نرم‌افزارهای درباره امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

فرایند تقویت و توسعه نهادهای علمی و فرهنگی در جامعه، جز در سایه بهره‌گیری از یافته‌های پژوهشی شدنی نیست؛ بنابراین برای دستیابی به پیشرفت‌های سریع علمی، تنها باید به تولید و مدیریت دانش و استفاده از ظرفیت‌های جدید به‌طور مستمر و بهینه روی آورد.<ref>فضل‌اللهی، واکاوی عوامل بازدارنده مؤثر بر پژوهش‌های طلاب حوزه علمیه، 158.</ref> افزایش سطح تحقیقات و آسان‌سازی پژوهش در حوزه‌های علمیه نیز نیازمند اصلاح سازوکارهای تحقیقاتی و استفاده از تجهیزات و فناوری جدید (مانند رایانه و نرم‌افزارهای رایانه‌ای) است.<ref>سیف‌الله، واکاوی عوامل بازدارنده مؤثر بر پژوهش‌های طلاب حوزه علمیه، 149.</ref>

نرم‌افزار کامپیوتری، شامل برنامه‌هایی می‌شود که در کامپیوتری به هر اندازه و با هر معماری، قابل اجرا هستند. نرم‌افزار مستنداتی دارد که شامل فرم‌های واقعی و مجازی می‌شود و داده‌هایی دارد که ترکیبی از ارقام و حروف است و می‌تواند شامل اشکال نمایشی از قبیل اطلاعات تصویری، ویدویی و صوتی باشد. معادل نرم‌افزار را نخستین بار جان توکی در سال ۱۹۵۸م به‌کار گرفت. نرم‌افزارها با توجه به ابعاد مختلف آن، از جهات مختلف قابل تقسیم‌اند. آنها از جهت فنی و ابعاد مرتبط با علوم رایانه‌ای (هدف و مأموریت نرم‌افزار، زمینه استفاده و کاربرد آن)، به سه دسته تقسیم می‌شوند:

«[[تبیان]]»، آثار موضوعی امام‌خمینی، نسخه اول، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سیستم عامل: ویندوز، به سفارش مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، زبان: فارسی، تاریخ تولید: خرداد ۱۳۹* این نرم‌افزار شامل متن کامل ۴۹ عنوان کتاب در ۵۱ جلد از آثار موضوعی انتشاریافته مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی با عنوان «تبیان» است و [[اندیشه‌های امام‌خمینی]] در موضوعات قرآن، عقاید و معارف، اجتماعی و فرهنگی، اخلاق و عرفان، حقوق و سیاست، اقتصاد و تاریخ را دربر می‌گیرد.

* متن کامل قرآن کریم به همراه ترجمه فارسی و امکان جستجو در آیات،

«[[تحریر الوسیله]] امام‌خمینی به همراه ترجمه، شرح و تعلیقات»، نسخه اول، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سیستم عامل: ویندوز، به سفارش مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، ۱۳۹۲، زبان: فارسی، عربی. در این نرم‌افزار ۴۸ عنوان کتاب در ۱۶۲ جلد، مشتمل بر متن کامل تحریر الوسیله امام‌خمینی به همراه ترجمه، شرح و تعلیقه به زبان عربی و فارسی، منتشر شده‌است. این برنامه در این گروه‌ها دسته‌بندی شده‌است:

«[[جهاد اکبر]] یا مبارزه با نفس»، تولید مشترک مؤسسه معارف اسلامی امام‌رضا (ع) و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. در این اثر متن کاملِ کتاب جهاد اکبر تألیف امام‌خمینی، به صورت گویا و با صدای عباس سلیمی ارائه شده‌است.<ref>رجائی‌نژاد، معرفی نرم‌افزارهای موجود دربارهٔ امام‌خمینی، 291.</ref>

* ۳۲ ساعت سخنرانی شامل قرائت وصیت‌نامه امام‌خمینی توسط رهبر انقلاب(۲۲۶ قطعه)؛

«[[صحیفه نور]]»، تولید صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مرکز قم. این برنامه که به مناسبت یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی تولید شده‌است، شامل این موارد است:

* مجموعه آثار ۲۲جلدی صحیفه نور (بیانات، سخنرانی‌ها، پیام و مصاحبه‌های امام‌خمینی)؛

«فقه ۲» تولید مؤسسه «الموسوعة الاسلامیة الکومبیوتریه (لبنان)»، شامل بیش از ده هزار سؤال در ابواب مختلف فقه بر اساس فتاوای امام‌خمینی برگرفته از رساله عملیه ایشان و استفتائات شامل: اجتهاد و تقلید، صلاة، صوم، زکاه، خمس، حج، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر.<ref>رجائی‌نژاد، معرفی نرم‌افزارهای موجود دربارهٔ امام‌خمینی، 290.</ref>.

«مجموعه آثار حضرت امام‌خمینی»، نسخه اول، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سیستم عامل: ویندوز، به سفارش مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، ۱۳۹۱، زبان: فارسی، عربی، انگلیسی. در این نرم‌افزار متن کامل ۴۵ عنوان کتاب فارسی و عربی در ۱۱۰ جلد از آثار امام‌خمینی، اعم از تألیفات و تقریرات، شامل موضوعات فقه، اصول، اخلاق، تفسیر، کلام، فلسفه، عرفان و سیاست عرضه شده‌است. علاوه براین، متن شش کتاب از آثار ایشان (صحیفه، جهاد اکبر، حکومت اسلامی، چهل حدیث، آداب الصلاة و وصیت‌نامه) در ۲۷ جلد به زبان انگلیسی، همچنین ۲۸۳ تصویر و دوازده سخنرانی مهم به مناسبت‌های مختلف به همراه فیلم زندگانی ایشان به زبان فارسی و عربی نیز ارائه شده‌است. قابلیت‌های برنامه عبارت‌اند از:

* صوت کامل وصیت‌نامه با صدای [[سیدعلی خامنه‌ای]]. همچنین متن کامل ۳۷ عنوان کتاب در ۵۸ جلد از آثار موضوعی امام‌خمینی و دیگر کتاب‌های مرتبط، در موضوعات اجتماعی، سیاسی، اخلاق، عرفان، عقاید، معارف اسلامی، شخصیت‌شناسی، انقلاب، حکومت اسلامی، روحانیت، دشمن‌شناسی، به همراه امکان دسترسی به کتاب‌هایی مانند:

* «المعجم»، نسخه سوم (بهینه‌سازی شده)، سال ۱۳۸۳، مرکز معجم فقهی مدرسه آیت‌الله سیدمحمدرضا گلپایگانی، زبان: فارسی، عربی، انگلیسی، قم، شامل بیش از سه هزار جلد کتاب سازگار با ویندوزهای مختلف. در این نرم‌افزار، نُه عنوان از کتاب‌های امام‌خمینی با عناوین الاجتهاد و التقلید، کتاب الطهاره، الخلل فی الصلاة، المکاسب المحرمه، کتاب البیع، تحریر الوسیله، مناسک حج (فارسی)، توضیح المسائل (فارسی)، تهذیب الاصول آمده‌است. این مرکز نخستین نرم‌افزار معجم فقهی شامل بیش از هزار جلد کتاب را در سال ۱۴۱۱ق تولید کرد. دومین نسخه از این برنامه سه سال بعد به صورت کامل‌تر در دسترس عموم قرار گرفت. در سال ۱۳۷۹ش سومین نسخه از این برنامه که مشتمل بر بیش از سه هزار جلد کتاب است، ارائه شد که شامل مهم‌ترین مصادر فقهی نزد مذاهب مختلف مسلمانان و مهم‌ترین منابع علوم اسلامی است. نگارش سوم برنامه معجم فقهی در محیط سیستم عامل ویندوز و بر روی دو لوح فشرده (CD) ارائه شده‌است که حاوی حدود سه هزار کتاب فقهی، اصولی، تفسیری، حدیثی، رجال، تاریخ و لغت است.<ref>حسینی‌نژاد، معرفی نرم‌افزار معجم فقهی، 197 ـ 199.</ref>

* برخی از کتاب‌های اصولی امام‌خمینی مانند: الاجتهاد و التقلید، الاستصحاب، انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه، التعادل و الترجیح، تنقیح الاصول، تهذیب الاصول طبع قدیم، تهذیب الاصول طبع جدید، جواهر الاصول، الرسائل، الرسائل العشره، الطلب و الاراده، محاضرات فی الاصول، معتمد الاصول، مناهج الوصول الی علم الاصول؛

* متن کامل کتاب‌های اخلاقی ـ عرفانی امام‌خمینی (شرح چهل حدیث، شرح حدیث جنود عقل و جهل، جهاد اکبر، سرّ الصلاة، آداب الصلاة، شرح دعاء السحر، ترجمه شرح دعای سحر از سیداحمد فهری).

* پیامک رحلت امام‌خمینی،

«وصیت‌نامه امام‌خمینی» قالب اندروید، تولید شرکت آسمانه. در این نرم‌افزار، متن کامل وصیت‌نامه امام‌خمینی به صورت هماهنگ با صوت سیدعلی خامنه‌ای، به مدت دو ساعت و چهل دقیقه، به همراه ابزارهایی برای یادداشت‌نویسی و علامت‌گذاری وصیت‌نامه فراهم شده‌است. ازجمله ویژگی‌های این نرم‌افزار این موارد است: