امام‌خمینی و تفسیر قرآن کتابی به قلم مجید فلاح‌پور است که به بررسی آراء تفسیری امام‌خمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۹۱ توسط مؤسسه نشر خانه کتاب منتشر شده است.
مؤلف
مجید فلاح‌پور، متولد ۱۳۴۱ش، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «امام‌خمینی و تفسیر قرآن» از آن جمله است.
محتوا
بر اساس محتوای این کتاب، امام‌خمینی ضمن تأکید بر همگانی بودن زبان قرآن و امکان بهره‌بندی همه سطوح انسان‌ها از کتاب وحی، معانی و حقایق قرآن کریم را دارای مراتب می‌داند که فهم و شناخت هر مرتبه از قرآن، مختص سطوح ویژه‌ای از انسان‌هاست.[۱] از نظر ایشان یکی از موانع و حجاب‌های فهم معانی و حقایق قرآن، حجاب خودبینی است که شخص متعلّم و قاری قرآن به واسطه آن، خود را از معانی و معارف قرآنی بی‌نیاز می‌بیند.[۲] ایشان یکی از شرایط فهم قرآن را حضور قلب می‌داند و عوامل به وجود آمدنِ حضور قلب را دو مورد می‌داند؛ یکی فراغت وقت و دیگری فهماندن اهمیت عبادت به قلب.[۳] امام با الهام از آیات الهی و احادیث اهل بیت (ع)، تعبیر قرآن را حقایق غیبی و بطونی قرآن می‌داند و علم تأویل را ارجاع ظاهر آیات به باطن آنها می‌داند.[۴] دیدگاه امام‌خمینی در تفسیر به رأی از ابتکار و جامعیت خاصی برخوردار است. ایشان تفسیر به رأی را اساساً از مصادیق تفسیر قرآن خارج می‌داند.[۵] و تحمیل آرای شخصی به آیات قرآن و تفسیر افراد کم اطلاع و ناآگاه نسبت به علوم معارف اسلامی را از مصادیق تفسیر به رأی می‌داند.[۶]
ساختار
این کتاب شامل یک مقدمه و پنج فصل می‌باشد: فصل اول درباره شرح زندگی و آثار امام‌خمینی می‌باشد. فصل دوم درباره شناخت قرآن، موانع و شرایط آن، آراء و عقاید باطل، جمود بر اقوال مفسّران و شرایط فهم و شناخت قرآن می‌باشد. فصل سوم درباره تفسیر و تأویل قرآن، تفسیر به رأی و معنای تفسیر به رأی، سخن به میان آمده است. فصل چهارم درباره مبانی قرآن‌شناسی، تجلی کامل خدای تعالی در قرآن کریم، اتحاد قرآن کریم و انسان کامل، مراتب قرآن و رمزی بودن زبان تفسیر عرفانی می‌باشد. فصل پنجم درباره گرایش و روش تفسیری امام‌خمینی، مفهوم گرایش تفسیری و روش تفسیری امام‌خمینی سخن به میان آمده است. هدف و انگیزه تألیف: هدف از تألیف، معرفی اندیشه‌های قرآنی و تفسیری امام‌خمینی می‌باشد.
وضعیت نشر
چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۹۱ توسط نشر خانه کتاب، منتشر شده است.
پانویس
- ↑ امام‌خمینی، تفسیر سوره حمد ص۱۷۳، صحیفه امام، ج۱۴، ص۲۵۱.
- ↑ امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۶۲۵؛ فلاح‌پور، امام‌خمینی و تفسیر قرآن، ص۵۵.
- ↑ امام‌خمینی، سرّ الصلاة، ص۳۸؛ شرح چهل حدیث، ص۴۲۶.
- ↑ امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۶۰-۶۱؛ فلاح‌پور، امام‌خمینی و تفسیر قرآن، ص۹۸-۹۹.
- ↑ امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۲۲۰-۲۲۱
- ↑ فلاح‌پو، امام‌خمینی و تفسیر قرآن، ص۱۰۴.
منابع
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش.
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۸ش.
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، سرّ الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ ششم، ۱۳۷۸ش.
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش.
- فلاح‌پور، مجید، امام‌خمینی و تفسیر قرآن، تهران، نشر خانه کتاب، چاپ اول، ۱۳۹۱ش.