سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| اطلاعات علمی |
سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی در سال ۱۳۲۳ در خانواده‌ای روحانی در قم به دنیا آمد. پدرش سیدعلی چهل‌اخترانی از روحانیان و واعظان برجسته قم بود و سال‌ها اداره هیئت چهل اختران قم را بر عهده داشت و به مبارزه با حکومت پهلوی در دوره ملی شدن صنعت نفت و نیز انقلاب اسلامی می‌پرداخت [۱] و از افراد مورد توجه امام‌خمینی بود، به‌گونه‌ای که وقتی فوت کرد، امام‌خمینی در نامه‌ای دستور داد تا نماینده‌ای از طرف ایشان در مجلس ختم او شرکت کند [۲] و سیداحمد خمینی هم به نمایندگی از امام‌خمینی در خانه او حضور یافت [۳] در زندگینامه مجملی که از سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی در کتاب خاطرات ۱۵ خرداد آمده است، از تحصیلات او تا دوره ابتدایی در قم سخن رفته است. چهل‌اخترانی در پانزده سالگی به کسوت روحانیت درآمد (همان، ۱۸۵) و با استناد به همین گزارش می‌توان گفت که تحصیلات حوزوی را در قم آغاز کرده و بخشی از مقدمات و احتمالاً سطح را در آنجا خوانده بود، ولی درباره استادانش در قم اطلاعاتی در دست نیست. سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در قم فعال بود و خاطراتش از این مبارزات در کتاب خاطرات ۱۵ خرداد آمده است. او از فعالان در هیئت چهل اختران بود و یکی از اقدامات این هیئت، دعوت از امام‌خمینی برای حضور در آنجا بود و امام‌خمینی یک روز در آن هیئت حضور داشت [۴] سیدعلی چهل‌اخترانی به همین علت از طرف دستگاه امنیتی مورد تعقیب قرار گرفت و ناچار از ایران رفت و سال‌های متمادی در عتبات زندگی کرد [۵] و سیدعبدالحسین چهل‌اخترانی هم همراه با پدرش به عراق رفت و در نجف مقیم شد.
در سال ۱۳۴۴ وقتی امام‌خمینی پس از نزدیک به یک سال تبعید در ترکیه به عراق رفت، چهل‌اخترانی در مراسم استقبال از ایشان شرکت کرد و پس از آن در درس ایشان حضور یافت. او دراین‌باره می‌گوید: «ساواک در نجف تلاش کردند که مقام امام را حد یک واعظ و خطیب پایین بیاورند، اما موفق نشدند. وقتی امام درس را در مسجد شیخ انصاری شروع کردند، همه متوجه شدند که ایشان دریایی از علم است و تبلیغات عوامل ساواک بیهوده است. خوب به خاطر دارم که روزی امام در مجلس درس فرمودند: چرا اشکال نمی‌کنید؟ و تنها کسی که شروع کرد به بحث کردن با امام، مرحوم حاج‌آقا مصطفی بود» [۶] با استناد به همین گزارش می‌توان گفت که چهل‌اخترانی در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری شرکت می‌کرده است. درباره دیگر استادان او در نجف اشرف اطلاعاتی وجود ندارد، اما وی تا سال ۱۳۵۷ در نجف اشرف حضور داشت و می‌توان احتمال داد که غیر از درس امام‌خمینی، در درس‌های دیگر استادان حوزه علمیه نجف اشرف شرکت می‌کرده است.
چهل‌اخترانی در سال ۱۳۵۷ به کشور بازگشت و اسناد مالی امام‌خمینی را به کشور انتقال داد. او در بدو ورود به کشور توسط حکومت پهلوی دستگیر و به جیرفت انتقال داده شد و پس از چندی با کمک یکی از اقوامش آزاد شد و به قم بازگشت و اسناد مالی امام‌خمینی را به شهاب‌الدین اشراقی تقدیم کرد [۷] وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی اداره هیئت چهل اختران قم را بر عهده گرفت. همچنین مدت‌ها مسئول هیئت‌های مذهبی استان قم بود [۸] چهل‌اخترانی در شهریور ۱۴۰۰ از دنیا رفت [۹]
پانویس
- ↑ (خاطرات ۱۵ خرداد، قم، دفتر اول، ۱۸۵ـ۱۸۸)
- ↑ (صحیفه امام، ج ۱۴، ۱۱۱)
- ↑ (خاطرات ۱۵ خرداد، ۱۹۵).
- ↑ (همان، ۱۸۷ـ۱۹۲).
- ↑ (روح‌بخش، ۳۵۴)
- ↑ (خاطرات ۱۵ خرداد، ۱۹۴).
- ↑ (همان، ۱۹۵).
- ↑ («با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود: همایش لبیک یا زینب در قم»، ۹).
- ↑ («حجت‌الاسلام‌والمسلمین چهل‌اخترانی درگذشت»، www.hawzahnews.com).
منابع
- «با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود: همایش لبیک یا زینب در قم»، روزنامه نسل فردا، شماره ۵۲۴۳، ۲۸ مهر.
- «حجت‌الاسلام‌والمسلمین چهل‌اخترانی درگذشت»،www.hawzahnews.com.
- خاطرات ۱۵ خرداد (۱۳۸۸)، قم (دفتر اول)، به کوشش علی باقری، تهران، انتشارات سوره مهر.
- روح‌بخش، رحیم (۱۳۸۱)، «تأثیرپذیری انقلاب اسلامی ایران از حادثه کربلا (بررسی موردی محرم سال ۱۳۴۲)»، مجله زمانه، سال ششم، ویژه‌نامه امام حسین، زمستان.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج ۱۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.