شود، در درس مکاسب محرمه امام (ره) شرکت می‌کردم، جزوه امام (ره) را می‌نوشتم، خارج کفایه، اصول و فقه نیز شاگرد امام (ره) بودم. درس اصول امام (ره)، به قول امروزیها، نمره یک بود. آقایان سبحانی، خزعلی و یثربی نیز به درس امام (ره) می‌آمدند و از محضر ایشان استفاده می‌کردیم تا ایشان به نجف تبعید شدند و دیگر در دسترس نبودند». علاوه بر آن، مدتی هم از درس خارج اصول آیت‌الله محمدعلی اراکی بهره برد («ناگفته‌های باسابقهترین امام‌جمعه کشور، http://www.varamincity.ir/?p=22208).). حضور وی در واقعه مدرسه فیضیه، مصادف با شهادت امام صادق (ع) در فروردین سال ۱۳۴۲ باعث شد تا وارد میدان مبارزه با حکومت پهلوی شود. محمودی مدتی در شهر قزوین به تبلیغ مشغول بود و در سال ۱۳۴۳ به امر آیت‌الله گلپایگانی برای تبلیغ و انجام وظایف مذهبی به شهر محلات رفت و در مسجد جامع محلات سفلی به اقامه جماعت پرداخت. پس از سختگیریهای مأموران ساواک در محلات که حتی از نشسته سخن گفتن نیز منع شده بود، به امر آیت‌الله گلپایگانی به شهر فریدونکنار رفت و به‌طور ناشناس به وظیفه تبلیغی خود عمل کرد. وی در مقاطع حساس، از منبر رفتن برای روشنگری جامعه بهره می‌برد و حضور و سخنرانی وی در گوگد گلپایگان در حضور مسئولان آن شهر و کنایه‌های اعتراضآمیز علیه حکومت پهلوی از جمله آنهاست. وی در کنار وعاظ معروفی همچون محمدتقی فلسفی سال‌ها ممنوع‌المنبر بود («ناگفته‌های باسابقهترین امام‌جمعه کشور»، http://www.varamincity.ir/?p=22208). ). پس از آن نیز به مبارزاتش ادامه داد و در فروردین ۱۳۴۹ از سوی ساواک ممنوع الخروج شد (روحانی، ج ۲، ۵۱۹ـ۵۲۰). سیدمرتضی محمودی در سال ۱۳۵۴ و پس از درگذشت شیخ محمدعلی قرنی، امام جماعت مسجد صاحب‌الزمان ورامین، از سوی آیت‌الله گلپایگایگانی به ورامین اعزام شد و امامت جماعت مسجد صاحب‌الزمان را برعهده گرفت و آنجا را به یکی از کانون‌های مبارزه علیه حکومت پهلوی در ورامین تبدیل کرد. از جمله اعلامیه‌های امام‌خمینی و دیگر فعالان سیاسی، از طریق فرهنگیان ـ که مسجد فوق را به‌صورت پایگاهی برای مبارزه در آورده بودند ـ توزیع می‌شد (حاجی بیگی کندری، ۳۰۹). برگزاری مراسم بزرگداشت شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی و بزرگداشت مرحوم آیت‌الله سیدمهدی گلپایگانی و صدور بیانیه‌هایی با عنوان جامعه روحانیت منطقه ورامین از جمله اقدامات سیاسی ایشان در سال‌های ستمشاهی بود («ناگفته‌های باسابقهترین امام جمعه کشور»، http://www.varamincity.ir/?p=22208). ). یکی از مهم‌ترین اقدامات محمودی در ورامین، تأسیس مدرسه علمیه امام صادق (ع) بود. او این مدرسه علمیه را در سال ۱۳۵۶ تأسیس کرد و در سال نخست، ۲۵ نفر در آنجا مشغول تحصیل شدند (حاجی بیگی کندری، ۳۳۴) و به‌تدریج گسترش یافت. در جریان سینما رکس آبادان در سخنانی از حکومت پهلوی انتقاد کرد (همان، ۳۴۳) و پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به حسینیه بنی فاطمه ورامین در آبان ۱۳۵۷، همراه با روحانیان مبارز ورامین با صدور اعلامیهای از اقدام حکومت پهلوی انتقاد و اعلام کرد تا برگزاری حکومت قرآن از پای نخواهد نشست (همان، ۳۴۷ـ۳۴۸). در عاشورای ۱۳۵۷ ش هم با حضور در کارخانجات ورامین، مردم را برای شرکت در تظاهرات تشویق می‌کرد و در سپس در تظاهرات آن روز، سازمان‌دهی تظاهرات را برعهده داشت و در اجتماع مردم سخنرانی و از حکومت پهلوی انتقاد کرد. او همچنین در آن روز قطعنامه تظاهرکنندگان را قرائت کرد و در آن بر برقراری حکومت اسلامی و بازگشت امام‌خمینی به کشور و آزادی زندانیان سیاسی و البته اخراج مستشاران آمریکایی از ایران تأکید نمود (همان، ۳۵۰ـ۳۵۲). محمودی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در تسخیر نهادها و اداره‌های دولتی و نظامی نقش داشت و با حضورش در ادارههای فوق، از هرج و مرج جلوگیری می‌کرد (همان، ۳۶۵ـ۳۶۶). پس از پیروزی انقلاب اسلامی هم با کمک دیگر انقلابیان ورامین، اداره شهر را بر عهده گرفت (همان، ۳۸۲ـ۳۸۳). سیدمرتضی محمودی از آیات عظام امام‌خمینی (ره)، گلپایگانی، اراکی، مرعشی نجفی، خویی، مقام معظم رهبری، فاضل لنکرانی، صافی گلپایگانی، بهجت، تبریزی، مکارم شیرازی و سیستانی اجازه در امور حسبیه دریافت کرده است و نمایندگی برخی از مراجع در ورامین را بر عهده دارد. او همواره مورد اعتماد مراجع عظام تقلید بود تا آنجا که بسیاری از امور دینی و اجتماعی را به وی ارجاع می‌دادند. او در سال ۱۳۵۸ با حکمی که از سوی دفتر حضرت امام‌خمینی خطاب به وی صادر شد، به‌عنوان امام جمعه ورامین منصوب شد و به فعالیت‌های سیاسی، مذهبی، اجتماعی خود در آن شهر ادامه داد. تدریس و برگزاری جلسات علوم دینی و فقهی از جمله تلاشهای علمی محمودی است. او در آغاز تأسیس حوزه علمیه امام صادق (ع) کتاب جامع‌المقدمات را تدریس می‌کرد و سپس به تدریس کتاب‌هایی چون رسائل و مکاسب پرداخت. محمودی خدمات علمی، فرهنگی و اجتماعی زیادی را در شهرستان ورامین انجام داده است که بعضی از آنها عبارت‌اند از: ساخت بنای حوزه علمیه امام صادق (ع)، ساخت بنای حوزه علمیه کوثر ویژه خواهران، تشکیل ستاد مردمی کمک‌رسانی به جبهه‌های جنگ، تشویق مردم به تشکیل صندوقهای قرض‌الحسنه، تشکیل هیئتهای حل اختلاف برای ایجاد صلح، تشکیل مؤسسه خیریه و توزیع صندوقهای خیریه. تأسیس درمانگاه خیریه ولیعصر (عج) و مؤسسه خیریه حمایت از ایتام به منظور توجه بیشتر به خانواده‌های بیسرپرست، اعزام مبلغ و روحانی به روستاهای منطقه پیش از تشکیل سازمان تبلیغات اسلامی، تشکیل بسیج مردمی برای آموزش نظامی جوانان، و بسیج جوانان به سوی جبهه‌های جنگ، ساخت و اداره مجتمع قرآن و عترت، توجه به مسئله نشر کتاب و تشویق به امر کتابخوانی، ساخت خانه عالم برای مسجد جامع محلات و مسجد صاحب‌الزمان (عج) ورامین و دهها فعالیت دیگر نیز از جمله خدمات اجتماعی آیت‌الله محمودی است. («ناگفته‌های باسابقهترین امام جمعه کشور»، http://www.varamincity.ir/?p=22208).). منابع: حاجی بیگی کندری، محمدعلی (۱۳۸۳)، انقلاب اسلامی در ورامین، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روحانی، سیدحمید (۱۳۷۴)، نهضت امام خمینی، ج ۲، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛«ناگفته‌های باسابقهترین امام‌جمعه کشور»، http://www.varamincity.ir/?p=22208.