مجید انصاری کرمانی، نماینده مجلس شورای اسلامی و نخستین رئیس سازمان زندان‌ها.
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | مجید انصاری کرمانی |
| زادروز | سال ۱۳۳۳ |
| شهر تولد | روستای خانوک از توابع زرند کرمان |
| کشور تولد | ایران |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه |
| اطلاعات سیاسی | |
| پست‌ها | نماینده مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان زندان‌ها، معاون مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، عضو شورای سیاست‌گذاری صدا و سیما، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، نماینده مجلس خبرگان رهبری |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | حسن تهرانی، سیدمحمود طالقانی، مرتضی مقتدایی، زین‌العابدین باکویی، محمدعلی امینیان، مصطفی اعتمادی، محمدتقی ستوده، عبدالقائم شوشتری، محمد محمدی گیلانی، مرتضی بنی‌فضل، سیدعلی محقق داماد، حسین وحید خراسانی، یوسف صانعی، ناصر مکارم شیرازی، علی‌اکبر مشکینی، حسین نوری همدانی، حسین وحید خراسانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و میرزاجواد تبریزی |
مجید انصاری کرمانی از روحانیون مبارز، در سال 1333 در روستای خانوک از توابع زرند کرمان به دنیا آمد. او تحصیل در دوره ابتدائی را در روستای خانوک طی کرد و در سیزده سالگی تحصیلات حوزوی را از حوزه علمیه معصومیه کرمان شروع کرد.
وی پس از سه سال به حوزه علمیه قم وارد شد و دوره سطح را از دروس حسن تهرانی، مرتضی مقتدائی، محمدتقی ستوده، محمد محمدی گلپایگانی، مرتضی بنی‌فضل و سیدعلی محقق داماد فرا گرفت و سپس از دورس خارج حسین وحیدخراسانی، یوسف صانعی، ناصر مکارم شیرازی، علی اکبر مشکینی، حسین نوری همدانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و میرازا جواد تبریزی استفاده کرد.
انصاری که از طریق جعفر سبحانی امام‌خمینی را شناخته بود، در نهضت امام خمینی فعال بود و به ویژه در اوج گیری انقلاب اسلامی فعال و چندبار توسط ساواک بازداشت شد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه در نهادهای انقلابی استان کرمان و سازماندهی به محیط‌های کارگری فعال بود و با مشورت امام‌خمینی در 25 سالگی به نمایندگی مردم زرند کرمان در مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و این نمایندگی تا دوره ششم ادامه داشت.
او در سال 1365 بنیانگذار و رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی شد و هم زمان با تشکیل مجمع روحانیون مبارز تهران از اعضای اصلی شورای مرکزی آن بود و در سال 1367 با حکم حضرت امام عضو هیئت سرپرستی مدارس کرمانی‌ها در حوزه علمیه قم و کرمان شد.
مجید انصاری از آغاز شکل‌گیری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی با آن همکاری مستمر داشته است و مدتی ریاست پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی را بر عهده داشته است.
ولادت و نسب
مجید انصاری کرمانی، در سال ۱۳۳۳ در روستای خانوک از توابع زرند کرمان زاده شد.[۱] پدرش اکبر انصاری، کشاورز و کاسب بود و موقعیت اجتماعی و مذهبی خوبی در روستا داشت.[۲]
تحصیلات
مجید انصاری دوره دبستان را در خانوک به پایان رساند و هم‌زمان با مدرسه، تابستان‌ها در مکتب، بخش‌هایی از قرآن کریم و گلستان سعدی را فراگرفت.[۳] وی به همراه برادرش محمدعلی انصاری با تشویق جعفر سبحانی از شاگردان امام‌خمینی و از استادان حوزه علمیه قم، که هر سال برای تبلیغ به خانوک می‌رفت، در سیزده‌سالگی، برای تحصیل علوم دینی، به مدرسه علمیه معصومیه در کرمان رفت و سه سال در این مدرسه درس خواند.[۴] استادان او در دورهٔ مقدمات، سیدابوالقاسم موسوی، حقیقی، روحانی، شاکری و حسنی بودند،[۵] پس از آن برای ادامه تحصیل به همراه برادر خود به حوزه علمیه قم رفت و در مدرسه گلپایگانی مشغول تحصیل شد و پس از مدتی، همه خانواده به آن دو در قم پیوستند.[۶]
انصاری تحصیلات حوزوی را تا مقطع خارج فقه و اصول گذراند.[۷] از استادان او در دوره سطح می‌توان به حسن تهرانی، سیدمحمود طالقانی، مرتضی مقتدایی، زین‌العابدین باکویی، محمدعلی امینیان، مصطفی اعتمادی، محمدتقی ستوده، عبدالقائم شوشتری، محمد محمدی گیلانی، مرتضی بنی‌فضل و سیدعلی محقق داماد، و در دوره خارج به حسین وحید خراسانی، یوسف صانعی، ناصر مکارم شیرازی، علی‌اکبر مشکینی، حسین نوری همدانی، حسین وحید خراسانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و میرزاجواد تبریزی، اشاره کرد.[۸] وی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب موفق به گرفتن مدرک کارشناسی ارشد در رشته حقوق خصوصی شد و در سطوح مختلف نیز تدریس داشته‌است.[۹]
انصاری در ۱۷ سالگی معمم شد و در همان سال برای تبلیغ در ماه رمضان، به روستایی در اراک رفت.[۱۰] وی تلاش کرد در کنار منبر و سخنرانی، کلاس‌های آموزشی نیز در مسجد برگزار کند و با ارتباط نزدیک‌تر با جوانان، گروه‌های سرود و نمایش تشکیل دهد که با استقبال خوبی همراه شد.[۱۱]
فعالیت‌های سیاسی
انصاری که از زمان کودکی و آشنایی با سبحانی در خانوک، با نام و آوازه امام‌خمینی آشنا شده بود[۱۲] در سال‌های تبعید ایشان، با بیت امام‌خمینی در قم ارتباط داشت و به دیدار سیدمرتضی پسندیده برادر امام‌خمینی می‌رفت.[۱۳] آشنایی انصاری در دوران مبارزه، با گروه‌های مبارز در قم، موجب شرکت فعال او در مبارزه، تبلیغ و سخنرانی در اوایل دهه ۵۰ شد و در چاپ و تکثیر نوار و اعلامیه فعال بود؛ به همین دلیل از سوی سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) تحت تعقیب و تهدید بود و چند بار بازداشت شد.[۱۴] اسناد ساواک در آذر و دی ۱۳۵۶، از سفر انصاری به کرمان در ایام محرم و سخنرانی و انتقاد از شرایط کشور، حضور در منطقه و ارتباط با مردم خبر می‌دهد.[۱۵] وی و برادرانش محمدعلی و حمید، در تظاهرات ۱۹ دی‌ماه ۱۳۵۶ در قم مجروح شدند.[۱۶]
انصاری در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی به همراه غلامحسین حقانی (شهید) در منطقه پابدانا و زرند کرمان به سازماندهی کارگران ذغال سنگ و تشکیل کمیته‌های مردمی نگهداری اموال عمومی و هدایت مبارزات بر اساس رهنمودهای امام‌خمینی پرداخت.[۱۷]
فعالیت‌ها و سمت‌ها پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، انصاری به کرمان رفت و به ساماندهی وضع مردم در روستاها و مبارزه با گروه‌های مخالف پرداخت.[۱۸] او سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی در زرند کرمان را به عهده داشت.[۱۹]
وی با مشورت امام‌خمینی در دوره اول مجلس شورای اسلامی، در اسفند ۱۳۵۸، در ۲۵سالگی در انتخابات شرکت کرد و در مرحله اول، به نمایندگی مردم زرند، انتخاب شد[۲۰] و به دلیل جوان‌بودن به عنوان منشی در هیئت رئیسه سنی مجلس، انتخاب شد.[۲۱] وی در شهریور ۱۳۶۱ به عنوان نماینده مردم زرند، در نامه‌ای به امام‌خمینی، با توجه به ضرورت ساخت مسجد در روستای خانوک و هزینه بالای آن، مصرف سیصدهزار تومان از وجوهات در این کار را درخواست کرد و امام‌خمینی با این شرط که راه دیگری برای تأمین آن وجود نداشته باشد، آن را پذیرفت.[۲۲]
پس از تشکیل سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور در آغاز سال ۱۳۶۵، انصاری به عنوان بنیانگذار و رئیس این سازمان منصوب شد. این مسئولیت تا اواسط سال ۱۳۶۶ و انتخاب او به عنوان نماینده مردم زرند در مجلس شورای اسلامی، در انتخابات میان‌دوره‌ای دوره دوم مجلس ادامه داشت.[۲۳] او در بهمن ۱۳۶۶، در نامه‌ای به امام‌خمینی، از یک سو به ضرورت کار برای زندانیان و تأثیر آن در تربیت و بازپروری آنان و از سوی دیگر به شبهه موجود دربارهٔ منافات اشتغال زندانیان و دریافت حق‌الزحمه با حکم حبس تعزیری آنان اشاره کرد و از ایشان دربارهٔ اشتغال آنان با رعایت تمام جوانب امنیتی، سؤال کرد و ایشان نوشت مانعی ندارد.[۲۴]
انصاری هم‌زمان با تشکیل مجمع روحانیون مبارز تهران در پاییز ۱۳۶۶ از اعضای اصلی شورای مرکزی این مجمع شد.[۲۵] وی در انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۷، به نمایندگی از مردم زرند، برگزیده شد.[۲۶]
انصاری در خرداد ۱۳۶۷ از سوی امام‌خمینی به عضویت در هیئت سرپرستی مدارس علمیه کرمانی‌ها در قم و کرمان، برگزیده شد[۲۷] و در این مسئولیت، در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۶۷ در نامه‌ای به امام‌خمینی، دربارهٔ درآمد ملک موقوفه قدیمی در کرمان برای مدرسه علمیه و اختصاص آن به مدرسه علمیه خواهران سؤال کرد و ایشان پاسخ داد که درآمد یادشده به طلاب زن نیز می‌رسد و در این جهت فرقی میان طلاب مرد و زن نیست.[۲۸] او از امضاکنندگان نامهٔ گروهی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به امام‌خمینی و گلایه از مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که خارج از جایگاه خود به قانونگذاری نیز می‌پردازد. گلایه‌ای که امام‌خمینی آن را تأیید کرد و مربوط به ضرورت‌های دوره جنگ شمرد و اعلام کرد بنا دارد همه امور وضع منطبق با قانون اساسی درآید.[۲۹] وی همچنین در ۷ شهریور ۱۳۶۷ از امام‌خمینی اجازه‌نامه در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرده‌است.[۳۰]
پس از نامه امام‌خمینی به میرحسین موسوی، نخست‌وزیر، در تاریخ ۲۲/۳/۱۳۶۷ و انتقاد از برخی عملکردها خارج از محدوده وظایف وزیران و تأکید بر دخالت‌نکردن وزرا در امور یکدیگر[۳۱] تردید و شبهه‌هایی میان نمایندگان دربارهٔ سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور وزیر کشور به عنوان فرد مورد نظر امام‌خمینی به وجود آمد. انصاری، در سمت نمایندگی مجلس شورای اسلامی در ۱۳۶۷/۶/۲۰ در نامه‌ای به امام‌خمینی دربارهٔ تردید به‌وجودآمده، از ایشان پرسش کرد. امام‌خمینی در پاسخ، این برداشت را اشتباه خواند و به رعایت جهات شرعی و دقت در نسبت‌دادن به افراد، توصیه کرد.[۳۲] انصاری پس از حکم امام‌خمینی به سیداحمد خمینی برای واگذاری همه اسناد مربوط به ایشان به وی[۳۳] از آغاز تأسیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، با آن همکاری مستمر داشته‌است.[۳۴]
امام‌خمینی از نگاه انصاری
انصاری معتقد است امام‌خمینی دین و سیاست را کاملاً با هم تلفیق کرده‌است و حتی نگاه ایشان به اخلاق، سیاسی است و هرگز به اخلاق و عبادت، نگاه انتزاعی نداشته‌است. اخلاق سیاسی امام‌خمینی، همراه با خدامحوری و رعایت ضوابط شرع در امور سیاسی بود و همواره مسئولان را نیز به رعایت این قواعد سفارش می‌کرد.[۳۵] وی تأکید کرده‌است مردم در سخن امام‌خمینی هیچ شائبه‌ای جز صداقت و یکرنگی با خود نمی‌دیدند؛ چنان‌که ایشان مردم و مسئولان را پدرانه هدایت و مدیریت می‌کرد، توازن سیاسی را میان گروه‌های مختلف برقرار می‌کرد و همه جریان‌های سیاسی، احساس حمایت یکسان از سوی ایشان داشتند. ایشان با تمام وجود خود را خدمتگزار مردم می‌دانست و در برابر مردم، متواضع بود. ساده‌زیستی و عدالت‌خواهی از دیگر ویژگی‌های امام‌خمینی در اخلاق سیاسی است.[۳۶] وی همچنین خاطرنشان کرده‌است که امام‌خمینی دربارهٔ افراط و تفریط‌هایی که در مرز میان هنر و دین وجود دارد، خدمت بزرگی کرده و با شکستن بن‌بست‌های ساختگی در دین اسلام، ثابت کرده‌است که در اسلام بن‌بست وجود ندارد.[۳۷]
مسئولیت‌ها پس از امام
ازجمله مسئولیت‌هایی که انصاری پس از درگذشت امام‌خمینی، برعهده داشته‌است اینهاست: نمایندگی مردم تهران در دوره پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی، عضویت در شورای سیاست‌گذاری صدا و سیما، معاونت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی[۳۸] عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری در دوره دوم و سوم و ریاست پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی.[۳۹]
انصاری در سال ۱۳۵۶ با دختر دایی خود ازدواج کرد[۴۰] و دارای چهار فرزند پسر است.[۴۱]
پانویس
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۰.
- ↑ خوش‌زاد، مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ۱۸۲؛ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۸۸–۸۹.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۸۸.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۸۹ و ۹۰.
- ↑ دبیرخانه، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۲/۷۶.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۱ و ۹۳–۹۴.
- ↑ سلیمی بنی و مظفری، مجمع روحانیون مبارز، ۲۹۳.
- ↑ اجتهاد؛ دبیرخانه، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۲/۷۷.
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۰–۱۹۱.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۲.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۲–۹۳.
- ↑ انصاری، مصاحبه کتبی گروه اعلام و شخصیت‌های دانشنامه امام‌خمینی، ۳.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۳.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۳؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۱.
- ↑ مرکز بررسی اسناد تاریخی، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان کرمان، ۴/۷۴–۷۵، ۸۹ و ۹۶.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۳.
- ↑ انصاری، خودنوشت.
- ↑ انصاری، خودنوشت، ۹۴.
- ↑ خوش‌زاد، مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ۱۸۲؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۰.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۴.
- ↑ خوش‌زاد، مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ۷۴ و ۱۸۲.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۵۶.
- ↑ سازمان زندان‌ها؛ سلیمی بنی و مظفری، مجمع روحانیون مبارز، ۲۹۳.
- ↑ ← امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۴۶۰.
- ↑ شادلو، تکثرگرایی در جریان اسلامی (ناگفته‌های تاریخی از علل پیدایش جریان راست و چپ مذهبی ۱۳۸۰–۱۳۶۰)، ۱۱۸–۱۱۹.
- ↑ جهان‌محمدی، مجلس شورای اسلامی دوره سوم، ۳۴۶.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۶.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۲۲۹.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، صحیفه، ۲۱/۲۰۳.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۱۳.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴.
- ↑ ← امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۰.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۲۵–۱۲۷.
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۱.
- ↑ انصاری، اخلاق سیاسی، ۱۹۰–۱۹۲.
- ↑ انصاری، اخلاق سیاسی، ۱۹۴–۱۹۵.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۶.
- ↑ سلیمی بنی و مظفری، مجمع روحانیون مبارز، ۲۹۳–۲۹۴؛ خسروشیری و جوان، مجلس شورای اسلامی دوره پنجم، ۱۱۴.
- ↑ خوش‌زاد، مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ۱۸۲؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۰.
- ↑ انصاری، سیاست‌مداران جوان، ۹۴.
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، ۱/۱۹۰.
منابع
- اجتهاد، پایگاه اینترنتی، تاریخ مشاهده: ۱۳۹۹/۷/۱۹ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
- انصاری، مجید، اخلاق سیاسی امام‌خمینی، چاپ‌شده در مجموعه مقالات هشتمین سمینار سیره عملی و نظری امام‌خمینی، عروج، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
- انصاری، مجید، مصاحبه، چاپ‌شده در سیاست‌مداران جوان، به کوشش علیرضا صلواتی، تهران، اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- انصاری، مجید، خودنوشت.
- انصاری، محمدعلی، مصاحبه کتبی گروه اعلام و شخصیت‌های دانشنامه امام‌خمینی، دفتر قم، آرشیو مؤسسه تنظیم…، ۱۳۹۶ش.
- جهان‌محمدی، رضا، مجلس شورای اسلامی دوره سوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- خسروشیری، علی و مصطفی جوان، مجلس شورای اسلامی دوره پنجم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.
- خوش‌زاد، اکبر، مجلس شورای اسلامی، دوره اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، قم، ۱۳۷۹ش.
- سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، پایگاه اینترنتی، صفحه دربارهٔ ما، تاریخ مشاهده ۱۳۹۹/۷/۱۵ش.
- سلیمی بنی، صادق و آیت مظفری، مجمع روحانیون مبارز، قم، زمزم هدایت، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
- شادلو، عباس، تکثرگرایی در جریان اسلامی (ناگفته‌های تاریخی از علل پیدایش جریان راست و چپ مذهبی ۱۳۸۰–۱۳۶۰)، تهران، وزرا، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- محبوب، علی، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم واندیشه‌های سیاسی، تهران، آموزش و سنجش، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان کرمان، تهران، وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۹۶ش.
پیوند به بیرون
- پروین‌سادات قوامی، «مجید انصاری کرمانی»، دانشنامه امام خمینی، ج۲، ص۳۸۸–۳۹۱.