جعفر محمدی عراقی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | جعفر محمدی عراقی (بهاءالدین) |
| نسب | محمدباقر محمدی عراقی (حاج آقا بزرگ)، علامه محمدباقر کوهرودی عراقی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۷ |
| زادگاه | اراک، ایران |
| تاریخ وفات | ۲۰ مرداد ۱۳۶۰ |
| محل دفن | مقبره خانوادگی در گلزار شهدای کنگاور |
| شهر وفات | کنگاور، ایران |
| تاریخ شهادت | ۲۰ مرداد ۱۳۶۰ |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام خمینی، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی، شیخ محمدعلی اراکی |
| محل تحصیل | قم، نجف |
| سایر | مبارز علیه رژیم پهلوی، فعال در تظاهرات و فعالیت‌های انقلابی |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارز سیاسی علیه حکومت پهلوی |
| اجتماعی | تدریس، تبلیغ دین، کمک به فعالیت‌های انقلابی |
محمدی عراقی (اراکی)، جعفر(بهاءالدین)؛ از شاگردان درس خارج اصول امام خمینی. جعفر محمدی عراقی ملقب به بهاءالدین در ۱۳۰۷ش در اراک به دنیا آمد. پدرش محمدباقر محمدی عراقی مشهور به حاج آقا بزرگ از روحانیان غرب کشور و جدش علامه محمدباقر کوهرودی عراقی معروف به «علامه‌ی کبیر» از شاگردان بنام شیخ انصاری بود که پس از سال‌ها تحصیل در نجف‌اشرف در شهرستان کنگاور مقیم شد و به تبلیغ دین در آن سامان پرداخت. بهاءالدین محمدی عراقی دوران کودکی خود را در شهرستان کنگاور سپری کرد [۱] و در همانجا دروس مقدماتی و ادبیات عربی را در نزد پدرش فراگرفت [۲]. او در سال ۱۳۲۱ برای ادامه تحصیل راهی قم شد و دروس سطح را در آنجا به پایان رساند و از درس‌های آیات مرتضی حائری یزدی و سید محمد محقق داماد بهره برد. همچنین در درس تفسیر قرآن علامه طباطبایی و جلسات و برنامه‌های اخلاقی و عبادی شیخ عباس تهرانی و آیت‌الله حسین فاطمی قمی شرکت کرد [۳]. آنگاه وارد دروس خارج فقه آیات سید حسین طباطبایی بروجردی، شیخ محمدعلی اراکی و خارج اصول امام خمینی شد [۴] و درس خارج فقه (کتاب الصلوه) آیت‌الله بروجردی و دوره کامل درس خارج اصول امام خمینی را در دو مجلد تقریر کرد [۵]. در ۲۸ صفر ۱۳۹۰ هجری قمری از طرف امام اجازه اخذ وجوهات شرعی دریافت کرد [۶].
او از سال ۱۳۴۲ و به عنوان یکی از شاگردان امام خمینی مبارزه با حکومت پهلوی را همسو با استادش آغاز کرد [۷] و منزلش در قم یکی از محل‌های تکثیر و توزیع اعلامیه‌ها، کتاب‌ها و نوارهای حضرت امام خمینی بود [۸]. بعد از دستگیری امام خمینی در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ همراه با برخی دیگر از روحانیان اعلامیه‌هایی را در حمایت از ایشان صادر کرد و خواستار آزادی امام خمینی از زندان و لغو تصویب نامه‌های ضد دینی شد [۹]. پس از آن هم به مبارزاتش در قم ادامه داد و در آذرماه ۱۳۴۷ به عراق رفت و در نجف اشرف با استادش دیدار کرد و سپس به دستور امام خمینی و آیت‌الله سید محسن طباطبایی حکیم به کشور بازگشت و در کرمانشاه به فعالیت‌های تبلیغی پرداخت. وی نماز جماعت را در مسجد اعتمادی این شهر اقامه می‌کرد و آنجا را به صورت پایگاهی علیه حکومت پهلوی درآورد [۱۰] و همراه با روحانیان مبارز کرمانشاه اعلامیه‌هایی را در انتقاد از حکومت پهلوی و حمایت از امام خمینی امضا می‌کرد [۱۱]. همچنین همراه با روحانیان مبارز کرمانشاه در اغلب تجمعات و تظاهرات اعتراضی مردم کرمانشاه شرکت می‌جست. به سبب این مبارزات در سال ۱۳۵۷ توسط ماموران حکومت پهلوی دستگیر و به زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری منتقل شد [۱۲]. این اقدام حکومت پهلوی اعتراض مردم و روحانیان کرمانشاه را در پی داشت. از جمله جامعه روحانیت کرمانشاه با صدور اعلامیه‌ای از اعمال و رفتار ماموران ساواک و رژیم پهلوی اعلام انزجار کردند و ضمن تاکید بر پایداری خود در ادامه مبارزات علیه رژیم پهلوی خواستار آزادی آنان شدند [۱۳] همچنین آیت‌الله شریعتمداری در تلگرامی به علمای کرمانشاه این حرکت غیرقانونی و ضد انسانی ساواک را محکوم کرد [۱۴]. این واکنش‌ها باعث شد از زندان آزاد شود و به کرمانشاه برگردد.
محمدی عراقی در کرمانشاه بیانیه‌ها و اعلامیه‌هایی منتشر شده از امام خمینی در پاریس را با کمک جوانان کرمانشاه تکثیر و منتشر می‌کرد. علاوه بر آن در تظاهرات مردم کرمانشاه شرکت می‌جست و پیشاپیش تظاهرات‌کنندگان حرکت می‌کرد. از دیگر اقدامات مهم وی بسیج و راه‌اندازی تعدادی از علما و روحانیون منطقه غرب کشور برای حضور در تحصن روحانیون سراسر کشور در مسجد دانشگاه تهران در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها و ممانعت دولت وقت از ورود امام به کشور بود [۱۵]. وی علاوه بر وظیفه تبلیغ و ارشاد عمومی در شهر کرمانشاه، عهده‌دار تشکیل کلاس‌های درس خاص برای علاقه‌مندان جوان و دانشجویان و روشنفکران بود و همچنین به عنوان مدرس در مسجد و مدرسه آیت‌الله بروجردی تدریس می‌کرد [۱۶]. وی تبلیغ علوم حوزوی را با تاسیس کتابخانه و جمع‌آوری کتب مفید برای عموم به ویژه جوانان و دانشگاهیان ادامه داد. همچنین برپایی مراسم مذهبی و برگزاری جلسات تفسیر قرآن و حدیث و تشریح مسائل فقهی و برگزاری جلسات پرسش و پاسخ از دیگر اقدامات وی در حوزه تبلیغ و ترویج افکار اسلامی بود. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سمت حاکم شرع دادگاه انقلاب کرمانشاه منصوب شد [۱۷]. سپس ضمن پذیرفتن مسئولیت در بنیاد شهید، به فعالیت در آن نهاد انقلابی پرداخت [۱۸]. همچنین با شرکت در جلسات تصمیم‌گیری، تشکیل کمیته‌های انقلاب اسلامی و سروسامان دادن به امور فعالانه حضور می‌یافت [۱۹].
او در انتخابات میان‌دوره‌ای نخستین دوره مجلس شورای اسلامی نامزد نمایندگی از شهرستان کنگاور شد و این انتخابات به دور دوم کشیده شد. او در همین حین در ۲۰ مرداد ۱۳۶۰ هنگام بازگشت از مسجد، به همراه پدر و دو فرزند خردسالش توسط تیم تروریستی سازمان مجاهدین خلق به شهادت رسید. پیکر وی در شهر کنگاور و در کنار اجداد و نیاکان ایشان در مقبره خانوادگی معروف به قبر آقا در کنار گلزار شهدای کنگاور به خاک سپرده شد [۲۰].
پانویس
- ↑ شاهد یاران، ۴۲
- ↑ همان
- ↑ همان، ۱۵
- ↑ همان جا
- ↑ همان، ۴
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ۵۶۳
- ↑ همان، ۴؛ روحانی، ۴۶
- ↑ محمدی عراقی:۸:۱۳۹۰
- ↑ سیر مبارزات یاران، ج۲، ۲۱۴
- ↑ شاهد یاران، ۳
- ↑ سیر مبارزات یاران، ج۱۲، ۱۲۴؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ۳۷۲
- ↑ اشرفی اصفهانی، ۸۵
- ↑ همان
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۵، ۲۳۸
- ↑ شاهد یاران، ۸
- ↑ همان، ۱۰
- ↑ همان، ۸۷
- ↑ همان، ۹۰
- ↑ همان، ۸
- ↑ همان
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۵، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴) ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- اشرفی اصفهانی، محمد (۱۳۶۲) محراب خونین باختران، تهران، سروش.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س).
- روحانی، سید حمید (۱۳۵۸)، نهضت امام خمینی در ایران، ج۱، تهران، انتشارات دارالعلم.
- سیر مبارزات یاران امام خمینی در آیینه اسناد به روایت ساواک (۱۳۹۳)، ج۲، ۱۲، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، جلد دوم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س).
- نشریه شاهد یاران (۱۳۹۰)، شماره ۶۹، مرداد.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ (۱۳۸۲) شهید آیت‌الله عطاالله اشرفی اصفهانی: کتاب بیست و پنجم، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.