علی مصلحی
علی مصلحی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
علی مصلحی در اسفند ۱۳۲۰ در شهر قم و در خانواده مرجعیت به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله شیخ محمدعلی اراکی، از مراجع تقلید برجسته و از مدرسان صاحب‌نام حوزه علمیه قم بود. علی مصلحی دوران ابتدایی را در مدرسه باقریه قم به پایان رساند. سپس وارد دبیرستان حکیم نظامی قم شد و دوره متوسطه را در همان‌جا طی کرد و موفق به دریافت دیپلم شد. او هم‌زمان با تحصیل دروس جدید، از سیکل اول متوسطه به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و صرف و نحو و سیوطی و معالم را در خلال حضور در دبیرستان، در حوزه علمیه قم و نزد استادان آنجا فراگرفت. آنگاه دوره سطح را نزد آقایان میرزاعلی اردبیلی، میرزا علی‌اکبر مشکینی (مکاسب) و سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی (کفایةالاصول) به پایان رساند. بخشی از دروس را هم به‌صورت خصوصی نزد برخی از استادان فراگرفت. آنگاه در درس خارج فقه آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد شرکت کرد. هم‌زمان در درس‌های خارج فقه و اصول پدرش آیت‌الله اراکی هم حضور می‌یافت و در کنار آن از درس‌های امام‌خمینی بهره‌مند می‌شد. او در مصاحبه با نشریه حقوقی گواه، از اصطلاح «گاهگاه» درباره حضور در درس‌های امام‌خمینی سخن گفته است، ولی در ادامه از افرادی نام می‌برد که با آنان در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرد از جمله آقایان محمد مومن، ابوالقاسم خزعلی و سیدحسن طاهری خرم‌آبادی که از شاگردان برجسته امام‌خمینی بودند و زندگینامه‌شان در این مجموعه درج شده است («مصاحبه با استاد دکتر علی مصلحی»، ۸۴). همین گزارش نشان می‌دهد که او مدتی در درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی حضور می‌یافت. همچنین در همان مصاحبه از دوره چهارساله حضور در درس خارج استادان حوزه علمیه قم یاد کرده است و در ادامه از ورود به دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۰ سخن گفته است (همان)، بنابراین می‌توان احتمال داد که در سال‌های پایانی دهه ۱۳۳۰ در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی در مسجد سلماسی شرکت می‌کرد. او درس‌های خارج فقه (کتاب الحج) آیت‌الله محقق داماد را تقریر می‌کرد و پدرش از این تقریرات تجلیل کرده بود (همان، ۸۵). مصلحی در سال ۱۳۴۰ وارد دانشگاه تهران شد و به تحصیل در رشته حقوق پرداخت. پس از دریافت مدرک کارشناسی در آن رشته، از سال ۱۳۴۴ به‌عنوان قاضی به قضاوت در دادگستری پرداخت که تا سال ۱۳۴۹ ادامه داشت. آیت‌الله اراکی از تحصیل فرزندش در رشته حقوق و اشتغال احتمالی او به شغل قضاوت ناراحت بود، ولی وقتی موضوع را خدمت امام‌خمینی طرح کردند، امام‌خمینی بر اهمیت حضور قضات آشنا با دروس حوزوی در مسند قضاوت تأکید کردند. تأکید امام‌خمینی هم به رضایت آیت‌الله اراکی از حضور فرزندش در مسند قضاوت منجر نشد و مصلحی ناچار از قضاوت کناره گرفت و در سال ۱۳۵۰ برای ادامه تحصیل در رشته حقوق به فرانسه رفت و تحصیلاتش را در رشته حقوق خصوصی تا دریافت مدرک دکتری ادامه داد و عنوان رساله دکترای او طلاق در حقوق ایران و فرانسه بود. او پس از بازگشت به کشور، به استخدام دانشگاه ملی (دانشگاه شهید بهشتی فعلی) درآمد و مدت سه سال در آنجا تدریس کرد. پس از سه سال تدریس، برای استفاده از فرصت مطالعاتی راهی ایالات متحده آمریکا شد و در مدت حضور در آن کشور، به‌عنوان یکی از داوران بین‌الملل در زمینه دعاوی حقوقی فعالیت می‌کرد و با حقوقدانان برجسته دنیا همکاری داشت. مصلحی پس از بازگشت به کشور که با بسته شدن دانشگاه‌ها هم‌زمان شد، مدتی در دادگستری به فعالیت مشغول شد و سپس وارد دانشگاه تهران شد و به تدریس در رشته حقوق آن دانشگاه پرداخت. با تأسیس دانشگاه امام صادق (ع)، تدریس در رشته حقوق اسلامی آن دانشگاه را آغاز کرد و سپس ریاست دانشکده حقوق آنجا را برعهده گرفت. دریافت مجوز جذب دانشجو برای مقطع دکتری در همان دانشگاه و معرفی فارغ‌التحصیلان آنجا برای فعالیت در نهادهای قضایی و اداری از جمله اقدامات مصلحی در دوران مدیریتش بر دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) بود. مصلحی مقالاتی را در زمینه ارث و همچنین قانون مدنی جمهوری اسلامی نوشته است (همان، ۸۵ـ۸۹). منبع: «مصاحبه با استاد دکتر علی مصلحی» (۱۳۸۳ و ۱۳۸۴)، فصلنامه حقوقی گواه، شماره ۲ و ۳، زمستان ۱۳۸۳ و بهار ۱۳۸۴.