عبدالکریم بخردیان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (removed Category:پروژه شاگردان2 using HotCat) |
جز (added Category:مقاله‌های ارزیابی‌شده/پروژه شاگردان using HotCat) |
||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]] | [[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]] | ||
[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده/پروژه شاگردان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۰۱
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالکریم بخردیان |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۷ش |
| زادگاه | بهبهان، ایران |
| تاریخ شهادت | ۱۲ مرداد ۱۳۶۰ |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدمحمد مرتضوی، سیدفرج‌الله مصطفوی، سیدمحمدباقر آیت‌اللهی، سیدابوالقاسم خویی و امام‌خمینی |
| محل تحصیل | بهبهان، شیراز، عراق |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی، حمایت از نهضت امام‌خمینی و تأسیس گروه ضربت در بهبهان |
| اجتماعی | تأسیس مکتب محمدیه و مکتب زینبیه در بهبهان |
عبدالکریم بخردیان، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
زادگاه و تحصیل
او در سال ۱۳۱۷ش در بهبهان متولد شد. دوران ابتدایی را در بهبهان گذراند. آنگاه به فراگیری دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در زادگاهش و نزد سیدمحمد مرتضوی و سیدفرج‌الله مصطفوی خواند. سپس به شیراز رفت و در حوزه علمیه آنجا به مدت پنج سال در درس سطح سیدمحمدباقر آیت‌اللهی شرکت کرد.[۱]
انتقاد از رژیم پهلوی در سال‌های اول نهضت
بخردیان از روحانیانی بود که در سال‌های نخست نهضت اسلامی، رویکرد انتقادی شدیدی نسبت به حکومت پهلوی داشت.[۲] او پس از قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، به سخنرانی در بهبهان پرداخت و به صراحت از امام‌خمینی دفاع کرد. این سخنرانی خشم مقامات محلی را برانگیخت و او را به شهربانی احضار و سپس بازداشت کردند. این اقدام انعکاس زیادی در بهبهان داشت و مردم با اطلاع از دستگیری او دست به تظاهرات زدند و گسترش دامنه آن تظاهرات، مقامات شهربانی را وادار به آزادی بخردیان کرد.[۳]
مهاجرت به عراق
عبدالکریم بخردیان در سال ۱۳۴۳ش به عراق رفت و به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت. او با آغاز تدریس درس خارج فقه امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌ها، در آن درس حاضر شد و ۱۸ ماه در آن درس شرکت داشت.
هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی نیز حضور می‌یافت.
فعالیت‌های اجتماعی در بهبهان قبل از پیروزی انقلاب
بخردیان در اواخر دهه ۱۳۴۰ش به بهبهان بازگشت و به تدریس در مدارس دینی آن شهر پرداخت. یکی از اقدامات او در بهبهان، تشکیل «مکتب محمدیه» در مسجد سبزپوشان بهبهان بود. بخردیان مکتب فوق را با همکاری جمعی از جوانان مذهبی آن شهر تأسیس و آن را به پایگاهی برای مبارزه با حکومت پهلوی تبدیل کرد. در سال ۱۳۵۵ش نیز صندوق قرض‌الحسنه حضرت محمد(ص) را با هدف کمک به نیازمندان در بهبهان بنیان نهاد.[۴]
فعالیت‌های مبارزاتی در بهبهان
او پس از درگذشت مشکوک سیدمصطفی خمینی در آبان ۱۳۵۶، همراه با جمعی از روحانیان مبارز بهبهان چون سیدمحمدحسین موسوی بلادی و سیدمحمدحسین مجتهدی، اعلامیه‌ای صادر کردند و از مردم خواستند در مجلسی که به این مناسبت در نهم آبان ۱۳۵۶ در مسجد سیدفقیه آن شهر برگزار خواهد شد، شرکت کنند.[۵] وی در آن مجلس به سخنرانی پرداخت و در سخنانی کوبنده و انقلابی، حکومت پهلوی را عامل «آن جنایت» معرفی کرد.[۶]
بخردیان که به باور حسن‌زاده و ابوعلی، از دیدگاه‌های انتقادی علی شریعتی تأثیر پذیرفته بود.[۷] در خیزش مردم آن شهر نقش داشت.[۸] و در اغلب تظاهرات و راه‌پیمایی‌ها رهبری تظاهرات مردم آن شهر را بر عهده می‌گرفت.[۹]
یکی از مهم‌ترین اقدامات او با هدف مبارزه علیه حکومت پهلوی، تأسیس «گروه ضربت» در بهبهان بود؛ وی با ساختن انواع نارنجک و بمب‌های انفجاری، درصدد ترور برخی از مقامات نظامی آن شهر برآمد و با چنین اقداماتی، در گسترش فضای انقلابی در بهبهان حضوری مؤثر داشت.[۱۰] وی در کنار فعالیت در بهبهان، در بندر دیلم و ماهشهر و روستاهای اطراف آن شهرها نیز دست به تبلیغ می‌زد و نقش مؤثری در آگاهی توده‌های مردم ایفا می‌کرد. به خاطر این‌گونه فعالیت‌ها بارها توسط مأموران حکومت پهلوی بازداشت و زندانی شد.[۱۱]
تداوم این مبارزات باعث شد شهربانی بهبهان در گزارشی در ۲۷ فروردین ۱۳۵۷، او را یکی از محرکان مردم علیه حکومت پهلوی تشخیص دهد و خواستار دستگیری و تبعید او از بهبهان شود.[۱۲] به نظر می‌رسد این پیشنهاد عملی نشد، چراکه او همچنان به فعالیت در بهبهان ادامه می‌داد و در بعضی از راهپیمایی‌های اعتراضی مردم بهبهان حضور محوری داشت. از آن جمله می‌توان به سخنرانی او در تظاهرات شانزدهم شهریور ۱۳۵۷ اشاره کرد؛ بخردیان در آن سخنرانی بر تبعیت از دستورات مراجع تقلید و آزادی سه تن از روحانیان بازداشت‌شده در بهبهان تأکید کرد.[۱۳] همچنین سخنران تظاهرات مردم آن شهر در روز ۱۸ شهریور آن سال بود که با اشاره به سوءاستفاده کمونیست‌ها از تظاهرات مردم، خواستار پرهیز از خشونت و خویشتن‌داری شد.[۱۴]
فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی
عبدالکریم بخردیان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در تأسیس کمیته‌های انقلاب اسلامی در بهبهان نقش داشت.[۱۵] و سپس مسئولیت آن کمیته‌ها را بر عهده گرفت.[۱۶] همچنین مدتی مسئول بنیاد مستضعفان و جانبازان و بنیاد شهید آن شهر نیز بود. در کنار فعالیت‌های فوق، «مکتب زینبیه» را با هدف ارشاد بانوان تشکیل داد.
شهادت
بخردیان در ۱۲ مرداد ۱۳۶۰ مورد سوءقصد مخالفان جمهوری اسلامی قرار گرفت و به شهادت رسید.[۱۷]
پانویس
- ↑ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۵.
- ↑ حسن‌زاده و ابوعلی، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، ص۱۸۴.
- ↑ حسن‌زاده و ابوعلی، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، ص۱۸۷.
- ↑ زندگینامه و آثار ائمه جماعات شهید، ص۱۵۸؛ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۵.
- ↑ آیت‌الله حاج سید...، ص۶۳۶.
- ↑ حسن‌زاده و ابوعلی، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، ص۱۹۷.
- ↑ حسن‌زاده و ابوعلی، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، ص۱۹۴.
- ↑ حسن‌زاده و ابوعلی، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، ص۱۹۷.
- ↑ نظرلو، ام کاکا، ص۲۱.
- ↑ حسن‌زاده و بوعلی، حسن‌زاده و ابوعلی، ص۱۸۴.
- ↑ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۵.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام...، ج۶، ص۳۳۴.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام...، ج۱۱، ص۱۵۳-۱۵۴؛ انقلاب اسلامی به...، کتاب ۱۱، ص۲۷.
- ↑ انقلاب اسلامی به...، کتاب ۱۱، ص۹۹.
- ↑ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۶.
- ↑ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۶؛ نظرلو، ام کاکا، ص۲۱.
- ↑ زندگینامه و آثار ائمه جماعات شهید، ۱۵۹-۱۶۰؛ ربانی خلخالی، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، ص۱۸۶.
منابع
- آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک: امید اسلام (۱۳۸۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۶)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۱)، ج۱۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- حسن‌زاده، اسماعیل و طاهره ابوعلی (۱۳۹۶)، «تحلیل مواضع سیاسی روحانیون بهبهان در تحولات انقلاب اسلامی»، دو فصلنامه تاریخ‌نامه انقلاب اسلامی، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان.
- ربانی خلخالی، (۱۴۰۳ق) شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج۲، قم، انتشارات مکتب الحسین.
- زندگینامه و آثار ائمه جماعات شهید (۱۳۸۶)، تهیه و تنظیم: گروه تحقیقات و مطالعات کاربردی مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران، قم، ثقلین.
- سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱۱، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- نظرلو، مرضیه (۱۳۹۴)، ام کاکا: زندگینامه و خاطرات رزمنده جانباز حمید حکیم‌الهی (امیر کعبی)، تهران، موزه دفاع مقدس.