زهد و پارسایی، کتابی به قلم محمدتقی خلجی است که به بررسی مبانی اخلاقی امام‌خمینی درباره زهد پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۹۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.
محتوا
این پژوهش به برخی اصول و مبانی اخلاقی امام‌خمینی پرداخته و کوشیده جهت ارائه مباحث زهد به نکاتی تازه و کارگشا اشاره کند و زمینه را برای پیش بردن چنین مباحثی با توجه به نیازهای جامعه آماده کند. در بخشی از این کتاب آمده، زهد به معنای بی‌توجهی و بی‌میلی است که از صفات نفسانی است (امام‌خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۹۴).
امام‌خمینی از جمله آثار زهد را جوشش حکمت در قلب و جریان آن بر زبان می‌داند (امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۹۰-۹۱). همچنین ایشان آثار زهد در حیات اجتماعی را قناعت و حیات طیب می‌داند و با استناد به آیه «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً» (نحل: ۹۷) معتقد است عمل صالح همان دوایی است که با روح انسان سازگار است (امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۴۶۴-۴۶۶).
ایشان در آثار خود از سخنان عالمان زاهد و پارسا یاد می‌کند که در پرتو پارسایی و ساده‌زیستی منشاء آثار و برکاتی بوده‌اند. این گروه در کمال ساده‌زیستی و کمال قناعت و زهد به سر می‌بردند (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۵۱-۲۵۲)؛ بنابراین شناخت واقعی دنیا، تنفر از آن را به دنبال دارد و از آنجا که زاهد دنیا را ناپایدار می‌بیند و نعمت‌های آن را رفتنی می‌داند به آن دل نمی‌بندد (خلجی، زهد و پارسایی، ص۷۲).
ساختار
این کتاب از یک مقدمه و چند مطلب تشکیل شده است؛ از جمله این مطالب: زهد و پارسایی در لغت و اصطلاح، تفاوت زهد اسلامی و رهبانیت مسیحی، ریشه‌ها و مبانی زهد و پارسایی، دنیای زودگذر و انسان مسافر، همچنین به مباحثی چون مراتب زهد، اقسام آن، آثار زهد در حیات فردی و اجتماعی و الگوهای متعالی زهد و پارسایی، می‌باشد (خلجی، زهد و پارسایی، فهرست مطالب).
وضعیت نشر
چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۹۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س))، منتشر شده است. منابع: ۱. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تقریرات فلسفه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. ۲. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش. ۳. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش. ۴. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش. ۵. خلجی، محمدتقی، زهد و پارسایی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.