سازمان پیشمرگان مسلمان کرد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
[[پیشمرگ]] به معنای بلاگردان و فدایی است <ref>دهخدا، لغتنامه، ۴/۵۲۳۵.</ref> و به فرد یا گروهی که حاضرند خود را فدای شخص و چیزی کنند، پیشمرگ گفته می‌شود. سازمان پیشمرگان مسلمان کُرد تشکیلاتی سازمان‌یافته از مردم بومی کُرد بود که برای مقابله با بحران [[کردستان]] ایران تشکیل شد <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۳.</ref>. در میان پیروان انبیا(ع) و نیز در [[تاریخ اسلام]]، کسانی وجود داشتند که آماده بودند برای اهداف خود جانشان را فدا کنند <ref>مجلسی، بحار الانوار، ۴۲/۱۵۰ ـ ۱۵۱.</ref>؛ ازجمله گروهی از یاران [[امام‌علی(ع)]] موسوم به [[شرطة‌ الخمیس]] بودند که با آن حضرت پیمان بستند تا پای مرگ در راه ایشان فداکاری کنند <ref>مجلسی، بحار الانوار، ۴۲/۱۵۱ و ۱۸۰ ـ ۱۸۱؛ بحرالعلوم، رجال السیدبحرالعلوم المعروف بالفوائد الرجالیه، ۳/۵۳.</ref>. از این کسان تعبیر به پیشمرگ می‌شده است <ref>سلطان‌محمدی، جنگ و صلح در احادیث، ۹۷.</ref>. امام‌خمینی به همین دلیل ملت و [[ارتش جمهوری اسلامی]] را فدایی اسلام خوانده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۲۷.</ref>. در تاریخ سیاسی و مبارزاتی مردم کردستان، سازمان‌های سیاسی و احزاب مختلفی ازجمله [[حزب دموکرات کردستان ایران]] و [[حزب دموکرات کردستان عراق]] نیروهای مسلح خود را با نام «پیشمرگ» سازمان داده‌اند ([[جوانمرد]]).
[[پیشمرگ]] به معنای بلاگردان و فدایی است <ref>دهخدا، لغتنامه، ۴/۵۲۳۵.</ref> و به فرد یا گروهی که حاضرند خود را فدای شخص و چیزی کنند، پیشمرگ گفته می‌شود. سازمان پیشمرگان مسلمان کُرد تشکیلاتی سازمان‌یافته از مردم بومی کُرد بود که برای مقابله با بحران [[کردستان]] ایران تشکیل شد <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۳.</ref>. در میان پیروان انبیا(ع) و نیز در [[تاریخ اسلام]]، کسانی وجود داشتند که آماده بودند برای اهداف خود جانشان را فدا کنند <ref>مجلسی، بحار الانوار، ۴۲/۱۵۰ ـ ۱۵۱.</ref>؛ ازجمله گروهی از یاران [[امام‌علی(ع)]] موسوم به [[شرطة‌ الخمیس]] بودند که با آن حضرت پیمان بستند تا پای مرگ در راه ایشان فداکاری کنند <ref>مجلسی، بحار الانوار، ۴۲/۱۵۱ و ۱۸۰ ـ ۱۸۱؛ بحرالعلوم، رجال السیدبحرالعلوم المعروف بالفوائد الرجالیه، ۳/۵۳.</ref>. از این کسان تعبیر به پیشمرگ می‌شده است <ref>سلطان‌محمدی، جنگ و صلح در احادیث، ۹۷.</ref>. امام‌خمینی به همین دلیل ملت و [[ارتش جمهوری اسلامی]] را فدایی اسلام خوانده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۲۷.</ref>. در تاریخ سیاسی و مبارزاتی مردم کردستان، سازمان‌های سیاسی و احزاب مختلفی ازجمله [[حزب دموکرات کردستان ایران]] و [[حزب دموکرات کردستان عراق]] نیروهای مسلح خود را با نام «پیشمرگ» سازمان داده‌اند ([[جوانمرد]]).
==شکل‌گیری==
==شکل‌گیری==
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] گروه‌های [[ضد انقلاب]] به‌ویژه حزب دموکرات و [[کومله]] در کردستان با ادعای دفاع از خلق کُرد علیه جمهوری اسلامی آغاز به آشوب و مخالفت با انقلاب و [[نظام اسلامی]] کردند و دامنه آن [[آذربایجان غربی]] و بخشی از [[کرمانشاه]] را هم فرا گرفت <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۲۳ ـ ۲۴؛ هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۳۴۲ ـ ۳۴۳؛ جمهوری اسلامی، ۳/۵/۱۳۵۸، ۱.</ref>. برخی از این گروه‌ها چنان‌که [[امام‌خمینی]] نیز اشاره کرده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۸۸ و ۹/۳۷۱.</ref> مانند [[سازمان پیکا]]ر، [[چریک‌های فدایی خلق]] و کومله [[مارکسیست]] بودند <ref>دریاباری، احزاب سیاسی در ایران، ۴۹۱ ـ ۴۹۲؛ محمودزاده، آنها وجب به وجب کردستان را این گونه پاکسازی کردند، ۵۰.</ref>. آنان به مراکز و نهادهای انقلابی و اسلامی همچون کمیته‌های مردمی <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۴؛ چاپاری، خاطرات، ۱/۴۷.</ref> و پایگاه‌های دولتی <ref>دریاباری، احزاب سیاسی در ایران، ۴۹۲.</ref> و حتی [[مساجد]] <ref>جمهوری اسلامی، ۱۹/۱۲/۱۳۵۸، ۴.</ref> حمله کردند و به نام «فدایی» در کردستان به فتنه‌گری و کشتن مردم روی آوردند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۳۳۷.</ref>. روحانیان <ref>مرکز بزرگ اسلامی، سالنامه سنندج، ۳۷ ـ ۳۸.</ref>، مدرسان قرآن <ref>رضایی، خاطرات، ۱/۱۹۵.</ref> و شرکت‌کنندگان در [[نماز جمعه]] <ref>جمهوری اسلامی، ۱۲/۱۲/۱۳۵۸، ۴ و ۱۸/۱۲/۱۳۵۸، ۱۲.</ref> نیز از حمله آنان در امان نماندند {{ببینید|کردستان}} و با ناامن‌شدن کردستان، گروه قابل توجهی از متدینان و طرفداران [[انقلاب اسلامی]] به شهر کرمانشاه مهاجرت کردند <ref>جمهوری اسلامی، ۱۸/۱۲/۱۳۵۸، ۱۲؛ چاپاری، خاطرات، ۱/۴۸؛ مداحی، تأسیس سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۷.</ref>. در این میان کردهای مسلمان [[مریوان]] که درگیر مبارزه با ضد انقلاب بودند با نامه‌ای از [[مصطفی چمران]]، فرمانده [[ستاد جنگ‌های نامنظم]] {{ببینید|چمران، مصطفی}}، از [[محمد بروجردی]] فرمانده ستاد غرب کشور درخواست کمک کردند <ref>اسماعیلی، مسیح کردستان، ۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref>. هیئت‌هایی نیز از سوی امام‌خمینی <ref>جلائی‌پور، فراز و فرود جنبش کردی، ۹۴.</ref> و [[دولت موقت]] برای مذاکره با شورشیان و رفع غائله به منطقه اعزام شدند؛ ولی مذاکرات آنان با کارشکنی معارضان به بن‌بست رسید <ref>صادقی، علل و عوامل، ۶۲ ـ ۷۲؛ محمودزاده، آنها وجب به وجب کردستان را این گونه پاکسازی کردند، ۵۶ ـ ۵۷.</ref>.
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] گروه‌های [[ضد انقلاب]] به‌ویژه حزب دموکرات و [[کومله]] در کردستان با ادعای دفاع از خلق کُرد علیه جمهوری اسلامی آغاز به آشوب و مخالفت با انقلاب و [[نظام اسلامی]] کردند و دامنه آن [[آذربایجان غربی]] و بخشی از [[کرمانشاه]] را هم فرا گرفت <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۲۳ ـ ۲۴؛ هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۳۴۲ ـ ۳۴۳؛ جمهوری اسلامی، ۳/۵/۱۳۵۸، ۱.</ref>. برخی از این گروه‌ها چنان‌که [[امام‌خمینی]] نیز اشاره کرده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۸۸ و ۹/۳۷۱.</ref> مانند [[سازمان پیکا]]ر، [[چریک‌های فدایی خلق]] و کومله [[مارکسیست]] بودند <ref>دریاباری، احزاب سیاسی در ایران، ۴۹۱ ـ ۴۹۲؛ محمودزاده، آنها وجب به وجب کردستان را این گونه پاکسازی کردند، ۵۰.</ref>. آنان به مراکز و نهادهای انقلابی و اسلامی همچون کمیته‌های مردمی <ref>روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۴؛ چاپاری، خاطرات، ۱/۴۷.</ref> و پایگاه‌های دولتی <ref>دریاباری، احزاب سیاسی در ایران، ۴۹۲.</ref> و حتی [[مساجد]] <ref>جمهوری اسلامی، ۱۹/۱۲/۱۳۵۸، ۴.</ref> حمله کردند و به نام «فدایی» در کردستان به فتنه‌گری و کشتن مردم روی آوردند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۳۳۷.</ref>. روحانیان <ref>مرکز بزرگ اسلامی، سالنامه سنندج، ۳۷ ـ ۳۸.</ref>، مدرسان قرآن <ref>رضایی، خاطرات، ۱/۱۹۵.</ref> و شرکت‌کنندگان در [[نماز جمعه]] <ref>جمهوری اسلامی، ۱۲/۱۲/۱۳۵۸، ۴ و ۱۸/۱۲/۱۳۵۸، ۱۲.</ref> نیز از حمله آنان در امان نماندند {{ببینید|کردستان}} و با ناامن‌شدن کردستان، گروه قابل توجهی از متدینان و طرفداران [[انقلاب اسلامی]] به شهر کرمانشاه مهاجرت کردند <ref>جمهوری اسلامی، ۱۸/۱۲/۱۳۵۸، ۱۲؛ چاپاری، خاطرات، ۱/۴۸؛ مداحی، تأسیس سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۷.</ref>. در این میان کردهای مسلمان [[مریوان]] که درگیر مبارزه با ضد انقلاب بودند با نامه‌ای از [[مصطفی چمران]]، فرمانده [[ستاد جنگ‌های نامنظم]] {{ببینید|مصطفی چمران}}، از [[محمد بروجردی]] فرمانده ستاد غرب کشور درخواست کمک کردند <ref>اسماعیلی، مسیح کردستان، ۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref>. هیئت‌هایی نیز از سوی امام‌خمینی <ref>جلائی‌پور، فراز و فرود جنبش کردی، ۹۴.</ref> و [[دولت موقت]] برای مذاکره با شورشیان و رفع غائله به منطقه اعزام شدند؛ ولی مذاکرات آنان با کارشکنی معارضان به بن‌بست رسید <ref>صادقی، علل و عوامل، ۶۲ ـ ۷۲؛ محمودزاده، آنها وجب به وجب کردستان را این گونه پاکسازی کردند، ۵۶ ـ ۵۷.</ref>.


این شرایط منجر به تشکیل [[ستاد مشترک عملیات سپاه و ارتش]] شد که [[ناصر کاظمی بروجردی|بروجردی]]، ناصر کاظمی فرمانده [[سپاه پاسداران]] کردستان، [[احمد متوسلیان]] فرمانده سپاه مریوان، [[علی صیاد شیرازی]] و [[احمد دادبین]] از [[ارتش جمهوری اسلامی]]، از اعضای مؤثر آن بودند. پس از چند جلسه رایزنی، بروجردی برای شکستن قدرت [[ضد انقلاب]] و شکستن محاصره پادگان [[سنندج]]، طرح تشکیل سازمان پیشمرگان مسلمان کرد را پیشنهاد کرد و مقرر گردید تا جهت تصویب نهایی به [[شورای انقلاب]] تقدیم شود <ref>شاهد یاران، فرمانده مقتدر و دوست‌داشتنی، ۸؛ رفیق‌دوست، ۲۳.</ref>. از سوی دیگر، کردهای مهاجر به [[کرمانشاه]] نیز متقاضی شرکت در مبارزه با ضد انقلاب بودند <ref>موسوی، مریوان، ۳۴ ـ ۳۵؛ احمدی، رحیم، خاطرات، ۱/۴۲ ـ ۴۳؛ روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۵.</ref> و ۳۵۰ تن از آنان با هدف تأمین امنیت [[کردستان]] به [[تهران]] رفتند <ref>رستگارپناه، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.</ref> و در [[مجلس خبرگان]] تحصن کردند <ref>عبدی سروآباد، خاطرات، ۱/۱۲۰.</ref>.
این شرایط منجر به تشکیل [[ستاد مشترک عملیات سپاه و ارتش]] شد که [[ناصر کاظمی بروجردی|بروجردی]]، ناصر کاظمی فرمانده [[سپاه پاسداران]] کردستان، [[احمد متوسلیان]] فرمانده سپاه مریوان، [[علی صیاد شیرازی]] و [[احمد دادبین]] از [[ارتش جمهوری اسلامی]]، از اعضای مؤثر آن بودند. پس از چند جلسه رایزنی، بروجردی برای شکستن قدرت [[ضد انقلاب]] و شکستن محاصره پادگان [[سنندج]]، طرح تشکیل سازمان پیشمرگان مسلمان کرد را پیشنهاد کرد و مقرر گردید تا جهت تصویب نهایی به [[شورای انقلاب]] تقدیم شود <ref>شاهد یاران، فرمانده مقتدر و دوست‌داشتنی، ۸؛ رفیق‌دوست، ۲۳.</ref>. از سوی دیگر، کردهای مهاجر به [[کرمانشاه]] نیز متقاضی شرکت در مبارزه با ضد انقلاب بودند <ref>موسوی، مریوان، ۳۴ ـ ۳۵؛ احمدی، رحیم، خاطرات، ۱/۴۲ ـ ۴۳؛ روحی، شکل‌گیری بحران کردستان و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد، ۱۵.</ref> و ۳۵۰ تن از آنان با هدف تأمین امنیت [[کردستان]] به [[تهران]] رفتند <ref>رستگارپناه، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.</ref> و در [[مجلس خبرگان]] تحصن کردند <ref>عبدی سروآباد، خاطرات، ۱/۱۲۰.</ref>.
خط ۱۱۷: خط ۱۱۷:
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
سیدعباس رضوی، [https://books.khomeini.ir/10006/100/ سازمان پیشمرگان مسلمان کرد]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۰۰-۱۰۷.
سیدعباس رضوی، [https://books.khomeini.ir/books/10006/100/ سازمان پیشمرگان مسلمان کرد]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۰۰-۱۰۷.
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]