احمد سیبویه

سیبویه، احمد؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. احمد سیبویه در سال ۱۲۹۶ ش در خانواده‌ای روحانی در کربلا به دنیا آمد (شریف رازی، ج ۹، ۱۸۶؛ «آیت‌الله سیبویه»، http://azka.ir). جدش ملا عباس ابرندآبادی حائری یزدی، یکی از عالمان برجسته کربلا بود. همچنین پدر احمد سیبویه، آیت‌الله سید علی‌اکبر سیبویه یزدی، از شاگردان آیات سید محمدتقی شیرازی و شیخ عبدالکریم حائری یزدی و صاحب آثاری چون تحفه المتقین، القمر المنیر فی قصه الغدیر، نخبه الحکم و... و از عالمان برجسته شهر کربلا و امام جماعت یکی از مساجد آن شهر و همچنین از مدرسان حوزه علمیه کربلا بود (مدرسی، ۳۴۸-۳۴۹؛ امینی، ۳۴۹-۳۵۱). احمد سیبویه تحصیل دروس حوزوی را در مدرسه حسن خان کربلا آغاز کرد و سطوح را نزد پدر و عمویش مرحوم شیخ محمدعلی سیبویه از علمای کربلا فراگرفت و ازجمله استاد او در معالم‌الاصول میرزا محمدعلی سنقری بود (امینی، ۳۵۲). آنگاه در درس سطوح نهایی و سپس خارج فقه شیخ یوسف بیارجمندی شاهرودی بهره برد (همان؛ شریف رازی، ج ۹، ۱۸۶). احمد سیبویه مدتی هم در درس امام خمینی شرکت کرد. او در مصاحبه‌ای اظهار کرده است که «کمی هم شاگرد امام خمینی بودم»، بدون آنکه درباره مدت و همچنین سال حضور در درس امام خمینی اظهار نظری کرده باشد. با استناد به حضور او در عراق تا سال ۱۳۵۸ ش، می‌توان احتمال داد که در سال‌های تدریس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف، در آن درس حضور می‌یافت. او همچنین در کربلا در خانه پدرش میزبان امام خمینی می‌شد. علاوه بر آن، مناسبات دوستانه‌ای با سید مصطفی و سید احمد خمینی داشت. احمد سیبویه در کربلا به اقامه نماز جماعت در حرم حضرت ابوالفضل (ع) می‌پرداخت و سال‌ها امامت جماعت آنجا را بر عهده داشت (امینی، ۳۵۲-۳۵۳). سیبویه در سال ۱۳۵۸ ش از سوی حکومت بعث عراق از آن کشور اخراج شد و به ایران آمد و در شهر تهران مقیم شد. او در آنجا به برگزاری مجالس روضه‌خوانی و عزاداری برای امام حسین (ع) می‌پرداخت و از روضه‌خوانان برجسته و مطرح تهران بود (همان؛ شریف رازی، ج ۹، ۱۸۶). سیبویه در پنجم آذر ۱۳۸۴ در تهران درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله محمدتقی بهجت، در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد (امینی، ۳۵۲-۳۵۴). منابع: «آیت‌الله سیبویه» azka.ir/tazkere/sharhe-hale-shakhsiyyathaye-khas/97-sibaveyh؛ امینی، داود (۱۳۸۴)، «به یاد سیبویه»، فصلنامه تاریخ معاصر ایران، سال ۹، شماره ۳۶، زمستان؛ شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۷، تهران، اسلامیه؛ مدرسی، سید محمدکاظم (۱۳۸۲)، مفاخر یزد، ج ۱، یزد، بنیاد ریحانه‌الرسول یزد.