کاربر:H.Ahmadi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
(اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسههای عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
مک | '''مک فارلین''' ماجرا، سفر پنهانی و غیر قانونی مشاور امنیت ملی رئیسجمهور امریکا به ایران، ۱۳۶۵. | ||
==گزارش اجمالی== | |||
در خرداد ۱۳۶۵ جیمز مک فارلین مشاور امنیت ملی رونالد ریگان به صورت محرمانه و با یک هواپیمای حامل سلاح به تهران آمد که پس از افشای آن، در ایران به ماجرای «مک فارلین» و در امریکا به «ایران گیت» و «ایران کنترا» مشهور شد (علیزاده، ۱۰). مقامات ایرانی آن را اقدامی از سوی امریکا برای جلب رضایت جمهوری اسلامی ایران خواندند و امریکاییان آن را اقدامی در جهت مذاکره برای خاتمه جنگ ایران و عراق و همکاری در آزادسازی گروگانهای امریکایی در لبنان و اهداف دیگر اعلام کردند. این ماجرا رسوایی بزرگ دولت امریکا در دوران ریاستجمهوری رونالد ریگان لقب گرفت و منتقدان سیاستهای او این ماجرا را مستمسک خود برای حمله به دولت وی قرار دادند (هاشمی و حمیدی، ۲۲۸ ـ ۲۲۹). | در خرداد ۱۳۶۵ جیمز مک فارلین مشاور امنیت ملی رونالد ریگان به صورت محرمانه و با یک هواپیمای حامل سلاح به تهران آمد که پس از افشای آن، در ایران به ماجرای «مک فارلین» و در امریکا به «ایران گیت» و «ایران کنترا» مشهور شد (علیزاده، ۱۰). مقامات ایرانی آن را اقدامی از سوی امریکا برای جلب رضایت جمهوری اسلامی ایران خواندند و امریکاییان آن را اقدامی در جهت مذاکره برای خاتمه جنگ ایران و عراق و همکاری در آزادسازی گروگانهای امریکایی در لبنان و اهداف دیگر اعلام کردند. این ماجرا رسوایی بزرگ دولت امریکا در دوران ریاستجمهوری رونالد ریگان لقب گرفت و منتقدان سیاستهای او این ماجرا را مستمسک خود برای حمله به دولت وی قرار دادند (هاشمی و حمیدی، ۲۲۸ ـ ۲۲۹). | ||
چگونگی شکلگیری: ارتش عراق به فرماندهی صدام حسین در پایان شهریور ۱۳۵۹ به جمهوری اسلامی ایران حمله کرد و بخشهای زیادی از خاک کشور را تصرف کرد. مسئولان ایرانی با بازسازی نیروهای مسلح و کمک نیروهای مردمی بخش عمدهای از خاک کشور را آزاد کردند و در مواضعی نیز وارد خاک عراق شدند. کشورهای غربی و اتحاد جماهیر شوروی در راستای حمایت از عراق نیروی زمینی و هوایی عراق را با سلاحهای مدرن تجهیز کردند (← مقاله جنگ تحمیلی). سلاحهای ایران که عمدتاً قدیمی بودند، در برابر سلاحهای جدید عراق کارآیی لازم را نداشتند؛ بنابراین ایران ناگزیر بود از دلالان بینالمللی و بازار سیاه قطعات هواپیما و سلاحهای مورد نیاز خود مانند موشک تاو، هاک و هاپون را فراهم کند. از سوی دیگر، سلاح مدرن و بهروز و مورد نیاز نیروهای مسلح ایران در اختیار غربیها بود (علیزاده، ۷ ـ ۹؛ هاشمی و حمیدی، ۱۹ ـ ۳۵). از سال ۱۳۶۲ تا اواخر سال ۱۳۶۴ دلالهای جهانیِ اسلحه ازجمله دلال ایرانی اسلحه، منوچهر قربانیفر برای ایران اسلحه فراهم میکردند (هاشمی و حمیدی، ۶۷ ـ ۷۶). | چگونگی شکلگیری: ارتش عراق به فرماندهی صدام حسین در پایان شهریور ۱۳۵۹ به جمهوری اسلامی ایران حمله کرد و بخشهای زیادی از خاک کشور را تصرف کرد. مسئولان ایرانی با بازسازی نیروهای مسلح و کمک نیروهای مردمی بخش عمدهای از خاک کشور را آزاد کردند و در مواضعی نیز وارد خاک عراق شدند. کشورهای غربی و اتحاد جماهیر شوروی در راستای حمایت از عراق نیروی زمینی و هوایی عراق را با سلاحهای مدرن تجهیز کردند (← مقاله جنگ تحمیلی). سلاحهای ایران که عمدتاً قدیمی بودند، در برابر سلاحهای جدید عراق کارآیی لازم را نداشتند؛ بنابراین ایران ناگزیر بود از دلالان بینالمللی و بازار سیاه قطعات هواپیما و سلاحهای مورد نیاز خود مانند موشک تاو، هاک و هاپون را فراهم کند. از سوی دیگر، سلاح مدرن و بهروز و مورد نیاز نیروهای مسلح ایران در اختیار غربیها بود (علیزاده، ۷ ـ ۹؛ هاشمی و حمیدی، ۱۹ ـ ۳۵). از سال ۱۳۶۲ تا اواخر سال ۱۳۶۴ دلالهای جهانیِ اسلحه ازجمله دلال ایرانی اسلحه، منوچهر قربانیفر برای ایران اسلحه فراهم میکردند (هاشمی و حمیدی، ۶۷ ـ ۷۶). | ||
خط ۲۲: | خط ۲۳: | ||
از سوی دیگر، امامخمینی در ادامه و در پی انتقادهای تند داخلی و طرح سؤال هشت تن از نمایندگان مجلس از وزیر امور خارجه یادآور شد در حالیکه مطبوعات و رسانههای دنیا به دنبال سرپوشگذاشتن بر این رسواییاند و اضطراب و نگرانی کاخ سفید و طرفداران وی از افشای ماجرا حکایت از عظمت آن دارد، متأسفانه در داخل ایران برخی بیتوجه به عمق مسئله به جای مبارزه با امریکا با خود مبارزه میکنند. ایشان برخی از این نمایندگان را هیچ و پوچ و غیر قابل ذکر دانست؛ اما درباره افراد باسابقه در این جمع یادآور شد در وقت همداستانیِ همه در مبارزه با امریکا، فریاد آنان بر سر مسئولان دور از انتظار بود. ایشان سپس با سخنانی که بیانگر رنجش شدید از نامه برخی نمایندگان است، لحن آنان را از لحن اسرائیل و امریکا تندتر و منشأ آن را تبلیغات خارجی یا هوای نفس دانست. ایشان در ادامه این سخنرانی با توجه به تزلزل دنیا بهویژه کاخ سفید و قدرت جمهوری اسلامی یادآور شد باعث شکستن این قدرت و همچنین دل ملت و مسئولان نشوند. ایشان ایجاد دودستگی و یکدیگر را تندرو و کندرو خواندن بر خلاف اسلام دانست و منتقدان را به وحدت و همبستگی فرا خواند (۲۰/۱۶۱ ـ ۱۶۳). | از سوی دیگر، امامخمینی در ادامه و در پی انتقادهای تند داخلی و طرح سؤال هشت تن از نمایندگان مجلس از وزیر امور خارجه یادآور شد در حالیکه مطبوعات و رسانههای دنیا به دنبال سرپوشگذاشتن بر این رسواییاند و اضطراب و نگرانی کاخ سفید و طرفداران وی از افشای ماجرا حکایت از عظمت آن دارد، متأسفانه در داخل ایران برخی بیتوجه به عمق مسئله به جای مبارزه با امریکا با خود مبارزه میکنند. ایشان برخی از این نمایندگان را هیچ و پوچ و غیر قابل ذکر دانست؛ اما درباره افراد باسابقه در این جمع یادآور شد در وقت همداستانیِ همه در مبارزه با امریکا، فریاد آنان بر سر مسئولان دور از انتظار بود. ایشان سپس با سخنانی که بیانگر رنجش شدید از نامه برخی نمایندگان است، لحن آنان را از لحن اسرائیل و امریکا تندتر و منشأ آن را تبلیغات خارجی یا هوای نفس دانست. ایشان در ادامه این سخنرانی با توجه به تزلزل دنیا بهویژه کاخ سفید و قدرت جمهوری اسلامی یادآور شد باعث شکستن این قدرت و همچنین دل ملت و مسئولان نشوند. ایشان ایجاد دودستگی و یکدیگر را تندرو و کندرو خواندن بر خلاف اسلام دانست و منتقدان را به وحدت و همبستگی فرا خواند (۲۰/۱۶۱ ـ ۱۶۳). | ||
سخنان امامخمینی سبب شد نمایندگان پرسش خود را پس بگیرند و یادآور شوند تصور این بود که طرح مسئله در مجلس به مصلحت انقلاب و موجب رضایت امامخمینی است؛ ولی پس از اطلاع از نظر ایشان و مصلحت امت، نیازی به طرح پرسش نیست (هاشمی و حمیدی، ۲۰۸). | سخنان امامخمینی سبب شد نمایندگان پرسش خود را پس بگیرند و یادآور شوند تصور این بود که طرح مسئله در مجلس به مصلحت انقلاب و موجب رضایت امامخمینی است؛ ولی پس از اطلاع از نظر ایشان و مصلحت امت، نیازی به طرح پرسش نیست (هاشمی و حمیدی، ۲۰۸). | ||
منابع | ==منابع== | ||
*اردستانی، حسین، رویارویی استراتژیهای جنگ ایران و عراق، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۸ش. *امامخمینی، سیدروحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش. | |||
*انصاری، مهدی و دیگران، روزشمار جنگ ایران و عراق، ماجرای مک فارلین، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | |||
*ایولاکست، مسائل ژئوپلیتیک: اسلام، دریا، آفریقا، ترجمه عباس آگاهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. *پارسادوست، منوچهر، نقش سازمان ملل در جنگ عراق و ایران، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، ۱۳۷۱ش. | |||
*خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، پایگاه اطلاعرسانی، گزارشهای ویژه، مجله، شماره ۲۳۱، ۱۵/۸/۱۳۶۵؛ شماره ۲۳۴، ۱۸/۸/۱۳۶۵ش. | |||
*خوئینیها، سیدمحمد، روزنامه کیهان، ۱۹/۸/۱۳۶۵ش. | |||
*دوزدوزانی، عباس، روزنامه کیهان، ۱۳/۸/۱۳۶۵ش. | |||
*رجایی خراسانی، سعید، روزنامه کیهان، ۲۲/۸/۱۳۶۵ش. | |||
*رسالت، روزنامه، ۲۹/۸/۱۳۶۵ش؛ رشید، محسن، کیک، کلت و کتاب مقدس، مجله همشهری ماه، آبان ۱۳۸۰ش. | |||
*ستوده، محمد، تحولات نظام بینالملل و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. | |||
*سلیمی بنی، صادق، تاکتیک چماق و شیرینی و دیپلماسی ایالات متحده در ماجرای ایران گیت، مجله رواق اندیشه، شماره ۲۳، ۱۳۸۲ش. | |||
*طیرانی، بهروز، روزشمار روابط ایران و امریکا، تهران، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | |||
*علیزاده، فاطمه، با چشم باز؛ مک فارلین، تهران، انتشارات روزنامه ایران، چاپ اول، ۱۳۸۸ش. | |||
*کیهان، روزنامه، ۸ و ۱۵/۸/۱۳۶۵ش؛ ولایتی، علیاکبر، تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی بر جمهوری اسلامی ایران، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش. | |||
*هاشمی بهرمانی، محسن و حبیبالله حمیدی، ماجرای مک فارلین؛ فروش سلاح ـ آزادی گروگانها، تهران، نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ۱۳۸۸ش. | |||
*هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال ۱۳۶۵، اوج دفاع، به اهتمام عماد هاشمی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، ۱۳۸۸ش. | |||
*هاشمی رفسنجانی، اکبر، روزنامه اطلاعات، ۱۴/۸/۱۳۶۵ش؛ همو، رورنامه کیهان، ۱۷/۸/۱۳۶۵ش؛ همو، مجله کیهان هوایی، ۱۹/۱/۱۳۶۶ش. |