confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۵۵۴
ویرایش
(اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسههای عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
رادیو دستگاه گیرندهای است که امواج صوتی را از مرکز یا استودیوی خاص دریافت و سپس پخش میکند؛<ref>دهخدا، فرهنگلغت دهخدا، ۷/۱۰۲۸۹.</ref> چنانکه به ایستگاه فرستنده امواج صوتی و سازمانی که از طریق این ایستگاه به پخش اخبار، [[موسیقی]] و برنامههای گوناگون میپردازد، رادیو گفته میشود.<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۴/۳۵۳۷.</ref> پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، نام سازمان رادیو ـ تلویزیون ملی ایران، به [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]] تغییر کرد.<ref>کاوه، شصت سال رادیو در ایران، ۴۳.</ref> | رادیو دستگاه گیرندهای است که امواج صوتی را از مرکز یا استودیوی خاص دریافت و سپس پخش میکند؛<ref>دهخدا، فرهنگلغت دهخدا، ۷/۱۰۲۸۹.</ref> چنانکه به ایستگاه فرستنده امواج صوتی و سازمانی که از طریق این ایستگاه به پخش اخبار، [[موسیقی]] و برنامههای گوناگون میپردازد، رادیو گفته میشود.<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۴/۳۵۳۷.</ref> پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، نام سازمان رادیو ـ تلویزیون ملی ایران، به [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]] تغییر کرد.<ref>کاوه، شصت سال رادیو در ایران، ۴۳.</ref> | ||
==پیشینه و جایگاه== | ==پیشینه و جایگاه== | ||
دانشمند ایتالیایی، گوگلئیلمو مارکنی (Guglielmo Marconi)، پس از کسب اطلاعات مختلف در زمینه برق و حرکت امواج الکتریکی در هوا،<ref>مصاحب، ۱/۱۰۵۱؛ طباطباییمجد، ۱/۲۹۶.</ref> در دسامبر ۱۸۹۴م/ آذر ۱۲۷۳ش توانست با ادغام همه کشفیات و پیشرفتهای پیشین دانشمندان در این زمینه میان دو نقطه که چهار متر از هم فاصله داشت، ارتباط رادیویی برقرار کند | دانشمند ایتالیایی، گوگلئیلمو مارکنی (Guglielmo Marconi)، پس از کسب اطلاعات مختلف در زمینه برق و حرکت امواج الکتریکی در هوا،<ref>مصاحب، دایرةالمعارف فارسی، ۱/۱۰۵۱؛ طباطباییمجد، دائرةالمعارف مصوّر زرین، ۱/۲۹۶.</ref> در دسامبر ۱۸۹۴م/ آذر ۱۲۷۳ش توانست با ادغام همه کشفیات و پیشرفتهای پیشین دانشمندان در این زمینه میان دو نقطه که چهار متر از هم فاصله داشت، ارتباط رادیویی برقرار کند.<ref>جاویدان، تاریخ اختراعات، ۲۶۰.</ref> وی نخستین آزمایش قاطع خود را در ۱۸۹۵م/ اردیبهشت ۱۲۷۶ش انجام داد و در سال ۱۹۰۱م/ ۱۲۸۰ش توانست میان [[اروپا]] و [[امریکا]] ارتباط رادیویی برقرار کند <ref>مصاحب، دایرةالمعارف فارسی، ۱/۱۰۵۱ ـ ۱۰۵۲.</ref> رادیو با انتقال صداها به وسیله امواج رادیویی، زمینه دستیابی به دانش انتقال تصاویر و اختراع تلویزیون را فراهم ساخت.<ref>سعیدیان، دائرةالمعارف اختراعات و اکتشافات، ۴۰۹.</ref> | ||
در ایران نیز نخستین دستگاه فرستنده رادیو، در چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ به دستور رضاشاه پهلوی آغاز بهکار کرد که زیر نظر وزارت فرهنگ قرار داشت | |||
رادیو به عنوان نخستین رسانه جمعی در سالیان گذشته جزو مهمترین وسایل پخش خبر در جهان بودهاست؛ افزون بر آن در امر آموزش نیز بسیار اثرگذار بوده و توانسته تأثیر بسیاری بر مخاطبان داشته | {{ببینید|تلویزیون}} | ||
امامخمینی به دلیل فراگیربودن رادیو در تمام نقاط کشور و حتی روستاها و دسترسی همه اقشار جامعه به آن و امکان آموزش افراد بهویژه جوانان از این | |||
رسالت رادیو | در [[ایران]] نیز نخستین دستگاه فرستنده رادیو، در چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ به دستور [[رضاشاه پهلوی]] آغاز بهکار کرد که زیر نظر وزارت فرهنگ قرار داشت.<ref>دهخدا، فرهنگلغت دهخدا، ۷/۱۰۲۹۰.</ref> در آغاز مجموع برنامههای داخلی و خارجی رادیو، هشت ساعت بود که بهتدریج در سالهای بعد افزایش یافت<ref>محبوبی، تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، ۳/۷۷.</ref> و تا سال ۱۳۳۷ در بسیاری از شهرستانها، مراکز فرستنده رادیویی تأسیس شد.<ref>محبوبی، تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، ۳/۸۰.</ref> گسترش شبکه رادیویی کشور از سال ۱۳۴۸ بر عهده وزارت پست و تلگراف و تلفن نهاده شد و در سال ۱۳۵۰ پس از ادغام رادیو و تلویزیون، این مهم در شمار مسئولیتهای سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران درآمد.<ref>بهار، رادیو، دین و زندگی روزمره، ۱۵.</ref> | ||
رادیو به عنوان نخستین رسانه جمعی در سالیان گذشته جزو مهمترین وسایل پخش خبر در جهان بودهاست؛ افزون بر آن در امر آموزش نیز بسیار اثرگذار بوده و توانسته تأثیر بسیاری بر مخاطبان داشته باشد؛<ref>محبوبی، تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، ۳/۸۷.</ref> همچنین جنبه تبلیغاتی این رسانه در آمادهساختن ذهن و برانگیختن احساسات مردم و تحریک غرور ملی بسیار مهم شمرده میشود و در پاسداری از فرهنگ ملی میتواند نقش بسزایی ایفا کند.<ref>محبوبی، تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، ۳/۸۸.</ref> رادیو با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود، بر مخاطبان تأثیر فراوانی دارد؛ به گونهای که این دستگاه امروزه به یکی از گستردهترین و متنوعترین رسانههای جهان با انواع مخاطبان تبدیل شدهاست<ref>(بهار،رادیو، دین و زندگی روزمره، ۸.</ref> و در رقابت با دیگر وسایل ارتباطجمعی با تکیه بر ویژگیهای خاص خود همچنان شنوندگان خود را دارد.<ref>شعردوست، رادیو، تلوزیون، سینما: نقش رادیو در توسعه، ۷۵.</ref> | |||
[[امامخمینی]] به دلیل فراگیربودن رادیو در تمام نقاط کشور و حتی روستاها و دسترسی همه اقشار جامعه به آن و امکان آموزش افراد بهویژه جوانان از این طریق،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۹/۲۰۶؛ ۱۲/۴۸۳ و ۱۹/۳۹۸.</ref> اهمیت ویژهای برای رادیو قائل بود و از آن به عنوان رسانهای تأثیرگذار یاد میکرد که نقش برجستهای در انحراف یا هدایت افراد بر عهده دارد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۹/۱۵۴ و ۱۸/۳۶۲، ۴۷۷.</ref> ایشان با توجه به سرعت انتقال اطلاعات در رادیو، این رسانه را ابزاری باارزش در [[تبلیغ]] و ارشاد مردم، در جهت اهداف [[اسلام]] و جمهوری اسلامی ایران میدانست<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۰/۲۸۹؛ ۱۵/۵۰۷ ـ ۵۰۸ و ۱۸/۳۶۲.</ref> که در صورت سلامت، میتواند خدمات ارزندهای داشته باشد؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۰/۲۸۹.</ref> چنانکه در برخی موارد پیشآمده، به نیروهای سیاسی داخلی یا خارجی، سفارش میکرد تا از طریق رادیو، اعلام موضع کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱۲۲ و ۱۴/۴۶۱ ـ ۴۶۳؛ ادامه مقاله.</ref> | |||
==رسالت رادیو== | |||
رسانههایی همچون رادیو علاوه بر نقش سرگرمی، به ابزاری در شکلدهی به افکار عمومی تبدیل شدهاند.<ref>جمعی از نویسندگان، دانش اجتماعی، ۱/۹۹.</ref> استفاده آسان اقشار مختلف جامعه از رادیو و دردسترسبودن پخش اخبار و تبلیغ ایدئولوژی حکومتها<ref>جمعی از نویسندگان، دانش اجتماعی، ۱/۷۷.</ref> از عوامل اهمیت این رسانه نزد صاحبان قدرت است. اختصاص هزینههای کلان بعضی از دولتهای بزرگ به رادیوها برای پخش برنامههای برونمرزی، شاهدی بر این مدعاست <ref>احمدی، رضا، رادیوهای بیگانه و امنیت ملی، ۱۰۰.</ref> رادیو از نظر امامخمینی، راهی مناسب برای ارتباط دولت و مردم بود؛ از اینرو ایشان با توصیه به مسئولان کشور برای اطلاعرسانی کامل درباره خدمات انجامگرفته در جمهوری اسلامی و مقایسه آن با دوران طاغوت، دریافت نظرات و اشکالات مردم از نقائص کار مسئولان و رابطه دوجانبه مسئولان و مردم را موجب حمایت و همراهی بیشتر مردم میدانست (۱۳/۴۹۳ ـ ۴۹۷). ایشان به رسالت آموزشی، تربیتی، خبری و تبلیغاتی رادیو نگاه ویژهای داشت و همواره تصریح میکرد با رادیو و مظاهر تمدن مخالف نیست، بلکه مخالفتش با مظاهر استعمار، فساد و عقبماندگی جوامع است (۱/۲۹۹). برخی از مهمترین مسائل مربوط به رادیو از نظر امامخمینی، عبارت بود از: | |||
۱. تأکید بر تحول محتوایی و نقش تربیتی: امامخمینی یکی از رسالتهای مهم رادیو را آموزش عمومی (۶/۳۴۵؛ ۹/۱۳۷ و ۱۲/۴۸۳) و نقش تربیتی آن برای تمامی اقشار جامعه بهویژه جوانان (۹/۱۵۴؛ ۱۲/۳۲۶ و ۱۳/۱۵۸) میدانست که به مثابه یک دانشگاه عمومی در تمام سطح کشور گسترده شدهاست (۶/۳۹۹). ایشان با توجه به نقش تربیتی رادیو پس از انقلاب، تحول آن را به دستگاه سازنده اسلامی خواستار بود (۹/۱۵۴ ـ ۱۵۵) و مسئولان رادیو را به استقلال فکری، نفی غربزدگی، نهراسیدن از برچسب کهنهپرستی و انتقاد دیگران سفارش میکرد (۹/۱۵۹). | ۱. تأکید بر تحول محتوایی و نقش تربیتی: امامخمینی یکی از رسالتهای مهم رادیو را آموزش عمومی (۶/۳۴۵؛ ۹/۱۳۷ و ۱۲/۴۸۳) و نقش تربیتی آن برای تمامی اقشار جامعه بهویژه جوانان (۹/۱۵۴؛ ۱۲/۳۲۶ و ۱۳/۱۵۸) میدانست که به مثابه یک دانشگاه عمومی در تمام سطح کشور گسترده شدهاست (۶/۳۹۹). ایشان با توجه به نقش تربیتی رادیو پس از انقلاب، تحول آن را به دستگاه سازنده اسلامی خواستار بود (۹/۱۵۴ ـ ۱۵۵) و مسئولان رادیو را به استقلال فکری، نفی غربزدگی، نهراسیدن از برچسب کهنهپرستی و انتقاد دیگران سفارش میکرد (۹/۱۵۹). | ||
۲. مبارزه با فساد: امامخمینی در روزهای آغازین پیروزی انقلاب اسلامی بر اصلاح رادیو و اسلامیکردن محتوای برنامههای آن و مبارزه با فساد و فحشا در این رسانه تأکید میکرد (۶/۲۷۴) و پاکسازی تدریجی و محتاطانه این رسانه از عوامل باقیمانده از دوره پهلوی و کسانی که خلاف مسیر اسلام طی میکنند را خواستار بود (۱۰/۲۱۴ و ۱۲/۴۸۴). ایشان با اشاره به آثار مخرب موسیقیهای نامناسب، مسئولان رادیو را به حذف این قبیل موسیقیها و حتی حذف کلی آن و پرهیز از هزل و در مقابل، جدیبودن مسائل حتی در مسائل تفریحی توصیه میکرد (۹/۱۵۷، ۲۰۵ و ۴۵۴ ـ ۴۵۷) و در ادامه نیز بر لزوم پرهیز از پخش غنا و موسیقی حرام که گاه در صدا و سیما وجود داشت، تاکید کرد و خواهان آن شد در مواردی که امکان تفکیک مصادیق حرام از اصل برنامه نیست، خود برنامه کنار گذاشته شود (همان، ۱۸/۲۹۰). ایشان همچنین به کسانی که در این رسانه برخلاف مسیر ملت حرکت میکنند، هشدار میداد که در صورت ادامه، با مخالفت ملت روبهرو میشوند و مخاطبان خود را از دست خواهند داد (۷/۳۲۲). | ۲. مبارزه با فساد: امامخمینی در روزهای آغازین پیروزی انقلاب اسلامی بر اصلاح رادیو و اسلامیکردن محتوای برنامههای آن و مبارزه با فساد و فحشا در این رسانه تأکید میکرد (۶/۲۷۴) و پاکسازی تدریجی و محتاطانه این رسانه از عوامل باقیمانده از دوره پهلوی و کسانی که خلاف مسیر اسلام طی میکنند را خواستار بود (۱۰/۲۱۴ و ۱۲/۴۸۴). ایشان با اشاره به آثار مخرب موسیقیهای نامناسب، مسئولان رادیو را به حذف این قبیل موسیقیها و حتی حذف کلی آن و پرهیز از هزل و در مقابل، جدیبودن مسائل حتی در مسائل تفریحی توصیه میکرد (۹/۱۵۷، ۲۰۵ و ۴۵۴ ـ ۴۵۷) و در ادامه نیز بر لزوم پرهیز از پخش غنا و موسیقی حرام که گاه در صدا و سیما وجود داشت، تاکید کرد و خواهان آن شد در مواردی که امکان تفکیک مصادیق حرام از اصل برنامه نیست، خود برنامه کنار گذاشته شود (همان، ۱۸/۲۹۰). ایشان همچنین به کسانی که در این رسانه برخلاف مسیر ملت حرکت میکنند، هشدار میداد که در صورت ادامه، با مخالفت ملت روبهرو میشوند و مخاطبان خود را از دست خواهند داد (۷/۳۲۲). |