خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ) (کتاب)
شناسه «خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)»، کاری از محسن کاظمی، به بازخوانی خاطرات مرحومه مرضیه حدیدچی معروف به دباغ، پیرامون زندگی، فعالیت سیاسی، خاطرات از امام‌خمینی و مسئولیت‌ها و اقدامات او پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته است. اهمیت کتاب خانم دباغ از جمله زنان پیشرو در مبارزه و سیاست بود که آگاهانه پای به میدان نهاد و سختی‌ها و مَشَقّات فراوانی را در این راه به جان خرید. در دوران پاریس کنار امام‌خمینی بود و پس از پیروزی انقلاب سپاه استان همدان را فرماندهی می‌کرد. از این رو، ذکر خاطرات وی، به لحاظ جنسیت و مخاطرات، از اهمیت شایانی برخوردار است (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۷ـ۱۵). از امتیازات کتاب می‌توان به دارا بودن فهرست مطالب، داشتن پاورقی در توضیح برخی حوادث، نمایه اعلام، اشخاص، اماکن، احزاب و گروه‌ها و کتب و نشریات (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۲۷۹ـ۳۲۳) و تصاویر (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۳۲۶ـ۳۳۶)، اشاره کرد. ساختار کتاب، شامل فهرستِ ریز موضوع، مقدمه، پیش‌گفتار، ۵ فصل، فهرست اعلام و عکس‌ها می‌باشد. فصل اول، سَرَیان، زمزمۀ نام خمینی، شهادت آیت‌الله سعیدی، دست‌گیری و شکنجه، وضعیت زنان در زندان قصر، رهایی از زندان، (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۲۷ـ۴۵؛ رئیسی، خواهر طاهره، ص ۱۷ـ۸۰؛ شفیعی، پرواز با نور، ص ۲۳ـ۴۵)؛ فصل دوم، هجرت، گریز به انگلستان، دیدار با امام در نجف، امام موسی صدر و شهید مصطفی چمران، درگذشت دکتر علی شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶، شهادت سیدمصطفی خمینی در اول آبان ۱۳۵۶، بازگشت به وطن و... (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۱۰۵ـ۱۷۶)؛ فصل سوم، امواج، اولین مأموریت، تشکیل سپاه غرب کشور، پاک‌سازی شهر همدان، جمع‌آوری سلاح و مواد مخدر، شکست حصر شهر پاوه، کودتای نوژه، سوءقصد نافرجام (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۱۷۹ـ۲۳۸)؛ فصل چهارم، سیاحت شرق، مأموریتی تاریخی(ابلاغ پیام امام‌خمینی به گورباچف، رهبر اتحاد جماهیر شوروی، دلایل انتخاب خانم دباغ برای همراهی هیأت منتخَب، (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص۲۴۱ـ۲۶۰)؛ فصل پنجم، پیوست‌ها (کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۲۶۳ـ۲۹۳)؛ در پایان کتاب فهرست أعلام و عکس‌ها کاظمی، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، ص ۲۹۷ـ۳۲۶). وضعیت نشر چاپ اول کتاب در سال ۱۳۸۱ در ۳۲۳ صفحه، در ۲۲۰۰ نسخه، در تهران، انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. آثار پیرامونی به غیر از این کتاب، آثار دیگری نیز دربارۀ زندگی و خاطرات خانم مرضیه حدیدچی(دباغ) منتشر شده است. ازجمله: «خواهر طاهره؛ خاطرات خانم مرضیه حدیدچی(دباغ)» به کوشش رضا رئیسی و «پرواز با نور؛ خاطرات و مبارزات (دو روایت از زندگی خانم مرضیه حدیده‌چی(دباغ)» با تلاش خانم عالیه شفیعی که ۷۰ درصد این سه عنوان کتاب با هم همپوشانی دارند. منابع ۱. رئیسی، رضا، خواهر طاهره؛ خاطرات خانم مرضیه حدیدچی(دباغ)، تهران، چاپ و نشر عروج، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. ۲. شفیعی، عالیه، پرواز با نور؛ خاطرات و مبارزات (دو روایت از زندگی خانم مرضیه حدیده‌چی(دباغ)، تهران، چاپ و نشر عروج، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. ۳. کاظمی، محسن، خاطرات مرضیه حدیدچی(دباغ)، تهران، سوره مهر، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.