منصوبان امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

حکومت و [[ولایت]]، به حکم [[عقل]]، اختصاص به خداوند دارد و تنها اوست که ولایتش به جعل دیگران استناد پیدا نمی‌کند و ذاتاً دارای حق تدبیر انسان‌ها و اداره امور آنان است، و چون ولایت از [[امور اعتباری]] عقلایی است، دیگران هم با جعل و نصب خداوند می‌توانند حکومت و ولایت را در اختیار بگیرند.<ref>امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۶۰.</ref> [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[ائمه اهل بیت(ع)]] منصوب خداوندند و مجاز به تصرف در امور حکومتی‌اند<ref>امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۵۹.</ref> و هر کس که آنان نصب کنند، تصرفاتش مشروع خواهد بود.<ref>سروش محلاتی، دین و دولت در اندیشه اسلامی، ۴۲۳.</ref> بدین سبب پیامبر اکرم (ص) پس از تشکیل حکومت اقدام به نصب [[کارگزاران]] حکومت کرد و نصب معاذبن‌جبل در منصب حاکم یمن،<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، ۵/۱۰۳.</ref> علاءبن‌حضرمی برای حکومت قطیف در [[بحرین]]،<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، ۴/۱۲۷۴، ۱۴۳۸ و ۱۵۶۹.</ref> قضاعةبن‌عمرو به عنوان حاکم بنی‌اسد،<ref>احمدی میانجی، مکاتیب الرسول، ۳/۲۴۱.</ref> خالدبن‌ولید برای دعوت مردم نجران<ref>واقدی، المغازی، ۱/۲۵۴.</ref> و اسامةبن‌زید به فرماندهی لشکر<ref>واقدی، المغازی، ۳/۱۱۱۸.</ref> از آن جمله‌اند؛ چنان‌که [[امیرالمؤمنین علی(ع)]] در دوره حکومت، کارگزارانی را منصوب کرد و نصب عثمان‌بن‌حنیف برای حکومت بصره<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۵/۳۶.</ref> عبیدالله‌بن‌عباس برای یمن<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۳/۲۰۱.</ref> و محمدبن‌ابی‌بکر<ref>شوشتری، قاموس الرجال، ۹/۱۸.</ref> و [[مالک اشتر]] برای [[مصر]]<ref>نهج البلاغه، ن۳۸، ۴۳۴.</ref> ازجمله مهم‌ترین آنهاست.

در معنایی عام از نصب که شامل نیابت و [[وکالت]] نیز می‌شود، [[امام‌خمینی]] نیز در طول [[مرجعیت شرعی]] خود از سال ۱۳۴۰ و در دوران [[رهبری]] خود پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] افرادی را برای کارهای مختلف گمارد که نخستین آنان بر اساس آنچه در [[صحیفه امام]] آمده است، وکالت [[سیدسجاد حججی]] در [[امور حسبیه]] در فروردین ۱۳۴۰‏<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱/۴۶.</ref> و آخرینِ آنان نصب محی‌الدین فاضل هرندی در ستاد مرکزی هیئت‌های هفت‌نفره واگذاری زمین در اردیبهشت ۱۳۶۸‏<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۷۲.</ref> بوده است.

احکام صادرشده از امام‌خمینی، خاستگاه‌های مختلفی داشته است. برخی احکام ایشان از منصب کلی [[حاکم شرع]] به عنوان [[فقیه جامع شرایط]] صادر شده است، مانند [[اجازات شرعی]] برای تصدی امور حسبیه و نصب افراد برای نظارت بر [[اوقاف]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۰/۱۷۳.</ref> و [[امامت جماعت]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۱۷.</ref> و برخی نیز از منصب رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران که از شئون [[ولایت فقیه]] است، صادر شده است و خود سه حوزه امور حکومتی و اجرایی مانند نصب برخی وزیران پیش از استقرار نهادهای قانونی در آغاز انقلاب اسلامی<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۲۱/۶۴۰–۶۴۱.</ref> و امور قضایی مانند نصب رئیس [[دیوان عالی کشور]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۲/۱۶۳.</ref> یا امور نظامی از باب [[فرماندهی کل قوا]] مانند تعیین رئیس [[ستاد مشترک ارتش]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۶۵.</ref> یا فرمانده [[سپاه پاسداران]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۲۲۴.</ref> را شامل می‌شود.

 

{{ببینید|اجازات امام‌خمینی}}

# سیدعلی خامنه‌ای، رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های مردم [[سیستان و بلوچستان]]‏، ۹/۱/۱۳۵۸<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۴۲۹.</ref> {{ببینید|سیدعلی خامنه‌ای}}

# علی‌اکبر مشکینی، رسیدگی و سروسامان‌دادن به اوضاع اردبیل، ۱۲/۱/۱۳۵۸<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۴۵۵.</ref> {{ببینید|علی مشکینی}}

# مرتضی مطهری، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سیدمحمد حسینی بهشتی]]، [[عبدالکریم موسوی اردبیلی]] و [[محمدجواد باهنر]]، اعضای اولیه شورای انقلاب ۲۲/۱۰/۱۳۵۷<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۴۲۶.</ref> {{ببینید|مرتضی مطهری|شورای انقلاب}}

# لطف‌الله صافی گلپایگانی، ابقا در جمع فقهای شورای نگهبان پس از استعفا، آبان ۱۳۶۰<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۵/۳۲۳.</ref> {{ببینید|لطف‌الله صافی گپایگانی}}

# حیدرعلی جلالی خمینی، امام‌جمعه خمین، ۲/۱۲/۱۳۶۱ (موقت)<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۷/۳۴۵.</ref> و ۷/۶/۱۳۶۲<ref>امام خمینی، صحیفه، ‏۱۸/۷۶.</ref> {{ببینید|حیدرعلی مقاله جلالی خمینی}}

# (محمد) صادق خلخالی، تشکیل و ریاست [[دادگاه انقلاب اسلامی]]‏، ۵/۱۲/۵۷<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۵.</ref> {{ببینید|محمدصادق خلخالی}}

مقصود نصب‌هایی است که امام‌خمینی در جایگاه [[مرجعیت دینی]] و [[فقیه جامع شرایط]] انجام داده و حوزه فعالیت منصوبان نیز در امور مذهبی و تبلیغ دینی یا در خارج کشور بوده است:

# محمدطاهر آل‌شبیر خاقانی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در مناطق خوزستان، ۱/۱۲/۱۳۵۷<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۲۱۰.</ref> {{ببینید|خلق عرب}}