امام‌خمینی توسعه سیاسی و کوشش‌های مدرن (کتاب)

امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن (کتاب)

شناسه کتاب «امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن»، بررسی اندیشه و عمل امام‌خمینی از منظر حقوق اساسی است. مؤلف محسن خلیلی استادیار علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد است. مقالات و کتاب‌های زیادی با موضوع علوم سیاسی به قلم او ثبت شده است (پایگاه اینترنتی سیویلیکا؛ شبکۀ جامع کتاب، گیسوم، برداشت ۴/۲/۱۴۰۳). اهمیت کتاب توسعۀ سیاسی از مفاهیم محوری علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی پس از جنگ جهانی دوم است. بعد از انقلاب مشروطه و جنبش ملی شدن صنعت نفت، که تلاش‌های ابتدایی برای رویارویی جامعۀ ایران با این مفهوم بود، انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ را باید مهم‌ترین مقطع در طرح موضوع توسعۀ سیاسی به مفهوم نوین تلقی کرد. امام‌خمینی با بازاندیشی در اندیشۀ سیاسی شیعه و با تلقی‌های مردم‌گرایانه از آن، توانست بسترهای کمتر شناخته‌شده اندیشۀ سیاسی مبتنی بر دین را که حاوی نکات جدید و مهمی دربارۀ توسعۀ سیاسی بود، ارائه کند. بدون شناخت درست مبانی این اندیشه، که بر اساس آموزه‌های دینی مبتنی بر جهان‌شناسی و انسان‌شناسی عارفانه بود، درک بسنده‌ای از این مفهوم بومی‌شده به دست نخواهد آمد (خلیلی، امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، مقدمه). ساختار کتاب، با فهرست مطالب، سخن ناشر، پیش‌گفتار و مقدمه نویسنده آغاز شده است. نویسنده، پس از مقدمه، مطالب کتاب را در ۶ فصل توضیح داده است و در نهایت، پس‌گفتار یا نتیجه‌گیری خود را آورده است. فصل‌های شش‌گانه کتاب، از این قرار است: ۱. درآمدی نظری بر توسعۀ سیاسی (مفاهیم، رویکردها و تجربه‌ها)؛ ۲. امام‌خمینی و تأسیس جمهوری اسلامی؛ ۳. امام‌خمینی و تدوین قانون اساسی؛ ۴. مجمع تشخیص مصلحت نظام، نهادسازی به جای کاربست رویه‌های فردگرایانه؛ ۵. اختیارات مطلقه (آمیزه سنت/ مذهب در تکوین دولت مدرن)؛ ۶. بازنگری قانون اساسی، نهادینه شدن بازبینی مداوم عقلانیت سیاسی. پایان‌بخش کتاب نیز نمایه‌ها و فهرست‌های منابع است(خلیلی، امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، فهرست). وضعیت نشر کتاب امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، به کوشش مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، در سال ۱۳۸۹ منتشر شد. این کتاب با ۲۶۶ صفحه و در ۲۰۰۰ نسخه به چاپ رسید (خلیلی، امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، شناسنامه کتاب؛ شبکه جامع کتاب، گیسوم، برداشت ۴/۲/۱۴۰۳). چاپ دیگری از این کتاب به دست نیامد.

منابع کتاب

در پایان کتاب، بیش از ۱۳۵ منبع فارسی فهرست شده است که مورد استناد نویسنده قرار گرفته است (خلیلی، امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، ص ۲۵۷- ۲۶۶).

منابع خلیلی، محسن، امام‌خمینی؛ توسعۀ سیاسی و کوشش‌های مدرن، تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۸۹ش. پیوندها پایگاه اینترنتی سیویلیکا. https://civilica.com/ شبکه جامع کتاب، گیسوم. https://www.gisoom.com/