confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
کاربر:Salar/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
←مفهوم‌شناسی
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||
خوف به معنای ترس و واهمه | خوف به معنای ترس و واهمه<ref>جوهری، الصحاح، ۱۳۵۹/۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۹۹/۹.</ref> و در برابر رجا به معنای امید و آرزو<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ۳۰۹/۱۴؛ زبیدی، تاج العروس من جواهر القاموس، ۴۴۷/۱۹.</ref> است. در اصطلاح اخلاق، خوف به معنای ترس از عقابی است که انسان به سبب ارتکاب محرمات، انتظار آن را دارد<ref>خواجه‌نصیر، اوصاف الاشراف، ۵۱؛ نراقی، معراج السعاده، ۱۷۰.</ref> و در اصطلاح عرفان، اضطراب ناشی از اطلاع بر اخبار و انذار رسولان الهی است.<ref>انصاری، مجموعه رسائل فارسی، منازل السائرین، ۵۰.</ref> | ||
واژگانی چون خشیت، حزن با خوف و طمع، با رجا مرتبط‌اند. خشیت حالتی است که در برابر عظمت خالق به دست می‌آید | |||
رجا در اصطلاح اخلاق و عرفان به معنای امید به امری محبوب از ناحیه حق‌تعالی است.<ref>قشیری، رساله قشیریه، ۲۵۹؛ نراقی، جامع السعادات، ۱/۲۸۰؛ نراقی، معراج السعاده، ۲۰۲.</ref> امام‌خمینی نیز خوف را ترس از حق‌تعالی می‌داند که از تجلّی جلال و کبریای حق یا تفکّر در حساب و عذاب الهی یا نقصان فرد در انجام امر الهی ناشی می‌شود<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۳۷ ـ ۱۳۸.</ref> و رجا را امید به رحمت حق می‌داند که از ادراک رحمت مطلقه حق به دست می‌آید.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۲۹.</ref> | |||
واژگانی چون خشیت، حزن با خوف و طمع، با رجا مرتبط‌اند. خشیت حالتی است که در برابر عظمت خالق به دست می‌آید.<ref>خواجه‌نصیر، اوصاف الاشراف، ۵۲ ـ ۵۵.</ref> فرق خوف و خشیت در این است که خشیت به منزله علت است و خوف به منزله معلول؛<ref>گیلانی، ترجمه و شرح مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقه، ۴۰.</ref> حزن حالتی است که از واردشدن مکروه یا ازدست‌دادن محبوبی به‌وجود می‌آید<ref>جرجانی، کتاب التعریفات، ۳۸.</ref> و نسبت به گذشته‌است؛ در حالی‌که خوف نسبت به آینده است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۵۷/۵.</ref> طمع نیز غیر از رجاست؛ زیرا در رجا امید به رحمت، همراه عمل است؛ در حالی‌که طمع همراه عمل نیست و یا ملاحظه نمی‌گردد.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۱۹۳.</ref> | |||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||