جهاد اکبر یا مبارزه با نفس (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۳۳: خط ۳۳:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
برترین [[جهاد]] در [[اسلام]]، جهاد با نفس است که در [[حدیث]] معروف [[پیامبر اکرم(ص)]] از آن به جهاد اکبر تعبیر شده‌است؛ در حالی‌که آن حضرت جهاد با [[دشمن]] را [[جهاد اصغر]] نامیده‌است<ref>صدوق، الامالی، ۴۶۶–۴۶۷.</ref>{{سخ}}
برترین [[جهاد]] در [[اسلام]]، جهاد با نفس است که در [[حدیث]] معروف [[پیامبر اکرم(ص)]] از آن به جهاد اکبر تعبیر شده است؛ در حالی‌که آن حضرت جهاد با [[دشمن]] را [[جهاد اصغر]] نامیده است<ref>صدوق، الامالی، ۴۶۶–۴۶۷.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی نیز همواره سفارش به تهذیب و تزکیه نفس، تحصیل آداب شرعی و معارف الهی را مقصد اصلی [[بعثت پیامبران(ع)]] می‌دانست و دستیابی به فضایل اخلاقی را به‌ویژه برای طلبه‌های‏ [[علوم دینی]] و روحانیون لازم می‌شمرد و عدم [[تهذیب]] آنان را موجب انحراف و بدبینی مردم به اسلام و [[روحانیت]] قلمداد می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، جهاد اکبر، ۱۱–۱۲.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی نیز همواره سفارش به تهذیب و تزکیه نفس، تحصیل آداب شرعی و معارف الهی را مقصد اصلی [[بعثت پیامبران(ع)]] می‌دانست و دستیابی به فضایل اخلاقی را به‌ویژه برای طلبه‌های‏ [[علوم دینی]] و روحانیون لازم می‌شمرد و عدم [[تهذیب]] آنان را موجب انحراف و بدبینی مردم به اسلام و [[روحانیت]] قلمداد می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، جهاد اکبر، ۱۱–۱۲.</ref>{{سخ}}
از این‌رو به مناسبت‌های گوناگون مانند آغاز سال تحصیلی به‌منظور تهذیب نفس طلبه‌های علوم دینی و روحانیون، به بیانات اخلاقی و موعظه و تذکر نیز می‌پرداخت<ref>مختاری، نگاهی به آثار اخلاقی امام، ۲۰.</ref> و مواردی از صفای نفس کسانی چون [[شیخ طوسی]] و [[شیخ انصاری]] و تلاش آنان در راه خودسازی را، برای طلبه‌ها بیان می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، جهاد اکبر، ۱۸–۲۵.</ref>
از این‌رو به مناسبت‌های گوناگون مانند آغاز سال تحصیلی به‌منظور تهذیب نفس طلبه‌های علوم دینی و روحانیون، به بیانات اخلاقی و موعظه و تذکر نیز می‌پرداخت<ref>مختاری، نگاهی به آثار اخلاقی امام، ۲۰.</ref> و مواردی از صفای نفس کسانی چون [[شیخ طوسی]] و [[شیخ انصاری]] و تلاش آنان در راه خودسازی را، برای طلبه‌ها بیان می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، جهاد اکبر، ۱۸–۲۵.</ref>


== معرفی کتاب ==
== معرفی کتاب ==
کتاب جهاد اکبر یا مبارزه با نفس شامل بیانات اخلاقی امام‌خمینی است که در [[مسجد شیخ انصاری]] [[نجف اشرف]]، در آستانه [[ماه رمضان]] و روزهای دیگر ایراد شده و [[سیدحمید روحانی]] (زیارتی)، یکی از شاگردان جوان امام‌خمینی {{ببینید|متن=ببینید| سیدحمید روحانی}} آن را تقریر و تنظیم کرده‌است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸.</ref> مطالب این کتاب به قصد پند و اثرگذاری بر مخاطبان بیان شده‌است؛ از این‌رو در مقایسه با دیگر آثار اخلاقی امام‌خمینی همچون [[شرح چهل حدیث]] و شرح [[حدیث جنود عقل و جهل]] از سطحی عمومی برخوردار است و نشانگر توجه جدی ایشان به دستورهای دینی و اخلاقی و تهذیب نفس، حتی در جریان مبارزه‌های سیاسی است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸–۹.</ref>
کتاب جهاد اکبر یا مبارزه با نفس شامل بیانات اخلاقی امام‌خمینی است که در [[مسجد شیخ انصاری]] [[نجف اشرف]]، در آستانه [[ماه رمضان]] و روزهای دیگر ایراد شده و [[سیدحمید روحانی]] (زیارتی)، یکی از شاگردان جوان امام‌خمینی {{ببینید|متن=ببینید| سیدحمید روحانی}} آن را تقریر و تنظیم کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸.</ref> مطالب این کتاب به قصد پند و اثرگذاری بر مخاطبان بیان شده است؛ از این‌رو در مقایسه با دیگر آثار اخلاقی امام‌خمینی همچون [[شرح چهل حدیث]] و شرح [[حدیث جنود عقل و جهل]] از سطحی عمومی برخوردار است و نشانگر توجه جدی ایشان به دستورهای دینی و اخلاقی و تهذیب نفس، حتی در جریان مبارزه‌های سیاسی است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸–۹.</ref>


=== ریشه بسیاری از گناهان ===
=== ریشه بسیاری از گناهان ===
خط ۵۴: خط ۵۴:
# [[نکاتی از مناجات شعبانیه]].
# [[نکاتی از مناجات شعبانیه]].
# [[حجاب‌های انسان و علم و ایمان]].
# [[حجاب‌های انسان و علم و ایمان]].
این اختلاف در مقدمه‌های نگاشته‌شده بر کتاب نیز صادق است. تنها نوار دو جلسه از این درس‌های اخلاقی موجود است که متن آن در [[صحیفه امام]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۴–۲۸ و ۳۹۰–۳۹۱.</ref> چاپ شده‌است. این کتاب در دوران پیش از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و روزگار مبارزه، بازتاب‌های قابل توجهی داشته‌است و در آن زمان، بارها در داخل و خارج کشور چاپ شده‌است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸.</ref>
این اختلاف در مقدمه‌های نگاشته‌شده بر کتاب نیز صادق است. تنها نوار دو جلسه از این درس‌های اخلاقی موجود است که متن آن در [[صحیفه امام]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۴–۲۸ و ۳۹۰–۳۹۱.</ref> چاپ شده است. این کتاب در دوران پیش از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و روزگار مبارزه، بازتاب‌های قابل توجهی داشته است و در آن زمان، بارها در داخل و خارج کشور چاپ شده است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، ۸.</ref>


=== انتشار کتاب ===
=== انتشار کتاب ===
مطالب این کتاب، نخست همراه با [[کتاب ولایت فقیه]] امام‌خمینی به چاپ رسیده؛<ref>انصاری، حدیث بیداری، ۲۳۹.</ref> ولی در سال ۱۳۹۲ق/ ۱۳۴۹ش نخستین‌بار به صورت مستقل منتشر شده‌است.<ref>حوزه، مجله سیری در تألیفات اخلاقی عرفانی حضرت امام، ۴۱۶.</ref> کتاب در مواردی نیز بدون نام ناشر یا محل نشر و گاهی با نام‌های دیگری چون مبارزه با نفس، امام‌خمینی، جهاد اکبر، مبارزه با نفس یا جهاد اکبر و در باب جهاد نفس، از سوی ناشرانی چون: امیرکبیر در سال ۱۳۶۰، بعثت در سال ۱۳۶۱، پیام آزادی (بی‌تا) و آموزش و پرورش تهران در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسیده‌است.<ref>نادرپور و دیگران، کتاب‌شناسی موضوعی امام‌خمینی، ۴۰ و ۵۳–۵۴.</ref>{{سخ}}
مطالب این کتاب، نخست همراه با [[کتاب ولایت فقیه]] امام‌خمینی به چاپ رسیده؛<ref>انصاری، حدیث بیداری، ۲۳۹.</ref> ولی در سال ۱۳۹۲ق/ ۱۳۴۹ش نخستین‌بار به صورت مستقل منتشر شده است.<ref>حوزه، مجله سیری در تألیفات اخلاقی عرفانی حضرت امام، ۴۱۶.</ref> کتاب در مواردی نیز بدون نام ناشر یا محل نشر و گاهی با نام‌های دیگری چون مبارزه با نفس، امام‌خمینی، جهاد اکبر، مبارزه با نفس یا جهاد اکبر و در باب جهاد نفس، از سوی ناشرانی چون: امیرکبیر در سال ۱۳۶۰، بعثت در سال ۱۳۶۱، پیام آزادی (بی‌تا) و آموزش و پرورش تهران در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسیده است.<ref>نادرپور و دیگران، کتاب‌شناسی موضوعی امام‌خمینی، ۴۰ و ۵۳–۵۴.</ref>{{سخ}}
منقح‌ترین چاپ کتاب، متعلق به [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] است که دربردارنده یک پیشگفتار دربارهٔ شخصیت و اهتمام امام‌خمینی به خودسازی و تهذیب نفس و بخش‌های برگزیده‌ای از سخنان ایشان دراین‌باره است. این مؤسسه نخستین بار کتاب را در خرداد ۱۳۷۲ در ۷۲ صفحه منتشر کرده که تا سال ۱۳۹۶، ۳۲ بار تجدید چاپ شده‌است؛ همچنین در جلد ۵۰ [[موسوعة الامام‌الخمینی]] همراه با کتاب [[تفسیر سوره حمد]] و [[کتاب نامه‌های عرفانی|نامه‌های عرفانی]] در سال ۱۳۹۲ منتشر شده‌است. این کتاب به زبان‌های عربی، انگلیسی، ایتالیایی، اردو، ترکی استانبولی و آذری کریل نیز ترجمه شده‌است.<ref>امیری، مأخذشناسی امام‌خمینی، ۲؛ انصاری قمی، تألیفات و تقریرات امام‌خمینی، ۲۱۱.</ref> همچنین این کتاب به صورت گویا (کتاب صوتی) درآمده است.
منقح‌ترین چاپ کتاب، متعلق به [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] است که دربردارنده یک پیشگفتار دربارهٔ شخصیت و اهتمام امام‌خمینی به خودسازی و تهذیب نفس و بخش‌های برگزیده‌ای از سخنان ایشان دراین‌باره است. این مؤسسه نخستین بار کتاب را در خرداد ۱۳۷۲ در ۷۲ صفحه منتشر کرده که تا سال ۱۳۹۶، ۳۲ بار تجدید چاپ شده است؛ همچنین در جلد ۵۰ [[موسوعة الامام‌الخمینی]] همراه با کتاب [[تفسیر سوره حمد]] و [[کتاب نامه‌های عرفانی|نامه‌های عرفانی]] در سال ۱۳۹۲ منتشر شده است. این کتاب به زبان‌های عربی، انگلیسی، ایتالیایی، اردو، ترکی استانبولی و آذری کریل نیز ترجمه شده است.<ref>امیری، مأخذشناسی امام‌خمینی، ۲؛ انصاری قمی، تألیفات و تقریرات امام‌خمینی، ۲۱۱.</ref> همچنین این کتاب به صورت گویا (کتاب صوتی) درآمده است.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۷۷: خط ۷۷:


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
ناصرالدین انصاری قمی، [https://books.khomeini.ir/books/10004/193/ «جهاد اکبر یا مبارزه با نفس»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۴، ص۱۹۳-۱۹۵.
* ناصرالدین انصاری قمی، [https://books.khomeini.ir/books/10004/193/ «جهاد اکبر یا مبارزه با نفس»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۴، ص۱۹۳–۱۹۵.
[[رده:کتاب‌های امام خمینی به زبان فارسی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های جلد چهارم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد چهارم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:کتاب‌های امام خمینی به زبان فارسی]]
۱۶٬۳۰۹

ویرایش