سیدساجدعلی نقوی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
تولد و تحصیل
سیدساجدعلی نقوی در سال ۱۳۱۹ش در منطقه ملهو والی واقع در بخش پندری گهیب از توابع اتک پاکستان در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. عمویش سیدگلاب علیشاه از عالمان برجسته شیعه در پاکستان بود.
سیدساجدعلی نقوی تحصیلات حوزوی را در مولتان پاکستان و در مدرسه مخزن العلوم الجعفریه شروع کرد. سپس دروس نظامیه را هم به پایان رساند که از استادان او در آن دوره می‌توان به عمویش مولانا سیدگلاب علیشاه و مولانا محمدحسین، مدرس اعلای مدرسه جامعه اشاره کرد. نقوی در سال ۱۳۳۷ش امتحان فاضل عربی داد و پس از قبولی، از سال ۱۳۴۹ش به تدریس در مدرسه جامعه المعصومین فیصل‌آباد پرداخت. در سال ۱۳۴۹ش راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف ابتدا در درس مدرس افغانی شرکت کرد. آنگاه در درس خارج فقه امام‌خمینی و درس‌های خارج فقه و اصول سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمدباقر صدر و شیخ جواد تبریزی شرکت کرد.[۱] او ۵ سال در نجف اشرف مشغول به تحصیل بود، بنابراین می‌توان احتمال داد که از سال ۱۳۴۹ تا سال ۱۳۵۴ش در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌ها در نجف حضور داشته است.
فعالیت سیاسی و اجتماعی
نقوی در سال ۱۳۵۲ش و در جریان اخراج طلاب از عراق توسط حکومت بعث عراق، از آن کشور اخراج شد و به ایران رفت و در حوزه علمیه قم در درس خارج فقه و اصول سیدمحمدرضا گلپایگانی شرکت کرد. آنگاه به تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت. وی در سال ۱۳۵۶ش به پاکستان بازگشت و به تدریس در مدرسه آیت‌الله حکیم در روالپندی پرداخت و با حضور او در آن مدرسه، بر رونق آنجا افزوده شد. او در همان زمان مؤسسه هیئت علمای امامیه را بنیان نهاد و در سال ۱۳۵۹ش گردهمایی شیعیان را در اسلام‌آباد پایتخت پاکستان تشکیل داد و با این اقدام، بینش و احساس سیاسی شیعیان آن کشور را ارتقا داد.[۲]
نقوی همچنین در کنار سیدعارف حسینی، رهبر شورای سیاسی نهضت اجرای فقه جعفری پاکستان، به فعالیت در آن تشکل پرداخت و معاون اول سیدعارف حسینی در آن تشکل بود. پس از شهادت حسینی در سال ۱۳۶۷ش، به ریاست شورای سیاسی نهضت اجرای فقه جعفری[۳] یا رهبر نهضت فقه جعفری برگزیده شد.[۴] در همان سال از امام‌خمینی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد. در آن اجازه از نقوی به‌عنوان یکی از علمای معروف پاکستان نام برده شده بود.[۵] او در زمینه‌های فرهنگی و تربیتی و رفاهی شیعیان فعالیت‌های مفیدی انجام داد و به‌منظور توسعه امر آموزش، در سال ۱۳۷۸ ش شورای آموزشی پاکستان را بنیان نهاد که ۲۱ باب مدرسه را در نقاطی چون پنجاب، بلتستان و گلگت تحت پوشش قرار می‌داد.[۶]
او در کنار فعالیت‌های فوق، کتاب لمحه فقهیه عن دستور الجمهوریه الاسلامیه نوشته سیدمحمدباقر صدر را ترجمه کرد و از طریق دفتر تبلیغات اسلامی اسلام‌آباد به چاپ رساند.[۷] وی همچنین حضوری فعال در عرصه سیاسی آن کشور دارد و به‌ویژه از مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی و مذهبی شیعی در پاکستان است و مصاحبه‌هایی را با نشریات مختلف درباره وضعیت شیعیان در آن کشور و سیاست و راهبردهای رهبران شیعی در آن کشور انجام می‌دهد و به تبیین این سیاست‌ها می‌پردازد.[۸]
پانویس
منابع
- روحانی، حسن (۱۳۸۸)، آشنایی با کشورهای اسلامی، به کوشش جمعی از پژوهشگران مرکز تحقیقات استراتژیک، تهران، نشر مشعر.
- «شیعیان و چالش‌های پیش رو؛ وضعیت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شیعیان در پاکستان/ گفت‌وگو» (۱۳۸۴)، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۱۰.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- گلی‌زواره، غلامرضا (۱۳۹۸)، «سرزمین؛ مسلمانان و شیعیان پاکستان»، ماهنامه مکتب اسلام، شماره ۷۰۵، بهمن.
- نقوی، سیدحسین عارف (۱۳۷۰)، تذکره علمای امامیه پاکستان، ترجمه دکتر محمد هاشم، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.