سیدیحیی مرتضوی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدیحیی مرتضوی |
| نسب | از سادات دیباجی اصفهان |
| تاریخ تولد | ۱۳۲۲ ش |
| زادگاه | خمینی‌شهر، اصفهان، ایران |
| خویشاوندان سرشناس | سیدمحمدحسین مرتضوی (جد) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدناصر مهدوی، شیخ حیدر علی صلواتی، فاضل کوهانی، شیخ مرتضی مقتدایی، شیخ احمد فیاض، دکتر محمد صادقی تهرانی، سیدمحمدباقر صدر، سیدمحمد روحانی، سیدعبدالله طاهری شیرازی، امام‌خمینی |
| محل تحصیل | اصفهان، عراق |
| سایر | فعال سیاسی و مذهبی در دوران مبارزات علیه حکومت پهلوی |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | فعال در نهضت اسلامی ایران، طرفدار امام‌خمینی، عضو روحانیت مبارز اصفهان، زندانی سیاسی |
| اجتماعی | خدمت در سازمان تبلیغات اسلامی، فعالیت در قوه قضائیه پس از انقلاب اسلامی |
سیدیحیی مرتضوی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
زادگاه و خاندان
سیدیحیی مرتضوی در سال ۱۳۲۲ش در خمینی‌شهر اصفهان و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. جدش سیدمحمدحسین مرتضوی از روحانیان و سادات دیباجی در اصفهان بود که سال‌ها نزد بزرگانی چون آخوند کاشی، سیدجمال‌الدین گلپایگانی و جهانگیرخان قشقایی تحصیل کرده بود و نماینده تام‌الاختیار مراجع تقلید در اصفهان محسوب می‌شد [۱] و به تقوا و علم و کرامت و بزرگواری شهرت داشت و مقبره‌اش هم‌اکنون زیارتگاهی باشکوه است [۲]
تحصیل
وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی در خمینی‌شهر به اصفهان رفت و وارد حوزه علمیه اصفهان شد و در آنجا مقدمات دروس حوزوی و بخشی از دروس سطح را نزد استادانی نظیر سیدناصر مهدوی، شیخ حیدر علی صلواتی، فاضل کوهانی، شیخ مرتضی مقتدایی و شیخ احمد فیاض خواند [۳]
او از سال ۱۳۴۱ ش به فعالیت علیه حکومت پهلوی پرداخت. با شروع نهضت حضرت امام در سال ۱۳۴۱، شروع به فعالیت کرد و در عید نوروز ۱۳۴۲ اقدام به انتشار اعلامیه و چاپ کارت پستال از حضرت امام (ره) نمود [۴] پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به مدرسه فیضیه و در چهلمین روز آن حادثه، همراه با جمعی از روحانیان و در قالب روحانیت اصفهان، نامه‌ای به آیات گلپایگانی، امام‌خمینی و سیدکاظم شریعتمداری نوشتند و تأثر خود را از «مصائب وارده به حوزه علمیه قم و حریم روحانیت و عالم اسلام» ابراز کردند و ضمن اعلام همدردی خود «پیروزی قاطع اسلام و مسلمین را در تحقق هدف‌های اسلامی» خواستار شدند [۵] وی همچنین در سخنرانی‌هایش از حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد. به سبب این فعالیت‌ها ساواک از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی در همایون‌شهر نام برد و در تاریخ ۳۰/۴/۱۳۴۲ به اتهام تحریک مردم به اقدام علیه امنیت مملکت دستگیر شد و در تاریخ ۸/۵/۱۳۴۲ به قید التزام به مبلغ بیست هزار ریال و عدم خروج از حوزه اصفهان آزاد گردید [۶]
یحیی مرتضوی در سال ۱۳۴۲ ش به عراق رفت و تحصیل را در حوزه علمیه آن شهر پی گرفت. او دروس سطح را پیش دکتر محمد صادقی تهرانی خواند. سپس در درس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمدباقر صدر، سیدمحمد روحانی، سیدعبدالله طاهری شیرازی و امام‌خمینی شرکت کرد [۷] او به احتمال زیاد پس از ورود امام‌خمینی به عراق در سال ۱۳۴۴ش و آغاز درس خارج فقه (بیع مکاسب) در مسجد شیخ انصاری آنجا، در آن درس هم شرکت جست و تا سال ۱۳۴۷ش که به کشور بازگشت [۸] در آن درس حضور می‌یافت.
مرتضوی پس از بازگشت به کشور، در اصفهان به تحصیلات حوزوی ادامه داد و در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین خادمی و میر سیدعلی موسوی بهبهانی شرکت جست. هم‌زمان به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد و به سبب این فعالیت‌ها یک بار دیگر در سال ۱۳۴۹ش دستگیر و زندانی شد. پس از آزادی بار دیگر به فعالیت در اصفهان ادامه داد و در انتقال برخی از نوارهای سخنرانی انقلابیان از تهران به اصفهان نقش داشت [۹] همچنین به سخنرانی انتقادی علیه حکومت پهلوی در اصفهان ادامه داد [۱۰] تداوم این مبارزات باعث شد بار دیگر در هشتم مرداد ۱۳۵۷ ش دستگیر و زندانی شود [۱۱]
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سازمان تبلیغات اسلامی مشغول به خدمت شد و سپس به فعالیت در قوه قضائیه پرداخت [۱۲]
پانویس
- ↑ («نگاهی به زندگانی و شخصیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدطاهر مرتضوی: سیدعطاءالله احمدی...»، ص۱۶)
- ↑ («نگاهی به زندگانی و شخصیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدطاهر مرتضوی اصفهانی: سیدطاهر مرتضوی اصفهانی...»، ص۱۴-۱۵).
- ↑ (مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ص۳۴۵).
- ↑ (همان).
- ↑ (آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک، ج ۱، ص۳۵).
- ↑ (بدون شرح به روایت اسناد ساواک، ص۱۴۵).
- ↑ (مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ص۳۴۵).
- ↑ (همان)
- ↑ (مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ص۳۴۵).
- ↑ (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج ۷، ص۳۹۷).
- ↑ (همان: استان اصفهان، ج ۳، ص۴۱۳؛ همان، ج ۱۰، ص۹۶).
- ↑ (مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، ج ۲، ص۳۴۵).
منابع
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان اصفهان (۱۳۸۳)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۹)، ج۷، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، ج۱۰، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- بدون شرح به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۴)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- «نگاهی به زندگانی و شخصیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدطاهر مرتضوی اصفهانی: تقوای امام فوق‌العاده بود» (۱۳۹۸)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۶۵، ۲۹ فروردین.
- «نگاهی به زندگانی و شخصیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدطاهر مرتضوی: سیدعطاءالله احمدی: از نظر حُسن اخلاق و معاشرت با مردم بسیار عالی است»، (۱۳۹۸)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۶۵، ۲۹ فروردین.
- مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.