سیدمحمدهاشم دستغیب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
خط ۱۰: خط ۱۰:
| تاریخ تولد        =۱۳۲۰ش  
| تاریخ تولد        =۱۳۲۰ش  
| زادگاه            =شیراز
| زادگاه            =شیراز
| تاریخ وفات        =
| تاریخ وفات        =بهمن ۱۳۹۰
| شهر وفات          =
| شهر وفات          =شیراز
| تاریخ شهادت      =
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =
| محل دفن          =در جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب
| خویشاوندان سرشناس =
| خویشاوندان سرشناس =[[سیدعبدالحسین دستغیب]] (پدر)
| استادان          =
| استادان          =[[سیدابوالقاسم خویی]]، [[امام‌خمینی]] و...
| شاگردان          =
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =
| محل تحصیل        =شیراز و نجف
| اجازه روایت از    =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =
| تالیفات          =کتاب‌های یادواره شهید دستغیب و تصحیح کتاب ایشان
| سایر              =
| سایر              =
| سیاسی            =
| سیاسی            =مبارزه با [[رژیم پهلوی]] و حمایت از [[نهضت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          =
| اجتماعی          = نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس، امامت جمعه شیراز، سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز
| امضا              =
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
| وبگاه رسمی        =
خط ۳۸: خط ۳۸:


== فعالیت سیاسی و مبارزاتی ==
== فعالیت سیاسی و مبارزاتی ==
در [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، همراه با پدرش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد.<ref>خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ص۶۱ ـ ۶۲.</ref> در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش]] فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۳۲.</ref> به همین سبب، [[ساواک]] خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۲۷.</ref> و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های [[حکومت پهلوی]] گذراند.<ref>خاطرات قیام ۱۵...، ص۶۴ ـ ۶۵.</ref>
در [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، همراه با پدرش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد.<ref>خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ص۶۱ـ۶۲.</ref> در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش]] فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۳۲.</ref> به همین سبب، [[ساواک]] خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۲۷.</ref> و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های [[حکومت پهلوی]] گذراند.<ref>خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز، ص۶۴ـ۶۵.</ref>


او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ش همراه با پدر به شیراز بازگشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۵۲.</ref> و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۵.</ref> و در بیان احکام، فتاوای [[امام‌خمینی]] را بیان می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ص۱۹۵-۱۹۶.</ref> دستغیب در سال ۱۳۴۵ش و در جریان تصویب [[لایحه حمایت از خانواده رژیم پهلوی|لایحه حمایت از خانواده]] که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۴۸.</ref> به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۸۸.</ref> به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.
او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ش همراه با پدر به شیراز بازگشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۵۲.</ref> و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۵.</ref> و در بیان احکام، فتاوای [[امام‌خمینی]] را بیان می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۱۹۵-۱۹۶.</ref> دستغیب در سال ۱۳۴۵ش و در جریان تصویب [[لایحه حمایت از خانواده رژیم پهلوی|لایحه حمایت از خانواده]] که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۴۸.</ref> به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۸۸.</ref> به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.


سیدمحمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در [[حوزه علمیه نجف]] به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم خو]]<nowiki/>یی شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام‌خمینی (که از سال ۱۳۴۴ش و در [[مسجد شیخ انصاری]] نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ش در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود،<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۰.</ref> به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۳۴.</ref> دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.<ref>«پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.</ref>
سیدمحمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در [[حوزه علمیه نجف]] به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم خویی]] شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام‌خمینی (که از سال ۱۳۴۴ش و در [[مسجد شیخ انصاری]] نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ش در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود،<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۰.</ref> به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۳۴.</ref> دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.<ref>«پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.</ref>


وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با [[سیدعبدالحسین دستغیب]] بود؛<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۶۱۸.</ref> به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سیدمحمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۶۵.</ref> وقتی در تیر آن سال سیدعبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سیدمحمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از [[حکومت پهلوی]] انتقاد کرد و برای سلامتی [[امام‌خمینی]] صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ۲۸۳-۲۸۴.</ref> دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۸۴.</ref> او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۵۹۶.</ref>  
وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با [[سیدعبدالحسین دستغیب]] بود؛<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۶۱۸.</ref> به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سیدمحمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۶۵.</ref> وقتی در تیر آن سال سیدعبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سیدمحمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از [[حکومت پهلوی]] انتقاد کرد و برای سلامتی [[امام‌خمینی]] صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت.<ref>سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ص۲۸۳-۲۸۴.</ref> دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۸۴.</ref> او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.</ref>  


== فعالیت‌ها گس پس از پیروزی انقلاب ==
== فعالیت‌ها گس پس از پیروزی انقلاب ==
پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت سیدعبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ۵۹۶.</ref> همچنین از [[امام‌خمینی]] اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.<ref>صحیفه امام، ج ۱۶، ص۵۱.</ref>
پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت سیدعبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.</ref> همچنین از [[امام‌خمینی]] اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۵۱.</ref>


== تألیفات ==
== تألیفات ==
خط ۶۰: خط ۶۰:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، https://www.mehrnews.com/news/1520696؛
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه¬ هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
* «[https://www.mehrnews.com/news/1520696 پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد]»، خبرگزاری مهر، بازدید: ۰ تیر ۱۴۰۳ش.
* «دستغیب، سیدمحمدهاشم»، https://fa.wikinoor.ir؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
* صحیفه¬ امام (۱۳۷۸)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر.  
* «دستغیب، سیدمحمدهاشم».  
سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر.  
* یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
{{پایان}}
{{پایان}}


[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:پروژه شاگردان]]

نسخهٔ ‏۲۱ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۰۰:۴۹

سیدمحمدهاشم دستغیب
سیدمحمدهاشم دستغیب.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۲۰ش
زادگاهشیراز
تاریخ وفاتبهمن ۱۳۹۰
محل دفندر جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب
شهر وفاتشیراز
خویشاوندان
سرشناس
سیدعبدالحسین دستغیب (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسیدابوالقاسم خویی، امام‌خمینی و...
محل تحصیلشیراز و نجف
تألیفاتکتاب‌های یادواره شهید دستغیب و تصحیح کتاب ایشان
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی
اجتماعینمایندگی امام‌خمینی در استان فارس، امامت جمعه شیراز، سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز

سیدمحمدهاشم دستغیب، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

خاندان

سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۲۰ش در خانواده‌ای شاخص و روحانی در شهر شیراز به دنیا آمد.[۱] پدرش سیدعبدالحسین دستغیب، از روحانیان مبارز فارس و امام جمعه شیراز پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که در محراب عبادت توسط مخالفان جمهوری اسلامی به شهادت رسید. نسب آنان به زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(ع) می‌رسد..[۲]

تحصیل

سیدمحمدهاشم دستغیب دوران ابتدایی و متوسطه را در شیراز گذراند. هم‌زمان به تحصیل دروس حوزوی می‌پرداخت و مقدمات را در شیراز خواند. او سپس راهی عراق شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد استادان آنجا به پایان رساند، ولی در منابع اطلاعاتی درباره استادان او در شیراز و همچنین استادان دوره سطح او در نجف اشرف وجود ندارد.

فعالیت سیاسی و مبارزاتی

در جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی، همراه با پدرش در جلسات روحانیون برجسته شیراز شرکت می‌کرد. پس از آن در اغلب جلسات سیاسی روحانیون شرکت کرد.[۳] در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش فعال بود و به تکثیر و توزیع اعلامیه‌های روحانیون مبارز پرداخت.[۴] به همین سبب، ساواک خواستار دستگیری او و جمعی دیگر از روحانیان شیراز برآمد.[۵] در پی این دستور بلافاصله در شیراز دستگیر[۶] و با هواپیمای نظامی به تهران منتقل شد. در تهران بلافاصله به زندان عشرت‌آباد انتقال یافت و مدت دو روز در زندان انفرادی بود. او پس از سیزده روز حبس در عشرت‌آباد و بازجویی، مدت چهل روز را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند.[۷]

او پس از آزادی در تیر ۱۳۴۲ش که با شرط عدم خروج از حوزه قضایی تهران بود، مدتی در تهران ماند و سپس همراه با پدرش راهی مشهد شد. او در ۳۰ مهر ۱۳۴۲ش همراه با پدر به شیراز بازگشت.[۸] و به مبارزات سیاسی خود در کنار پدرش ادامه داد و در مواقعی پس از پایان سخنرانی پدرش در مسجد جامع به سخنرانی می‌پرداخت.[۹] و در بیان احکام، فتاوای امام‌خمینی را بیان می‌کرد.[۱۰] دستغیب در سال ۱۳۴۵ش و در جریان تصویب لایحه حمایت از خانواده که اعتراض روحانیان را در پی داشت، نظر پدرش را مبنی بر مخالفت با آن لایحه به اطلاع علمای قم رساند.[۱۱] به این خاطر تحت نظر بود و سپس در سال ۱۳۴۷ش به خدمت نظام وظیفه عمومی (سربازی) احضار شد.[۱۲] به نظر می‌رسد این سخت‌گیری‌ها باعث شد تا برای ادامه تحصیل دروس حوزوی راهی نجف اشرف شود؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که او در سال ۱۳۴۷ش راعی عراق شده باشد، چراکه در اسناد ساواک دیگر نامی از او نیست.

سیدمحمدهاشم دستغیب پس از ورود به عراق، در حوزه علمیه نجف به تحصیل ادامه داد و در درس خارج فقه و اصول سیدابوالقاسم خویی شرکت کرد. هم‌زمان از درس خارج امام‌خمینی (که از سال ۱۳۴۴ش و در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف آغاز شده بود)، بهره می‌برد. سیدمحمدهاشم دستغیب در سال ۱۳۵۱ ش به شیراز بازگشت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در آن سال به کشور بازگشته است. با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ش در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. همچنین در حوزه علمیه نجف اشرف واسط و رابط پدرش با علمای نجف بود،[۱۳] به همین دلیل از طرف ساواک به‌عنوان یکی از طلاب ایرانی افراطی مقیم نجف اشرف نامیده شد.[۱۴] دستغیب پس از بازگشت به شیراز به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.[۱۵]

وی در سال‌های ۱۳۵۶ـ۱۳۵۷ همراه پدرش در سازماندهی مبارزات مردم شیراز نقش داشت و واسط بین برخی از روحانیان با سیدعبدالحسین دستغیب بود؛[۱۶] به همین خاطر مقامات استان خواستار دستگیری سیدمحمدهاشم دستغیب شدند، ولی ساواک دستگیری او را به مصلحت ندانست.[۱۷] وقتی در تیر آن سال سیدعبدالحسین دستغیب توسط مأموران ساواک در منزلش تحت نظر قرار گرفت، سیدمحمدهاشم در سخنرانی خود در مسجد جامع شیراز و در حضور بالغ بر چهار هزار نفر، به‌شدت از حکومت پهلوی انتقاد کرد و برای سلامتی امام‌خمینی صلوات فرستاد و در پایان سخنرانی خود، خواسته‌های روحانیان را اجرای دستورات قرآن کریم در کشور، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت تبعیدشدگان به محل سکونت خود بیان کرد و پس از پایان سخنرانی او تظاهراتی در شیراز صورت گرفت.[۱۸] دستغیب در تظاهرات مردم شیراز در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ ش نیز حضور داشت.[۱۹] او که نیابت پدرش را در مسجد جامع شیراز بر عهده داشت.[۲۰]

فعالیت‌ها گس پس از پیروزی انقلاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کنار پدرش که نمایندگی امام‌خمینی در استان فارس و امامت جمعه شیراز را عهده‌دار شده بود، ادامه داد. وی پس شهادت سیدعبدالحسین دستغیب، به سرپرستی حوزه‌های علمیه حکیم و شهید دستغیب شیراز منصوب شد.[۲۱] همچنین از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۲۲]

تألیفات

تألیف کتاب‌های یادواره شهید دستغیب، تصحیح کتاب گناهان کبیره: شرح و تفسیری بر تمام گناهان کبیره و عواقب آن اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قلب سلیم اثر عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر قیام حسینی(ع) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر خطبه شعبانیه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب معاد تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب توحید تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آیین زندگی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب مظالم تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب بندگی راز آفرینش با موضوعیت شرح خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب ایمان تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب عدل عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب اخلاق اسلامی تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه واقعه تألیف عبدالحسین دستغیب، تنظیم و تصحیح و مقدمه بر کتاب آدابی از قرآن، شرح و تفسیر سوره شریفه حجرات تألیف عبدالحسین دستغیب و... از آثار قلمی اوست.

درگذشت

سیدمحمدهاشم دستغیب در بهمن ۱۳۹۰ در شیراز درگذشت و در جوار آرامگاه آیت‌الله دستغیب به خاک سپرده شد.[۲۳]

پانویس

  1. «دستغیب، سیدمحمدهاشم»، ویکی‌نور.
  2. «در گفت وگو با فرزند شهید دستغیب مطرح شد؛ ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب»، ص۴.
  3. خاطرات قیام ۱۵ خرداد، ص۶۱ـ۶۲.
  4. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۳۲.
  5. سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.
  6. سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱، ۲۲۷.
  7. خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز، ص۶۴ـ۶۵.
  8. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۵۲.
  9. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۵.
  10. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۱۸۷، ۲۱۷؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۱۹۵-۱۹۶.
  11. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۴۸.
  12. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۳۸۸.
  13. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۰.
  14. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۳۴.
  15. «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.
  16. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۶۱۸.
  17. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۶۵.
  18. سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ص۲۸۳-۲۸۴.
  19. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۸۴.
  20. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.
  21. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۵۹۶.
  22. امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۵۱.
  23. «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، مهرنیوز.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
  • «پیکر آیت‌الله سیدمحمدهاشم دستغیب به خاک سپرده شد»، خبرگزاری مهر، بازدید: ۰ تیر ۱۴۰۳ش.
  • خاطرات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شیراز (۱۳۷۳)، تدوین جلیل عرفان‌منش، دفتر اول، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
  • «دستغیب، سیدمحمدهاشم».

سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱، ۲، ۳ و ۹ ۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.

  • «ناگفته‌هایی از زندگی سومین شهید محراب» (۱۳۸۷)، دوهفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب دهم نفس مطمئنه، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.