سیدمرتضی مبرقعی فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:پروژه شاگردان2 using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
مبرقعی | {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | ||
| عنوان = سیدمرتضی مبرقعی فقیه | |||
| تصویر = سیدمرتضی مبرقعی فقیه.jpg | |||
| توضیح تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| سرشناسی = | |||
| نام کامل = سیدمرتضی مبرقعی | |||
| لقب = حاج‌داداش | |||
| نسب = موسی مبرقع، فرزند امام محمدتقی(ع) | |||
| تاریخ تولد = ۱۲۸۱ش | |||
| زادگاه = قم | |||
| استادان = امام‌خمینی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدمحمدتقی خوانساری، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدابوالحسن رفیعی قزوینی | |||
| شاگردان = | |||
| محل تحصیل = قم و نجف | |||
| اجازه روایت از = | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| تالیفات = تقریرات درس خمس آیت‌الله سیدمحمد حجت، تقریرات مکاسب آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری، تقریرات درس خارج آیت‌الله بروجردی | |||
| سایر = مدیر مدرسه فیضیه، اقامه نماز جماعت در حرم حضرت معصومه (س)، عضو هیئت رسیدگی به امور طلاب | |||
| سیاسی = حمایت از نهضت امام‌خمینی، مبارزه با رژیم پهلوی | |||
| اجتماعی = مسئولیت‌های مختلف در حوزه علمیه قم | |||
| امضا = | |||
| وبگاه رسمی = | |||
| تاریخ وفات = ۱۳۷۱ ش | |||
| محل دفن = مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س)، قم | |||
}} | |||
'''سیدمرتضی مبرقعی فقیه'''، از شاگردان درس فلسفه امام‌خمینی. | |||
سیدمرتضی مبرقعی فقیه معروف به فقیه و حاج داداش<ref>جواهرکلام، ج۴، ص۶۲</ref> در سال ۱۲۸۱ش در خانواده‌ای روحانی در قم به دنیا آمد. پدرش سیدعباس و جدش آقا احمد طباطبایی از روحانیان برجسته قم بودند<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹</ref> و نسب آنان به موسی مبرقع، فرزند امام محمدتقی(ع) می‌رسد و پدرانش در منصب سرکشیکی در آستانه حضرت معصومه(س) در مصدر خدمت بودند.<ref>ریحان یزدی، ص۲۸۲.</ref> | |||
سیدمرتضی فقیه مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد شیخ حسین علامه، آخوند ملاعلی همدانی، شیخ ابوالقاسم قمی معروف به صغیر، میرزا محمد همدانی<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹</ref>، میرزا محمد فیض و سیدابوالحسن رفیعی قزوینی خواند<ref>ریحان یزدی، ص۲۸۱.</ref> وی در ۱۳۱۴ ش و در جریان تبعید آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی، به عراق رفت و مدتی در آن کشور مقیم بود. پس از مدتی به کشور بازگشت و به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت<ref>رازی، ج۲، ص۱۲۲</ref> و در حوزه علمیه قم، درس خارج فقه را نزد آیت‌الله محمد فیض فراگرفت و مدتی هم در درس خارج آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی حضور یافت. آنگاه از درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری بهره برد و با ورود آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی به قم، در درس ایشان شرکت کرد و سال‌ها در آن درس حضور یافت. مدتی هم از درس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمدتقی خوانساری و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی بهره‌مند شد.<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹.</ref> | |||
او هم‌زمان با تحصیل دروس خارج فقه و اصول، به تحصیل دروس عقلی و فلسفی پرداخت و از محضر درس آیات سیدابوالحسن رفیعی قزوینی و امام‌خمینی بهره‌مند شد و بیشتر از درس فلسفه امام‌خمینی استفاده کرد.<ref>رازی، ج۲، ص۱۲۲؛ همان، ج۲، ص۲۱۹.</ref> درباره زمان حضور او در درس فلسفه امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال فراوان در خلال سال‌های ۱۳۱۵-۱۳۲۴ ش از آن درس‌ها سود می‌برده است. وی همچنین از دوستان امام‌خمینی بود.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۱۵۱.</ref> در سال ۱۳۲۸ش از طرف آیت‌الله بروجردی به عضویت هیئت رسیدگی به امور طلاب و امتحانات حوزه منصوب شد.<ref>صحیفه امام، ج۱، ص۲۷-۲۸.</ref> مدتی هم مدیریت مدرسه فیضیه را بر عهده داشت. همچنین مدتی در حرم حضرت معصومه(س) به اقامه نماز جماعت می‌پرداخت.<ref>جواهرکلام، ج۴، ص۶۳.</ref> | |||
وی با آغاز نهضت اسلامی، به حمایت از آن پرداخت. در تیر ۱۳۴۲ و در جریان مهاجرت علمای سراسر کشور به تهران در اعتراض به دستگیری امام‌خمینی، همراه با آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به تهران رفت.<ref>حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، ج۱، ص۸۸</ref> و در منزل آیت‌الله سیداحمد موسوی خوانساری مقیم شد.<ref>همان، ص۹۰.</ref> وی که برادر همسر آیت‌الله مرعشی نجفی<ref>همان، ص۸۸؛ خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۱۵۱</ref> و از اعضای دفتر استفتائات آیت‌الله مرعشی نجفی بود<ref>حضرت آیت‌الله...، ج۲، ص۸۱</ref>، در انتشار اعلامیه‌های ایشان نقش داشت. ازجمله در مرداد ۱۳۴۳ وقتی ساواک از تصمیم او درباره انتشار یکی از اعلامیه‌های آیت‌الله مرعشی نجفی مطلع شد، او را تحت فشار قرار داد و مجبور کرد از انتشار اعلامیه فوق صرف‌نظر کند.<ref>همان، ج۱، ص۳۲۶.</ref> فعالیت‌های او باعث شد در مرداد ۱۳۴۵ ش ساواک خواستار بررسی سوابق او شود<ref>همان، ج۲، ص۵۷۱.</ref> او در ۱۳۴۷ش به عراق رفت و در نجف اشرف میهمان سیدمصطفی خمینی بود. در بازگشت، اخبار نجف اشرف را به علما و روحانیان منتقل کرد و جایگاه امام‌خمینی را در نجف اشرف تشریح نمود.<ref>آیت‌الله حاج سید...، ص۲۴۷-۲۴۸.</ref> | |||
سیدمرتضی مبرقعی پس از آن هم به فعالیت‌های علمی در قم ادامه داد و از آثار او می‌توان به تقریرات درس خمس آیت‌الله سیدمحمد حجت، تقریرات مکاسب آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری و تقریرات درس خارج آیت‌الله بروجردی اشاره کرد.<ref>جواهرکلام، ج۴، ص۶۳.</ref> | |||
==درگذشت== | |||
مبرقعی در اول محرم ۱۴۱۳ق/۱۱ تیر ۱۳۷۱ش در قم درگذشت و پیکرش در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۳)، تربت پاکان قم، قم، انصاریان. | |||
* حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* رازی، محمد (۱۳۳۳ ش)، آثار الحجه یا اولین دائره‌المعارف حوزه علمیه قم، قم، کتابفروشی برقعی. | |||
* ریحان یزدی، سیدعلیرضا (۱۳۷۲)، آیینه دانشوران، با مقدمه، تعلیقات و اضافات ناصر باقری بیدهندی، قم، انتشارات کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی. | |||
* شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه. | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:پروژه شاگردان2]] | [[رده:پروژه شاگردان2]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ دی ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۱۲
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدمرتضی مبرقعی |
| لقب | حاج‌داداش |
| نسب | موسی مبرقع، فرزند امام محمدتقی(ع) |
| تاریخ تولد | ۱۲۸۱ش |
| زادگاه | قم |
| تاریخ وفات | ۱۳۷۱ ش |
| محل دفن | مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س)، قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدمحمدتقی خوانساری، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدابوالحسن رفیعی قزوینی |
| محل تحصیل | قم و نجف |
| تألیفات | تقریرات درس خمس آیت‌الله سیدمحمد حجت، تقریرات مکاسب آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری، تقریرات درس خارج آیت‌الله بروجردی |
| سایر | مدیر مدرسه فیضیه، اقامه نماز جماعت در حرم حضرت معصومه (س)، عضو هیئت رسیدگی به امور طلاب |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | حمایت از نهضت امام‌خمینی، مبارزه با رژیم پهلوی |
| اجتماعی | مسئولیت‌های مختلف در حوزه علمیه قم |
سیدمرتضی مبرقعی فقیه، از شاگردان درس فلسفه امام‌خمینی.
سیدمرتضی مبرقعی فقیه معروف به فقیه و حاج داداش[۱] در سال ۱۲۸۱ش در خانواده‌ای روحانی در قم به دنیا آمد. پدرش سیدعباس و جدش آقا احمد طباطبایی از روحانیان برجسته قم بودند[۲] و نسب آنان به موسی مبرقع، فرزند امام محمدتقی(ع) می‌رسد و پدرانش در منصب سرکشیکی در آستانه حضرت معصومه(س) در مصدر خدمت بودند.[۳]
سیدمرتضی فقیه مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد شیخ حسین علامه، آخوند ملاعلی همدانی، شیخ ابوالقاسم قمی معروف به صغیر، میرزا محمد همدانی[۴]، میرزا محمد فیض و سیدابوالحسن رفیعی قزوینی خواند[۵] وی در ۱۳۱۴ ش و در جریان تبعید آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی، به عراق رفت و مدتی در آن کشور مقیم بود. پس از مدتی به کشور بازگشت و به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت[۶] و در حوزه علمیه قم، درس خارج فقه را نزد آیت‌الله محمد فیض فراگرفت و مدتی هم در درس خارج آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی حضور یافت. آنگاه از درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری بهره برد و با ورود آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی به قم، در درس ایشان شرکت کرد و سال‌ها در آن درس حضور یافت. مدتی هم از درس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمدتقی خوانساری و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی بهره‌مند شد.[۷]
او هم‌زمان با تحصیل دروس خارج فقه و اصول، به تحصیل دروس عقلی و فلسفی پرداخت و از محضر درس آیات سیدابوالحسن رفیعی قزوینی و امام‌خمینی بهره‌مند شد و بیشتر از درس فلسفه امام‌خمینی استفاده کرد.[۸] درباره زمان حضور او در درس فلسفه امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال فراوان در خلال سال‌های ۱۳۱۵-۱۳۲۴ ش از آن درس‌ها سود می‌برده است. وی همچنین از دوستان امام‌خمینی بود.[۹] در سال ۱۳۲۸ش از طرف آیت‌الله بروجردی به عضویت هیئت رسیدگی به امور طلاب و امتحانات حوزه منصوب شد.[۱۰] مدتی هم مدیریت مدرسه فیضیه را بر عهده داشت. همچنین مدتی در حرم حضرت معصومه(س) به اقامه نماز جماعت می‌پرداخت.[۱۱]
وی با آغاز نهضت اسلامی، به حمایت از آن پرداخت. در تیر ۱۳۴۲ و در جریان مهاجرت علمای سراسر کشور به تهران در اعتراض به دستگیری امام‌خمینی، همراه با آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به تهران رفت.[۱۲] و در منزل آیت‌الله سیداحمد موسوی خوانساری مقیم شد.[۱۳] وی که برادر همسر آیت‌الله مرعشی نجفی[۱۴] و از اعضای دفتر استفتائات آیت‌الله مرعشی نجفی بود[۱۵]، در انتشار اعلامیه‌های ایشان نقش داشت. ازجمله در مرداد ۱۳۴۳ وقتی ساواک از تصمیم او درباره انتشار یکی از اعلامیه‌های آیت‌الله مرعشی نجفی مطلع شد، او را تحت فشار قرار داد و مجبور کرد از انتشار اعلامیه فوق صرف‌نظر کند.[۱۶] فعالیت‌های او باعث شد در مرداد ۱۳۴۵ ش ساواک خواستار بررسی سوابق او شود[۱۷] او در ۱۳۴۷ش به عراق رفت و در نجف اشرف میهمان سیدمصطفی خمینی بود. در بازگشت، اخبار نجف اشرف را به علما و روحانیان منتقل کرد و جایگاه امام‌خمینی را در نجف اشرف تشریح نمود.[۱۸]
سیدمرتضی مبرقعی پس از آن هم به فعالیت‌های علمی در قم ادامه داد و از آثار او می‌توان به تقریرات درس خمس آیت‌الله سیدمحمد حجت، تقریرات مکاسب آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری و تقریرات درس خارج آیت‌الله بروجردی اشاره کرد.[۱۹]
درگذشت
مبرقعی در اول محرم ۱۴۱۳ق/۱۱ تیر ۱۳۷۱ش در قم درگذشت و پیکرش در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
پانویس
- ↑ جواهرکلام، ج۴، ص۶۲
- ↑ شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹
- ↑ ریحان یزدی، ص۲۸۲.
- ↑ شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹
- ↑ ریحان یزدی، ص۲۸۱.
- ↑ رازی، ج۲، ص۱۲۲
- ↑ شریف‌رازی، ج۲، ص۲۱۹.
- ↑ رازی، ج۲، ص۱۲۲؛ همان، ج۲، ص۲۱۹.
- ↑ خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۱۵۱.
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ص۲۷-۲۸.
- ↑ جواهرکلام، ج۴، ص۶۳.
- ↑ حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، ج۱، ص۸۸
- ↑ همان، ص۹۰.
- ↑ همان، ص۸۸؛ خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۱۵۱
- ↑ حضرت آیت‌الله...، ج۲، ص۸۱
- ↑ همان، ج۱، ص۳۲۶.
- ↑ همان، ج۲، ص۵۷۱.
- ↑ آیت‌الله حاج سید...، ص۲۴۷-۲۴۸.
- ↑ جواهرکلام، ج۴، ص۶۳.
منابع
- آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۳)، تربت پاکان قم، قم، انصاریان.
- حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- رازی، محمد (۱۳۳۳ ش)، آثار الحجه یا اولین دائره‌المعارف حوزه علمیه قم، قم، کتابفروشی برقعی.
- ریحان یزدی، سیدعلیرضا (۱۳۷۲)، آیینه دانشوران، با مقدمه، تعلیقات و اضافات ناصر باقری بیدهندی، قم، انتشارات کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی.
- شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه.