مسی به رنگ شفق (کتاب)
مسی به رنگ شفق؛ سرگذشت و خاطرات سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی کتابی پیرامون سرگذشت و خاطرات سیاسی سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی (۱۳۲۱ش) با رویکرد به مسائل انقلاب اسلامی و امامخمینی است که به کوشش علیاکبر رنجبر کرمانی به سرانجام رسیده و توسط نشر نی منتشر شده است.
اهمیت
اهمیت کتاب مسی به رنگ شفق، در پیشینۀ مبارزاتی و سیاسی محمدکاظم بجنوردی است که از نوجوانی با عضویت در حزب الدعوۀ عراق فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و ۱۸سالگی (۱۳۳۹ش) به ایران آمد و سال ۱۳۴۰ش حزب ملل اسلامی را با راهبرد مسلحانه پایهگذاری کرد. وی از پیروان و حامیان نهضت امام بود که پاییز ۱۳۴۴ش به همراه برخی یارانش دستگیر و در دادگاه نظامی محاکمه و به اعدام محکوم شد. پس از مدتی به دستور محمدرضا پهلوی حکم اعدام او به حبس ابد تخفیف یافت. سرانجام با اوجگیری انقلاب اسلامی در دی ماه ۱۳۵۷ آزاد شد.[۱] او از اندکمبارزان و سیاستمداران ایرانیست که پس از پیروزی انقلاب ـ ضمن خداحافظی با سیاست ـ خاطرات فعالیتهای دوران جمهوری اسلامی را هم بازگو کرده است. ایشان بهجز یک دوره نمایندگی مجلس و استانداری اصفهان به کار فرهنگی رویآورد و مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی را پایهگذاری کرد.[۲] او همچنین رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و مشاور فرهنگی رئیسجمهور وقت، سیدمحمد خاتمی (۱۳۷۶ـ۱۳۸۴ش) نیز بود.[۳]
محتوا
کتاب «مسی به رنگ شفق» با فهرستی تفصیلی و مقدمهای از گردآورنده آغاز میشود. ساختار کتاب موضوعمحور و خاطرات در قالب چهل موضوع تنظیم شده است. مهمترین آنها: کودکی و نوجوانی محمدکاظم بجنوردی، عزیمت به ایران، پایهگذاری حزب ملل اسلامی، زندگی مبارزاتی، کشف شبکۀ حزب و دستگیری و بازجویی و محاکمه اعضای حزب، حکم اعدام و لغو آن، حبس ابد و چگونگی آزادی، گروههای چپ در زندان، اوجگیری انقلاب، آزادی از زندان، دوران پیروزی، استانداری اصفهان و مشکلات آن، نمایندگی مجلس، دوران جنگ هشت ساله، ماجرای گروگانگیری، بنیصدر، دائرهالمعارف و...[۴]
در پیوست کتاب نمونههایی از اسناد تاریخی فعالیتهای بجنوردی و حزب ملل اسلامی آمده است. در پایان نیز نمایه اشخاص است.[۵]
آثار پیرامونی
کتابهای دیگری هم دربارۀ زندگی، خاطرات، دیدگاهها و فعالیتهای سیاسی سیدمحدکاظم بجنوردی منتشر شده است. ازجمله:
- خاطرات سیدمحمدکاظم بجنوردی، تهران، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، اول، ۱۳۷۸ش. این اثر ۶۰ درصد با کتاب «مسی به رنگ شفق» همپوشانی دارد.
- نشست تخصصی حزب ملل اسلامی؛ مجموعه سخنرانیها و ضمایم، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، موزه عبرت ایران، ۱۳۸۵ش.
وضعیت نشر
کتاب مسی به رنگ شفق به اهتمام علیاکبر رنجبر کرمانی سال ۱۳۸۱ش برای نخستین بار در ۳۳۶ صفحه با ۲۲۰۰ نسخه منتشر شده است. در این کتاب از هیچ منبعی استفاده نشده و ارجاعاتی ندارد.[۶]
پانویس
منابع
- رنجبرکرمانی، علیاکبر، مسی به رنگ شفق؛ سرگذشت و خاطرات سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی، تهران، نی، اول، ۱۳۸۱ش.
- سامانۀ مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، https://www.cgie.org.ir/fa/author