روح‌الله شاه‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}'''روح‌الله شاه‌آبادی'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  
}}'''روح‌الله شاه‌آبادی'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  


او در سال ۱۳۱۰ ش در قم به دنیا آمد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.</ref> پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان برجسته دروس عقلی و فقه و اصول بود که به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.<ref>مدرس تبریزی، ج ۳، ص۱۷۶-۱۶۸.</ref> آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش به قم مهاجرت کرد و تا ۱۳۱۴ ش در قم بود و در آن سال به تهران بازگشت؛ بنابراین روح‌الله شاه‌آبادی از چهارسالگی در تهران مقیم شد و دوران ابتدایی را در مدرسه توفیق تهران گذراند. او سپس به تحصیل دروس دینی پرداخت و ادبیات عرب را نزد روحی اصفهانی، معالم‌الاصول را نزد سیدمحمود طالقانی و شرح لمعه را نزد محمدعلی مدرس تبریزی خواند. سپس در درس خارج فقه آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی حاضر شد. آنگاه در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت و در حوزه علمیه قم شرح اشارات را نزد حسینعلی منتظری و رسایل را نزد علی مشکینی آموخت. سپس در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.</ref> مدتی هم از درس خارج فقه آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، شیخ محمدعلی اراکی،.<ref>«آیت‌الله روح‌الله...»، ص۱.</ref> سیداحمد موسوی خوانساری و سیدمحمدتقی خوانساری سود برد. بخشی از دروس عقلی را هم نزد علامه طباطبایی فراگرفت.<ref>«آیت‌الله حاج...»، ص۱.</ref> در سال ۱۳۴۱ ش به نجف اشرف رفت و از درس خارج آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدمحسن طباطبایی حکیم و سیدمحمود حسینی شاهرودی بهره برد.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.</ref> مدتی هم در حوزه علمیه کربلا به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت.<ref>شریف‌رازی، ج ۳، ص۴۸۵.</ref>
== تولد و خاندان ==
او در سال ۱۳۱۰ش در قم به دنیا آمد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.</ref> پدرش [[محمدعلی شاه‌آبادی|آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی]] از مدرسان برجسته دروس عقلی و فقه و اصول بود که به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.<ref>مدرس تبریزی، ج ۳، ص۱۷۶-۱۶۸.</ref> آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ش به قم مهاجرت کرد و تا ۱۳۱۴ش در [[قم]] بود و در آن سال به تهران بازگشت.


درباره حضور روح‌الله شاه‌آبادی در درس خارج فقه یا اصول امام‌خمینی در قم اطلاعی در دست نیست، ولی وی از افراد مورد اعتماد امام‌خمینی بود و در ۱۳۴۱ هنگام عزیمت به نجف اشرف، نامه امام‌خمینی را درباره تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی به حوزه علمیه نجف برد و مراجع و روحانیان آن حوزه را در جریان قرار داد. این نامه موجب واکنش آنان علیه تصویب‌نامه فوق شد.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۶.</ref> او در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و پس از دستگیری امام‌خمینی، همراه با جمعی از طلاب علوم حوزوی، به بیت آیت‌الله خویی رفت و خواستار اقدام مراجع تقلید نجف برای استخلاص امام‌خمینی شد. وی در آن مجلس با بیان وضعیت امام‌خمینی و گریه و زاری، حضار را تحت تأثیر قرار داد.<ref>خاطرات ۱۵ خرداد...، ج ۵، ص۳۰؛ «پانزده خرداد در شهرستان‌ها»، ص۶۰؛ «در خدمت نهضت...« ص۳۰۵.</ref> او پس از عزیمت امام‌خمینی به نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ ش و آغاز تدریس در مسجد شیخ انصاری آن شهر، در درس خارج فقه ایشان حضور یافت و از شاگردان نزدیک امام‌خمینی بود و تا تبعید ایشان به پاریس ادامه یافت.<ref>شاه‌آبادی، ص۴.</ref> هم‌زمان به مبارزه سیاسی علیه حکومت پهلوی ادامه می‌داد. در ایامی که در نجف اشرف بود مورد توجه امام‌خمینی بود و به همکاری با نهضت اسلامی و روحانیون مبارز می‌پرداخت.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.</ref> همچنین مناسبات خانوادگی با بیت امام‌خمینی داشت.<ref>قدس ایران...، ص۲۴۰.</ref>
== تحصیل ==
روح‌الله شاه‌آبادی از چهارسالگی در تهران مقیم شد و دوران ابتدایی را در مدرسه توفیق تهران گذراند. او سپس به تحصیل دروس دینی پرداخت و ادبیات عرب را نزد روحی اصفهانی، معالم‌الاصول را نزد [[سیدمحمود طالقانی]] و شرح لمعه را نزد محمدعلی مدرس تبریزی خواند. سپس در درس خارج فقه [[محمدتقی آملی|آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی]] حاضر شد. آنگاه در سال ۱۳۲۸ش به قم رفت و در [[حوزه علمیه قم]] شرح اشارات را نزد [[حسینعلی منتظری]] و رسایل را نزد [[علی‌اکبر مشکینی|علی مشکینی]] آموخت. سپس در درس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] حضور یافت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.</ref> مدتی هم از درس خارج فقه آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، [[محمدعلی اراکی|شیخ محمدعلی اراکی]]،<ref>«آیت‌الله روح‌الله...»، ص۱.</ref> [[سیداحمد خوانساری]] و [[سیدمحمدتقی خوانساری]] سود برد. بخشی از دروس عقلی را هم نزد [[علامه طباطبایی]] فراگرفت.<ref>«آیت‌الله حاج...»، ص۱.</ref> در سال ۱۳۴۱ش به [[نجف اشرف]] رفت و از درس خارج آیات [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]]، [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]] و [[سیدمحمود حسینی شاهرودی]] بهره برد.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.</ref> مدتی هم در حوزه علمیه کربلا به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت.<ref>شریف‌رازی، ج ۳، ص۴۸۵.</ref> درباره حضور روح‌الله شاه‌آبادی در درس خارج فقه یا اصول امام‌خمینی در قم اطلاعی در دست نیست.


پس از مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه، همراه با روحانیت مبارز نجف اشرف با ارسال نامه‌ای خدمت امام، از هجرت امام از نجف اظهار تأسف کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۶ ـ ۴۰۷.</ref> سپس همراه با جمعی از فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف با ارسال نامه‌ای به ژیسکاردستن رئیس‌جمهور فرانسه، از امام‌خمینی به‌عنوان روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و دویست میلیون شیعه و بالغ بر هفتصد میلیون مسلمان جهان نام بردند و خواستار رفتار شایسته با ایشان شدند.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۸ ـ ۴۰۹؛ دوانی، ج ۸، ص۳۶۰.</ref> وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ ش توسط رژیم بعث عراق از آن کشور اخراج شد و به کشور بازگشت و به تدریس دروس دینی در حوزه علمیه قم پرداخت و به‌ویژه جلسات تفسیر قرآن او همواره دایر بود. او هم‌زمان با تدریس، به اقامه نماز جماعت در مدرسه فیضیه، مسجد امیرالمؤمنین و مسجد مدنی قم می‌پرداخت. شاه‌آبادی از امام‌خمینی اختیار تام در اخذ و مصرف وجوهات دریافت کرده و در رسیدگی به امور طلاب کوشا بود.<ref>شاه‌آبادی، ص۴.</ref> وی ۶ شهریور ۱۳۹۶ درگذشت و پیکرش پس از تشییع در حرم حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.<ref>«پیکر آیت‌الله...»، ص۲.</ref>
== فعالیت مبارزاتی ==
روح‌الله شاه‌آبادی از افراد مورد اعتماد [[امام‌خمینی]] بود و در ۱۳۴۱ هنگام عزیمت به نجف اشرف، نامه امام‌خمینی را درباره [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]] به حوزه علمیه نجف برد و مراجع و روحانیان آن حوزه را در جریان قرار داد. این نامه موجب واکنش آنان علیه تصویب‌نامه فوق شد.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۶.</ref> او در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و پس از [[دستگیری امام‌خمینی]]، همراه با جمعی از طلاب علوم حوزوی، به بیت آیت‌الله خویی رفت و خواستار اقدام مراجع تقلید نجف برای استخلاص امام‌خمینی شد. وی در آن مجلس با بیان وضعیت امام‌خمینی و گریه و زاری، حضار را تحت تأثیر قرار داد.<ref>خاطرات ۱۵ خرداد...، ج ۵، ص۳۰؛ «پانزده خرداد در شهرستان‌ها»، ص۶۰؛ «در خدمت نهضت...« ص۳۰۵.</ref> او پس از عزیمت امام‌خمینی به نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ش و آغاز تدریس در [[مسجد شیخ انصاری]] آن شهر، در درس خارج فقه ایشان حضور یافت و از شاگردان نزدیک امام‌خمینی بود و تا تبعید ایشان به پاریس ادامه یافت.<ref>شاه‌آبادی، ص۴.</ref> هم‌زمان به مبارزه سیاسی علیه حکومت پهلوی ادامه می‌داد. در ایامی که در نجف اشرف بود مورد توجه امام‌خمینی بود و به همکاری با نهضت اسلامی و روحانیون مبارز می‌پرداخت.<ref>یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.</ref> همچنین مناسبات خانوادگی با بیت امام‌خمینی داشت.<ref>قدس ایران...، ص۲۴۰.</ref>
 
پس از [[هجرت امام‌خمینی به پاریس|مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه]]، همراه با روحانیت مبارز نجف اشرف با ارسال نامه‌ای خدمت امام، از هجرت امام از نجف اظهار تأسف کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۶ ـ ۴۰۷.</ref> سپس همراه با جمعی از فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف با ارسال نامه‌ای به ژیسکاردستن رئیس‌جمهور فرانسه، از امام‌خمینی به‌عنوان روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و دویست میلیون شیعه و بالغ بر هفتصد میلیون مسلمان جهان نام بردند و خواستار رفتار شایسته با ایشان شدند.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۸ ـ ۴۰۹؛ دوانی، ج ۸، ص۳۶۰.</ref>  
 
== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ==
روح‌الله شاه‌آبادی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] در سال ۱۳۵۸ش توسط [[حزب بعث عراق|رژیم بعث عراق]] از آن کشور اخراج شد و به کشور ایران بازگشت و به تدریس دروس دینی در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت و به‌ویژه جلسات تفسیر قرآن او همواره دایر بود. او هم‌زمان با تدریس، به اقامه نماز جماعت در [[مدرسه فیضیه]]، مسجد امیرالمؤمنین و مسجد مدنی قم می‌پرداخت. شاه‌آبادی از امام‌خمینی اختیار تام در اخذ و مصرف وجوهات دریافت کرده و در رسیدگی به امور طلاب کوشا بود.<ref>شاه‌آبادی، ص۴.</ref>  
 
== درگذشت ==
روح‌الله شاه‌آبادی در ۶ شهریور ۱۳۹۶ درگذشت و پیکرش پس از تشییع در [[حرم حضرت معصومه(س)]] در قم به خاک سپرده شد.<ref>«پیکر آیت‌الله...»، ص۲.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۱ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۵۴

روح‌الله شاه‌آبادی
اطلاعات فردی
اطلاعات علمی

روح‌الله شاه‌آبادی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

تولد و خاندان

او در سال ۱۳۱۰ش در قم به دنیا آمد.[۱] پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان برجسته دروس عقلی و فقه و اصول بود که به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.[۲] آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ش به قم مهاجرت کرد و تا ۱۳۱۴ش در قم بود و در آن سال به تهران بازگشت.

تحصیل

روح‌الله شاه‌آبادی از چهارسالگی در تهران مقیم شد و دوران ابتدایی را در مدرسه توفیق تهران گذراند. او سپس به تحصیل دروس دینی پرداخت و ادبیات عرب را نزد روحی اصفهانی، معالم‌الاصول را نزد سیدمحمود طالقانی و شرح لمعه را نزد محمدعلی مدرس تبریزی خواند. سپس در درس خارج فقه آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی حاضر شد. آنگاه در سال ۱۳۲۸ش به قم رفت و در حوزه علمیه قم شرح اشارات را نزد حسینعلی منتظری و رسایل را نزد علی مشکینی آموخت. سپس در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت.[۳] مدتی هم از درس خارج فقه آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، شیخ محمدعلی اراکی،[۴] سیداحمد خوانساری و سیدمحمدتقی خوانساری سود برد. بخشی از دروس عقلی را هم نزد علامه طباطبایی فراگرفت.[۵] در سال ۱۳۴۱ش به نجف اشرف رفت و از درس خارج آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدمحسن طباطبایی حکیم و سیدمحمود حسینی شاهرودی بهره برد.[۶] مدتی هم در حوزه علمیه کربلا به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت.[۷] درباره حضور روح‌الله شاه‌آبادی در درس خارج فقه یا اصول امام‌خمینی در قم اطلاعی در دست نیست.

فعالیت مبارزاتی

روح‌الله شاه‌آبادی از افراد مورد اعتماد امام‌خمینی بود و در ۱۳۴۱ هنگام عزیمت به نجف اشرف، نامه امام‌خمینی را درباره تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی به حوزه علمیه نجف برد و مراجع و روحانیان آن حوزه را در جریان قرار داد. این نامه موجب واکنش آنان علیه تصویب‌نامه فوق شد.[۸] او در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و پس از دستگیری امام‌خمینی، همراه با جمعی از طلاب علوم حوزوی، به بیت آیت‌الله خویی رفت و خواستار اقدام مراجع تقلید نجف برای استخلاص امام‌خمینی شد. وی در آن مجلس با بیان وضعیت امام‌خمینی و گریه و زاری، حضار را تحت تأثیر قرار داد.[۹] او پس از عزیمت امام‌خمینی به نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ش و آغاز تدریس در مسجد شیخ انصاری آن شهر، در درس خارج فقه ایشان حضور یافت و از شاگردان نزدیک امام‌خمینی بود و تا تبعید ایشان به پاریس ادامه یافت.[۱۰] هم‌زمان به مبارزه سیاسی علیه حکومت پهلوی ادامه می‌داد. در ایامی که در نجف اشرف بود مورد توجه امام‌خمینی بود و به همکاری با نهضت اسلامی و روحانیون مبارز می‌پرداخت.[۱۱] همچنین مناسبات خانوادگی با بیت امام‌خمینی داشت.[۱۲]

پس از مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه، همراه با روحانیت مبارز نجف اشرف با ارسال نامه‌ای خدمت امام، از هجرت امام از نجف اظهار تأسف کرد.[۱۳] سپس همراه با جمعی از فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف با ارسال نامه‌ای به ژیسکاردستن رئیس‌جمهور فرانسه، از امام‌خمینی به‌عنوان روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و دویست میلیون شیعه و بالغ بر هفتصد میلیون مسلمان جهان نام بردند و خواستار رفتار شایسته با ایشان شدند.[۱۴]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی

روح‌الله شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ش توسط رژیم بعث عراق از آن کشور اخراج شد و به کشور ایران بازگشت و به تدریس دروس دینی در حوزه علمیه قم پرداخت و به‌ویژه جلسات تفسیر قرآن او همواره دایر بود. او هم‌زمان با تدریس، به اقامه نماز جماعت در مدرسه فیضیه، مسجد امیرالمؤمنین و مسجد مدنی قم می‌پرداخت. شاه‌آبادی از امام‌خمینی اختیار تام در اخذ و مصرف وجوهات دریافت کرده و در رسیدگی به امور طلاب کوشا بود.[۱۵]

درگذشت

روح‌الله شاه‌آبادی در ۶ شهریور ۱۳۹۶ درگذشت و پیکرش پس از تشییع در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.[۱۶]

پانویس

  1. یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.
  2. مدرس تبریزی، ج ۳، ص۱۷۶-۱۶۸.
  3. یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵.
  4. «آیت‌الله روح‌الله...»، ص۱.
  5. «آیت‌الله حاج...»، ص۱.
  6. یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.
  7. شریف‌رازی، ج ۳، ص۴۸۵.
  8. یاران امام به...، ص۱۲۶.
  9. خاطرات ۱۵ خرداد...، ج ۵، ص۳۰؛ «پانزده خرداد در شهرستان‌ها»، ص۶۰؛ «در خدمت نهضت...« ص۳۰۵.
  10. شاه‌آبادی، ص۴.
  11. یاران امام به...، ص۱۲۵ ـ ۱۲۶.
  12. قدس ایران...، ص۲۴۰.
  13. اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۶ ـ ۴۰۷.
  14. اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۸ ـ ۴۰۹؛ دوانی، ج ۸، ص۳۶۰.
  15. شاه‌آبادی، ص۴.
  16. «پیکر آیت‌الله...»، ص۲.

منابع

  • «آیت‌الله حاج روح‌الله شاه‌آبادی دعوت حق را لبیک گفت» (۱۳۹۶)، روزنامه جمهوری اسلامی، شماره ۱۰۹۵۷، ۷ شهریور.
  • «آیت‌الله روح‌الله شاه‌آبادی دار فانی را وداع گفت» (۱۳۹۶)، نشریه افق حوزه، سال شانزدهم، شماره ۵۲۲، ۸ شهریور.
  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • «پانزده خرداد در شهرستان‌ها» (۱۳۷۰)، نشریه یاد، شماره ۲۴، سال ششم، پاییز؛ «پیکر آیت‌الله شاه‌آبادی در قم تشییع شد» (۱۳۹۶)، روزنامه جمهوری اسلامی، شماره ۱۰۹۵۸، ۸ شهریور.
  • خاطرات ۱۵ خرداد (۱۳۷۶)، به کوشش علی باقری، دفتر پنجم، انتشارات حوزه هنری دفتر ادبیات انقلاب اسلامی.
  • «در خدمت نهضت امام‌خمینی» (۱۳۹۶)، تدوین، صادق علیپور و سهراب مقدمی شهیدانی، پانزده خرداد، دوره سوم، سال چهاردهم، شماره ۵۱، بهار.
  • دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
  • شاه‌آبادی، محمدرضا (۱۳۹۵)، «روح تعبد و توکل: نگاهی به زندگی مرحوم آیت‌الله حاج شیخ روح‌الله شاه‌آبادی»، هفته‌نامه حریم امام، سال ششم، شماره ۲۸۶، ۳۰ شهریور.
  • قدس ایران، بانوی بزرگ انقلاب (۱۳۸۸)، تهیه و تنظیم مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
  • مدرس تبریزی، محمدعلی (۱۳۷۴)، ریحانه الادب، ج۳، تهران، خیام.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، کتاب سی‌ودوم، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.