علی انصاری سبط‌الشیخ: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
انصاری سبط الشیخ، علی؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. علی انصاری معروف به سبط الشیخ در سال ۱۳۰۴ ش در خانواده‌ای با سابقه درخشان علمی و علمایی در دزفول زاده شد («درگذشتگان: آیت‌الله...»، ۱۱۴). پدرش علامه شیخ منصور سبط الشیخ، جدش شیخ محمد سبط الشیخ (سلطانی رنانی، ۲۷۱-۲۷۲؛ عرب و لطیف‌پور، ۱۲۵؛ شریف رازی، ج ۲، ۷۹) و جد بزرگش شیخ محمدحسن انصاری برادرزاده و داماد شیخ مرتضی انصاری بود («درگذشتگان: آیت‌الله...»، ۱۱۴). علی سبط الشیخ مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد پدرش در اهواز آموخت (شریف رازی، ج ۲، ۷۹). در ۱۸ سالگی (۱۳۲۲ ش) راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس استادان آن حوزه ازجمله شیخ مجتبی لنکرانی حاضر شد و به درجه اجتهاد رسید (عرب و لطیف‌پور، ۱۲۵). او پس از پنج سال در سال ۱۳۲۷ ش به کشور بازگشت و در شهر قم مقیم شد و به تکمیل تحصیلات در حوزه علمیه آن شهر پرداخت و در درس خارج و اصول آیات سید حسین طباطبایی بروجردی، سید صدرالدین صدر (شریف رازی، ج ۲، ۷۹) و امام خمینی شرکت کرد («درگذشتگان: آیت‌الله...»، ۱۱۴). درباره حضور او در درس خارج فقه یا اصول و یا هر دو درس امام خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در فاصله سال‌های ۱۳۲۷-۱۳۴۰ ش در درس یا درس‌های امام خمینی حاضر می‌شد.
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
او که از شیخ منصور سبط الشیخ، شیخ محمدمهدی بیگدلی دزفولی، آقابزرگ تهرانی و شیخ محمد صالح حائری سمنانی اجازاتی در امور شرعی و روایی دریافت کرده بود (همانبه تدریس دروس حوزوی در حوزه علمیه قم پرداخت (شریف رازی، ج ۲، ۷۹). پس از رحلت پدرش به زادگاهش بازگشت و در آن شهر نماز جماعت را اقامه می‌کرد و هم‌زمان به تبلیغ دین و تدریس می‌پرداخت (عرب و لطیف‌پور، ۱۲۵ ـ ۱۲۶). او در سخنرانی‌هایش مسائل اجتماعی را مطرح می‌کرد و با اشاره به آن مسائل از حکومت پهلوی انتقاد می‌نمود. همین رویه باعث شده بود با استقبال مردم مواجه شود. او در ۱۳۵۶ ش در مسجد سبز قبای دزفول به سخنرانی علیه محمدرضاشاه پرداخت و نسب شاه را یادآوری کرد. پس از ایراد سخنرانی فوق نیروهای امنیتی او را محاصره کردند و وی در واکنش به اقدام فوق، فتوای جهاد صادر کرد. او در همان روز دستگیر و به شهربانی دزفول منتقل شد. دستگیری او واکنش مراجع تقلید و روحانیان قم، نجف و مشهد را برانگیخت و همین مسئله باعث شد تا آزاد شود (درکتانیان، ۲۲۵). او پس از آزادی به مشهد مقدس رفت (عرب و لطیف‌پور، ۱۲۵ ـ ۱۲۶) و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در میان استقبال باشکوه مردم دزفول وارد آن شهر شد و با سخنرانی در اجتماع پرشور مردم، از آنان تشکر کرد (درکتانیان، ۲۲۵).
| عنوان            = علی انصاری سبط‌الشیخ
انصاری پس از استقرار در دزفول، در کنار تدریس به تألیف نیز مشغول شد و از تألیفات او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱. توضیح المسائل. ۲. مناسک حج. ۳. حاشیه عروةالوثقی. ۴. حاشیه استدلالی عروه الوثقی. ۵. حاشیه رسایل و مکاسب و کفایه. ۶. حاشیه بر اعتقادات مفید. ۷. الدلائل والمسائل. ۸. خلاصه الاصول و شرح آن. ۹. آیات الاحکام. ۱۰. اصول و فروع منظوم. ۱۱. تهذیب الفیه و تهذیب المنطق. ۱۲. احکام وصیت. ۱۳. نجات و شرح نجات. ۱۴. الحجه من فقه آل محمد (ص). ۱۵. اقتباس از فقه آل محمد (ص). ۱۶. ادله المستحدثات. ۱۷. الروضه. ۱۸. النجاح فی طبّ الارواح. ۱۹. خواص الادویه. ۲۰. رساله در علم درایه. سبط الشیخ در علوم عقلی و نقلی و نیز طب سنتی صاحب‌نظر بود و به فارسی و عربی هم شعر می‌سرود («درگذشتگان: آیت‌الله...»،۱۱۴). او در ۱۴ خرداد ۱۳۸۳ ش در دزفول درگذشت و پیکرش پس از تشییع، در مدرسه علمیه آن شهر به خاک سپرده شد (همان).
| تصویر            =علی انصاری شیخ‌السبط.jpg
منابع: درکتانیان، غلامرضا (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در دزفول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ «درگذشتگان: آیت‌الله سبط الشیخ» (۱۳۸۳)، دوماهنامه آینه¬ پژوهش، شماره‌ی ۸۶، خرداد ـ تیر؛ سلطانی رنانی، مهدی (۱۳۸۶)، «شیخ منصور انصاری دانشور بصیر»، ستارگان حرم، ج ۲۴، قم، زائر؛ شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۲، تهران، اسلامیه؛ عرب، محمدحسن و لطیف‌پور، احمد (۱۳۸۴)، اندیشمندان دزفول، ج ۱، تهران، فرهنگ مکتوب.
| توضیح تصویر      =
| اندازه تصویر      =
| سرشناسی          = از شاگردان امام‌خمینی
| نام کامل          =
| لقب              =
| نسب              =
| تاریخ تولد        = ۱۳۰۴ش
| زادگاه            = دزفول، ایران
| تاریخ وفات        = ۱۴ خرداد ۱۳۸۳ش
| شهر وفات          = دزفول
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل دفن          = مدرسه علمیه دزفول
| خویشاوندان سرشناس = منصور سبط‌الشیخ (پدر)
| استادان          = [[سیدحسین بروجردی]]، [[امام‌خمینی]]، سیدصدرالدین صدر
| شاگردان          =
| محل تحصیل        = اهواز، حوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف
| اجازه روایت از   =
| اجازه اجتهاد از   =
| اجازه روایت به   =
| اجازه اجتهاد به   =
| تالیفات          = توضیح المسائل، مناسک حج، حاشیه عروةالوثقی، حاشیه استدلالی عروه الوثقی، حاشیه رسایل و مکاسب و کفایه، حاشیه بر اعتقادات مفید، الدلائل والمسائل، خلاصه الاصول و شرح آن، آیات الاحکام، اصول و فروع منظوم، تهذیب الفیه و تهذیب المنطق، احکام وصیت، نجات و شرح نجات، الحجه من فقه آل محمد(ص)، اقتباس از فقه آل محمد(ص)، ادله المستحدثات، الروضه، النجاح فی طبّ الارواح، خواص الادویه، رساله در علم درایه
| سایر              =
| سیاسی            = مبارزه با [[رژیم پهلوی]] و حمایت از [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          = امام جمعه دزفول، کمک به مناطق سیل‌زده، ساخت مساجد و مراکز درمانی
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
}}
'''علی انصاری سبط‌الشیخ،''' از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.  


== زادگاه و خاندان ==
علی انصاری معروف به سبط‌الشیخ در سال ۱۳۰۴ش در خانواده‌ای با سابقه درخشان علمی و علمایی در دزفول زاده شد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.</ref> پدرش علامه شیخ منصور سبط‌الشیخ، جدش شیخ محمد سبط‌الشیخ<ref>سلطانی رنانی، «شیخ منصور انصاری دانشور بصیر»، ص۲۷۱-۲۷۲؛ عرب و لطیف‌پور،  اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.</ref> و جد بزرگش شیخ محمدحسن انصاری برادرزاده و داماد شیخ مرتضی انصاری بود.<ref> «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.</ref> 
== تحصیل ==
علی سبط‌الشیخ مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد پدرش در اهواز آموخت.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.</ref> در ۱۸ سالگی (۱۳۲۲ش) راهی [[عراق]] شد و در [[حوزه علمیه نجف اشرف]] در درس استادان آن حوزه ازجمله شیخ مجتبی لنکرانی حاضر شد و به درجه اجتهاد رسید.<ref>عرب و لطیف‌پور،  اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵.</ref> او پس از پنج سال در سال ۱۳۲۷ش به کشور بازگشت و در [[قم|شهر قم]] مقیم شد و به تکمیل تحصیلات در حوزه علمیه آن شهر پرداخت و در درس خارج و اصول آیات [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، [[سیدصدرالدین صدر]]<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.</ref> و [[امام‌خمینی]] شرکت کرد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.</ref> درباره حضور او در درس خارج فقه یا اصول و یا هر دو درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در فاصله سال‌های ۱۳۲۷-۱۳۴۰ش در درس یا درس‌های امام‌خمینی حاضر می‌شد.
او که از شیخ منصور سبط‌الشیخ، شیخ محمدمهدی بیگدلی دزفولی، آقابزرگ تهرانی و شیخ محمدصالح حائری سمنانی اجازاتی در امور شرعی و روایی دریافت کرده بود،<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.</ref> به تدریس دروس حوزوی در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.</ref>
پس از رحلت پدرش به زادگاهش بازگشت و در آن شهر [[نماز جماعت]] را اقامه می‌کرد و هم‌زمان به تبلیغ دین و تدریس می‌پرداخت.<ref>عرب و لطیف‌پور،  اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵-۱۲۶.</ref> او در سخنرانی‌هایش مسائل اجتماعی را مطرح می‌کرد و با اشاره به آن مسائل از [[حکومت پهلوی]] انتقاد می‌نمود. همین رویه باعث شده بود با استقبال مردم مواجه شود. او در ۱۳۵۶ش در مسجد سبز قبای دزفول به سخنرانی علیه محمدرضاشاه پرداخت و نسب شاه را یادآوری کرد. پس از ایراد سخنرانی فوق نیروهای امنیتی او را محاصره کردند و وی در واکنش به اقدام فوق، فتوای جهاد صادر کرد. او در همان روز دستگیر و به شهربانی دزفول منتقل شد. دستگیری او واکنش مراجع تقلید و روحانیان قم، نجف و مشهد را برانگیخت و همین مسئله باعث شد تا آزاد شود.<ref>درکتانیان، انقلاب اسلامی در دزفول، ص۲۲۵.</ref> او پس از آزادی به مشهد مقدس رفت.<ref>عرب و لطیف‌پور،  اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵-۱۲۶.</ref>
انصاری پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] در میان استقبال باشکوه مردم دزفول وارد آن شهر شد و با سخنرانی در اجتماع پرشور مردم، از آنان تشکر کرد.<ref>درکتانیان، انقلاب اسلامی در دزفول، ص۲۲۵.</ref> او پس از استقرار در دزفول، در کنار تدریس به تألیف نیز مشغول شد.
== تألیفات ==
از تألیفات انصاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱. توضیح المسائل. ۲. مناسک حج. ۳. حاشیه عروةالوثقی. ۴. حاشیه استدلالی عروه الوثقی. ۵. حاشیه رسایل و مکاسب و کفایه. ۶. حاشیه بر اعتقادات مفید. ۷. الدلائل والمسائل. ۸. خلاصه الاصول و شرح آن. ۹. آیات الاحکام. ۱۰. اصول و فروع منظوم. ۱۱. تهذیب الفیه و تهذیب المنطق. ۱۲. احکام وصیت. ۱۳. نجات و شرح نجات. ۱۴. الحجه من فقه آل محمد (ص). ۱۵. اقتباس از فقه آل محمد (ص). ۱۶. ادله المستحدثات. ۱۷. الروضه. ۱۸. النجاح فی طبّ الارواح. ۱۹. خواص الادویه. ۲۰. رساله در علم درایه. سبط الشیخ در علوم عقلی و نقلی و نیز طب سنتی صاحب‌نظر بود و به فارسی و عربی هم شعر می‌سرود.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.</ref>
== درگذشت ==
انصاری در ۱۴ خرداد ۱۳۸۳ ش در دزفول درگذشت و پیکرش پس از تشییع، در مدرسه علمیه آن شهر به خاک سپرده شد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.</ref>
==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
* درکتانیان، غلامرضا (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در دزفول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* «درگذشتگان: آیت‌الله سبط الشیخ» (۱۳۸۳)، دوماهنامه آینه¬ پژوهش، شماره‌ی ۸۶، خرداد ـ تیر.
* سلطانی رنانی، مهدی (۱۳۸۶)، «شیخ منصور انصاری دانشور بصیر»، ستارگان حرم، ج۲۴، قم، زائر.
* شریف‌‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۲، تهران، اسلامیه.
* عرب، محمدحسن و لطیف‌پور، احمد (۱۳۸۴)، اندیشمندان دزفول، ج۱، تهران، فرهنگ مکتوب.
{{پایان}}
[[رده:پروژه شاگردان2]]
[[رده:پروژه شاگردان2]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۴۵

علی انصاری سبط‌الشیخ
علی انصاری شیخ‌السبط.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۰۴ش
زادگاهدزفول، ایران
تاریخ وفات۱۴ خرداد ۱۳۸۳ش
محل دفنمدرسه علمیه دزفول
شهر وفاتدزفول
خویشاوندان
سرشناس
منصور سبط‌الشیخ (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسیدحسین بروجردی، امام‌خمینی، سیدصدرالدین صدر
محل تحصیلاهواز، حوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف
تألیفاتتوضیح المسائل، مناسک حج، حاشیه عروةالوثقی، حاشیه استدلالی عروه الوثقی، حاشیه رسایل و مکاسب و کفایه، حاشیه بر اعتقادات مفید، الدلائل والمسائل، خلاصه الاصول و شرح آن، آیات الاحکام، اصول و فروع منظوم، تهذیب الفیه و تهذیب المنطق، احکام وصیت، نجات و شرح نجات، الحجه من فقه آل محمد(ص)، اقتباس از فقه آل محمد(ص)، ادله المستحدثات، الروضه، النجاح فی طبّ الارواح، خواص الادویه، رساله در علم درایه
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی
اجتماعیامام جمعه دزفول، کمک به مناطق سیل‌زده، ساخت مساجد و مراکز درمانی


علی انصاری سبط‌الشیخ، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و خاندان

علی انصاری معروف به سبط‌الشیخ در سال ۱۳۰۴ش در خانواده‌ای با سابقه درخشان علمی و علمایی در دزفول زاده شد.[۱] پدرش علامه شیخ منصور سبط‌الشیخ، جدش شیخ محمد سبط‌الشیخ[۲] و جد بزرگش شیخ محمدحسن انصاری برادرزاده و داماد شیخ مرتضی انصاری بود.[۳]

تحصیل

علی سبط‌الشیخ مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد پدرش در اهواز آموخت.[۴] در ۱۸ سالگی (۱۳۲۲ش) راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس استادان آن حوزه ازجمله شیخ مجتبی لنکرانی حاضر شد و به درجه اجتهاد رسید.[۵] او پس از پنج سال در سال ۱۳۲۷ش به کشور بازگشت و در شهر قم مقیم شد و به تکمیل تحصیلات در حوزه علمیه آن شهر پرداخت و در درس خارج و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدصدرالدین صدر[۶] و امام‌خمینی شرکت کرد.[۷] درباره حضور او در درس خارج فقه یا اصول و یا هر دو درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در فاصله سال‌های ۱۳۲۷-۱۳۴۰ش در درس یا درس‌های امام‌خمینی حاضر می‌شد.

او که از شیخ منصور سبط‌الشیخ، شیخ محمدمهدی بیگدلی دزفولی، آقابزرگ تهرانی و شیخ محمدصالح حائری سمنانی اجازاتی در امور شرعی و روایی دریافت کرده بود،[۸] به تدریس دروس حوزوی در حوزه علمیه قم پرداخت.[۹]

پس از رحلت پدرش به زادگاهش بازگشت و در آن شهر نماز جماعت را اقامه می‌کرد و هم‌زمان به تبلیغ دین و تدریس می‌پرداخت.[۱۰] او در سخنرانی‌هایش مسائل اجتماعی را مطرح می‌کرد و با اشاره به آن مسائل از حکومت پهلوی انتقاد می‌نمود. همین رویه باعث شده بود با استقبال مردم مواجه شود. او در ۱۳۵۶ش در مسجد سبز قبای دزفول به سخنرانی علیه محمدرضاشاه پرداخت و نسب شاه را یادآوری کرد. پس از ایراد سخنرانی فوق نیروهای امنیتی او را محاصره کردند و وی در واکنش به اقدام فوق، فتوای جهاد صادر کرد. او در همان روز دستگیر و به شهربانی دزفول منتقل شد. دستگیری او واکنش مراجع تقلید و روحانیان قم، نجف و مشهد را برانگیخت و همین مسئله باعث شد تا آزاد شود.[۱۱] او پس از آزادی به مشهد مقدس رفت.[۱۲]

انصاری پس از پیروزی انقلاب اسلامی در میان استقبال باشکوه مردم دزفول وارد آن شهر شد و با سخنرانی در اجتماع پرشور مردم، از آنان تشکر کرد.[۱۳] او پس از استقرار در دزفول، در کنار تدریس به تألیف نیز مشغول شد.

تألیفات

از تألیفات انصاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱. توضیح المسائل. ۲. مناسک حج. ۳. حاشیه عروةالوثقی. ۴. حاشیه استدلالی عروه الوثقی. ۵. حاشیه رسایل و مکاسب و کفایه. ۶. حاشیه بر اعتقادات مفید. ۷. الدلائل والمسائل. ۸. خلاصه الاصول و شرح آن. ۹. آیات الاحکام. ۱۰. اصول و فروع منظوم. ۱۱. تهذیب الفیه و تهذیب المنطق. ۱۲. احکام وصیت. ۱۳. نجات و شرح نجات. ۱۴. الحجه من فقه آل محمد (ص). ۱۵. اقتباس از فقه آل محمد (ص). ۱۶. ادله المستحدثات. ۱۷. الروضه. ۱۸. النجاح فی طبّ الارواح. ۱۹. خواص الادویه. ۲۰. رساله در علم درایه. سبط الشیخ در علوم عقلی و نقلی و نیز طب سنتی صاحب‌نظر بود و به فارسی و عربی هم شعر می‌سرود.[۱۴]

درگذشت

انصاری در ۱۴ خرداد ۱۳۸۳ ش در دزفول درگذشت و پیکرش پس از تشییع، در مدرسه علمیه آن شهر به خاک سپرده شد.[۱۵]

پانویس

  1. «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.
  2. سلطانی رنانی، «شیخ منصور انصاری دانشور بصیر»، ص۲۷۱-۲۷۲؛ عرب و لطیف‌پور، اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.
  3. «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.
  4. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.
  5. عرب و لطیف‌پور، اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵.
  6. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.
  7. «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.
  8. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.
  9. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۷۹.
  10. عرب و لطیف‌پور، اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵-۱۲۶.
  11. درکتانیان، انقلاب اسلامی در دزفول، ص۲۲۵.
  12. عرب و لطیف‌پور، اندیشمندان دزفول، ص۱۲۵-۱۲۶.
  13. درکتانیان، انقلاب اسلامی در دزفول، ص۲۲۵.
  14. «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.
  15. «درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۴.

منابع

  • درکتانیان، غلامرضا (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در دزفول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • «درگذشتگان: آیت‌الله سبط الشیخ» (۱۳۸۳)، دوماهنامه آینه¬ پژوهش، شماره‌ی ۸۶، خرداد ـ تیر.
  • سلطانی رنانی، مهدی (۱۳۸۶)، «شیخ منصور انصاری دانشور بصیر»، ستارگان حرم، ج۲۴، قم، زائر.
  • شریف‌‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۲، تهران، اسلامیه.
  • عرب، محمدحسن و لطیف‌پور، احمد (۱۳۸۴)، اندیشمندان دزفول، ج۱، تهران، فرهنگ مکتوب.