confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
کاربر:Salar/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
←ویژگی‌های دموکراسی مطلوب
(←منابع) |
|||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==ویژگی‌های دموکراسی مطلوب== | ==ویژگی‌های دموکراسی مطلوب== | ||
امام‌خمینی برای دموکراسی آرمانی و مطلوب، مؤلفه‌های روشنی بیان کرده‌است: | امام‌خمینی برای دموکراسی آرمانی و مطلوب، مؤلفه‌های روشنی بیان کرده‌است: | ||
۱. '''نفی استبداد و دیکتاتوری''': امام‌خمینی به دلیل تناسب‌نداشتن استبداد با دموکراسی و آزادی، رژیم پهلوی را ناتوان از گرایش به آزادمنشی می‌شمرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳۷۵/۳.</ref> و هدف از مبارزه خود را مقابله با دیکتاتوری پهلوی و جایگزین‌کردن دموکراسی واقعی اعلام می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳۷۹/۳.</ref> ایشان معتقد بود با خیزش انقلابی ملت، محمدرضا پهلوی خواهد رفت و حکومت دموکراسی برقرار خواهد شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۴۴/۴.</ref> | |||
۳. '''تأمین آزادی''': آزادی معیار اصلی جوامع و حکومت‌های مردم‌سالار است (رنجبر، ۳ | ۲. '''تکیه بر مردم''': امام‌خمینی معتقد بود شکل نهایی حکومت باید با رأی مردم تعیین شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۴۸/۴.</ref> ایشان مهم‌ترین ضابطه در حکومت اسلامی را متکی‌بودن بر رأی مردم و نقش یکایک مردم در انتخاب مسئولان و زمامداران حکومت اعلام می‌کرد؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۴۳۶/۵.</ref> البته دخالت مردم در سرنوشت خویش در نظام اسلامی، با انتخاب رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس پایان نمی‌یابد، بلکه با نظارت بر عملکرد آنان و در صورت لزوم با عزل آنان ادامه پیدا می‌کند.<ref> (فراتی، اندیشه سیاسی امام‌خمینی، ۱۰۳).</ref> به اعتقاد امام‌خمینی زمامداران در اسلام باید دارای شرایط ویژه‌ای در تمام دوران مسؤولیت خود باشند، در غیر این صورت خود به خود برکنار می‌شوند و مردم نیز می‌بایست آنان را برکنار کنند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳۹/۴.</ref> {{ببینید|انتخابات}} | ||
۳. '''تأمین آزادی''': آزادی معیار اصلی جوامع و حکومت‌های مردم‌سالار است.<ref> (رنجبر، آزادیهای سیاسی از دیدگاه امام‌خمینی، ۴۶۷/۳).</ref> امام‌خمینی آزادی عقیده، اندیشه و آزادی در انتخاب شغل و مسکن و غیره را از لوازم حکومت اسلامی شمرده و معتقد است همه امتیازهای دموکراسی در اسلام وجود دارد،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹۴/۱۰.</ref> بلکه دموکراسیِ مورد نظر اسلام در هیچ نظام دیگری یافت نمی‌شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۴۹۴/۶.</ref> با این حال، در دموکراسی مطلوب ایشان، آزادی تا آنجا به رسمیت شناخته می‌شود که منجر به انحراف اذهان و سوء استفاده دشمنان جمهوری اسلامی نشود (اخوان کاظمی، ۱/۶۴) و آزادی در بیان افکار عقاید و در رفتار تا آنجا که با توطئه همراه نباشد و موجب انحراف مردم نگردد، پذیرفته‌شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۴۶۸/۵.</ref> {{ببینید|آزادی}} | |||
۴. '''عدالت و نفی تبعیض''': امام‌خمینی برپایی حکومت اسلامی برای گسترش عدالت در جامعه را ضروری و از اهداف انبیا(ع) می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱۷/۱۵و ۴۳۵؛ پورفرد، مردم‌سالاری دینی، ۲۷۸.</ref> ایشان هدف از مبارزه با رژیم پهلوی را برچیدن نظام ستمکار پهلوی و برپایی نظامی بر پایه عدالت و دموکراسی می‌خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲۱/۵.</ref> و نظام سیاسی ایران را حکومت مبتنی بر عدل و دموکراسی معرفی می‌کرد و بر آن بود که در نظام اسلامی با اجرای قوانین اسلام، عدالت اجتماعی محقق خواهد شد و این نظام، مفاسد دیگر نظام‌های موجود را نخواهد داشت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷۱/۵ ـ ۷۲.</ref> | |||
==دموکراسی در جمهوری اسلامی== | ==دموکراسی در جمهوری اسلامی== | ||
جمهوری اسلامی حکومتی است که در آن، افزون بر رعایت ضوابط و خصوصیت‌های دموکراسی، اهداف و ارزش‌های متعالی دین نیز پیگیری و اجرا می‌شود (کدیور، ۵۸۴ ـ ۵۸۵ و ۵۹۲)؛ از این‌رو چنان‌که امام‌خمینی متذکر شده‌است عنوان «جمهوری»، بیان‌کننده شکل حکومت و مستلزم نوعی دموکراسی است (۴/۳۳۴؛ مطهری، ۲۴/۳۲۹ ـ ۳۳۰)؛ به این معنا که مردم حق دارند سرنوشت خود را در دست بگیرند (امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۰۳؛ مطهری، ۲۴/۳۳۱) و عنوان «اسلامی» محتوای آن را تعیین می‌کند (مطهری، ۲۴/۳۳۰ ـ ۳۳۱). برپایی نظام دموکراتیک به معنای نفی ایدئولوژی نیست؛ بنابراین اسلامی‌بودن نظام، با اصول دموکراسی منافات ندارد و احزاب دنیا وابسته به یک مکتب و ایدئولوژی‌اند و به آن افتخار می‌کنند (همان، ۲۴/۳۳۲). | جمهوری اسلامی حکومتی است که در آن، افزون بر رعایت ضوابط و خصوصیت‌های دموکراسی، اهداف و ارزش‌های متعالی دین نیز پیگیری و اجرا می‌شود (کدیور، ۵۸۴ ـ ۵۸۵ و ۵۹۲)؛ از این‌رو چنان‌که امام‌خمینی متذکر شده‌است عنوان «جمهوری»، بیان‌کننده شکل حکومت و مستلزم نوعی دموکراسی است (۴/۳۳۴؛ مطهری، ۲۴/۳۲۹ ـ ۳۳۰)؛ به این معنا که مردم حق دارند سرنوشت خود را در دست بگیرند (امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۰۳؛ مطهری، ۲۴/۳۳۱) و عنوان «اسلامی» محتوای آن را تعیین می‌کند (مطهری، ۲۴/۳۳۰ ـ ۳۳۱). برپایی نظام دموکراتیک به معنای نفی ایدئولوژی نیست؛ بنابراین اسلامی‌بودن نظام، با اصول دموکراسی منافات ندارد و احزاب دنیا وابسته به یک مکتب و ایدئولوژی‌اند و به آن افتخار می‌کنند (همان، ۲۴/۳۳۲). | ||