علی کریمی جهرمی، از شاگردان درس خارج امام‌خمینی.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۲۰ش |
| زادگاه | شهرستان جهرم |
| اطلاعات علمی | |
تولد و تحصیل
علی کریمی جهرمی در سال ۱۳۲۰ش در شهرستان جهرم به دنیا آمد. مقدمات را در مدرسه خان جهرم و نزد شیخ عبدالعظیم فرقانی، سیدابوالقاسم شفیعی لاری و محمدعلی آستانه‌ای خواند. هم‌زمان از بحث‌های اخلاقی سیدابراهیم حق‌شناس جهرمی بهره برد. او آنگاه به شیراز رفت و در مدرسه آقاباباخان و سپس مدرسه حسینیه قوام بخش‌هایی از دروس سطح را پیش سیدمحمدباقر آیت‌اللهی معروف به حاج عالم، شیخ محمدجواد آیت‌اللهی، محمدعلی منوچهری و شیخ محمدصادق انصاری آموخت و در درس تفسیر از درس سیدنورالدین شیرازی بهره‌مند شد. سپس راهی قم شد و از درس تفسیر علامه سیدمحمدحسین طباطبایی استفاده کرد.
دیگر استادان وی عبارت‌اند از: محمدتقی ستوده و شیخ محمدعلی امینیان (شرح لمعه)، سیدحسین آیت‌اللهی (مختصر المعانی)، مصطفی اعتمادی (قوانین و رسایل)، محمد فاضل لنکرانی (مکاسب) و سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی (کفایه). وی آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس امام‌خمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، عباسعلی شاهرودی، سیدمحمد محقق داماد، میرزا هاشم آملی، محمدعلی اراکی و مرتضی حائری بهره برد.[۱] با استناد به خاطرات کریمی جهرمی، می‌توان گفت که او در سال‌های ۱۳۴۱-۱۳۴۳ش در درس امام‌خمینی در مسجد اعظم حضور می‌یافته است. همچنین در تابستان ۱۳۴۳ش در درس مسائل مستحدثه امام‌خمینی که در منزل ایشان برگزار می‌شد شرکت می‌کرده است.[۲]
او درباره ویژگی درس امام‌خمینی می‌گوید:
«درس مرحوم امام ـ اعلی‌الله‌مقامه ـ درسی تحقیقی و مشتمل بر دقت و تعمّق در مطالب بود؛ صور مختلف و گوناگون مسئله محل بحث را کامل تشقیق کرده و از هم جدا می‌نمودند و در هر یک دقت لازم نموده و حق بحث را ادا می‌کردند. بیان ایشان در تحریر و تقریر مطالب بسیار جالب و خالی از تعقید بود؛ به جِدّ کمتر کسی را به خوش‌بیانی ایشان دیدم. ملاحت مخصوصی در بیان معظم‌له احساس می‌شد. در بیان مطالب با تسلط کاملی که داشتند شتاب‌زده نبودند و بسیار متین و شمرده بحث می‌کردند و قهراً تلامذه و شاگردان از گرفتن مطالب عقب نمی‌ماندند. مقداری که بنده دیدم مطالب را با مهابت و اعتلا ارائه می‌کردند که آنان که اهل درس بودند حس می‌کردند که در حال و هوای مخصوصی بوده و متاعی گرانبها را به دست می‌آورند. در درس ایشان اشکال [مطرح] می‌شد و تلامذه و فضلا به نقد و مناقشه می‌پرداختند، ولیکن کنترل مجلس درس در دست ایشان بود و گاهی به بعضی از اشکالات سست و کم‌عمق توجه نمی‌کردند و یک بار دیدم که اشکال‌کننده از سمتی اشکال می‌کرد و ایشان که به سمت مخالف او توجه داشتند مطلب خود را ادامه می‌دادند و با دست به‌سوی او اشاره کرده، امر به سکوت می‌نمودند؛ و این منظره خیلی جالب بود که صورت مبارکشان به طرفی متوجه بود و دستشان در جهت مخالف در حرکت بود و او را رد می‌کردند و یا یکی از آقایان که او را می‌شناسم اشکال کرد و آقا فرمودند: گوش بده، زود است که اشکال کنی. او گفت: من شش سال است که درس شما می‌آیم؛ چگونه زود است که اشکال بکنم؟ آقا فرمودند: شش سال که چیزی نیست، حالا اول کار است... . این هم به خاطرم می‌آید که یکی از آقایان در درس اشکالی کرد و روی آن اصرار نمود؛ امام ـ قدس سره الشریف ـ مطالبی در جواب او گفتند و او همچنان اصرار می‌ورزید، در این هنگام فرمودند: هم تو بی‌مطالعه می‌گویی، هم من بی‌مطالعه می‌گویم، البته من وقت ندارم و تو وقت هم داری و مطالعه نمی‌کنی».[۳]
او درباره تقید امام‌خمینی به اصل روایات و تأکید بر ضرورت توجه به این مسئله و همچنین ترغیب شاگردان به دیدن اصل روایت می‌گوید:
«روزی در مقام استدلال بر مطلب [کتاب] وسایل را به دست گرفتند و روایات مربوط و مورد استشهاد را از روی کتاب خواندند. یکی از آقایان طلاب و تلامذه عرض کرد: روایت در چه بابی است؟ امام ـ رضوان‌الله علیه ـ فرمودند: مراجعه کنید؛ و خلاصه از ذکر شماره باب و شماره روایت خودداری کردند. آری ایشان با این کار به او و همه شاگردان فهماندند که نباید طلبه تنبل بار بیاید، بلکه باید قوی و بااراده و مصمم باشد و خود دنبال روایات و ادله و مطالب برود تا ممارست پیدا کند».[۴]
کریمی جهرمی پس از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور، به استفاده از محضر درس آیت‌الله گلپایگانی ادامه داد و مدت بیست و شش سال در درس خارج فقه و اصول ایشان حضور داشت و از ایشان و سیداحمد خوانساری، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی و اراکی اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرد.[۵]
فعالیت مبارزاتی
کریمی جهرمی در بهمن ۱۳۴۳، همراه با محصلان و طلاب شیرازی مقیم حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت، با انتقاد از سیاست‌های حکومت پهلوی، به تبعید امام‌خمینی اعتراض کردند و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شدند.[۶] پس از عزیمت امام‌خمینی به عراق نیز همراه با طلاب حوزه علمیه قم در نامه‌ای به امام‌خمینی، ضمن محکومیت مجدد تبعید ایشان به خارج از کشور به سبب دفاع از قرآن و حقوق ملت اسلام و حمایت از استقلال و تمامیت ارضی، خرسندی خود را از حضور ایشان در نجف اشرف ابراز کردند.[۷] در فروردین ۱۳۴۵ نیز همراه با محصلان حوزه علمیه قم، با ارسال نامه‌ای به مراجع عظام تقلید، دستگیری جمعی از روحانیان چون عبدالرحیم ربانی شیرازی، حسینعلی منتظری و... و نیز تبعید شهاب‌الدین اشراقی، داماد امام‌خمینی از قم را محکوم کردند و خواستار واکنش آنان به این‌گونه اقدامات شدند.[۸]
کریمی جهرمی در سال‌های حضور امام‌خمینی در نجف اشرف، در سفر کوتاهی به عراق، در درس خارج فقه ایشان (بحث بیع و خیارات) حاضر شد.[۹] او از سال‌های نخست تحصیل، هم‌زمان به تدریس نیز می‌پرداخت. ازجمله به تدریس مکاسب و کفایه الاصول اشتغال داشت و از سال ۱۳۷۰ش تدریس درس خارج فقه را در مدرسه آیت‌الله گلپایگانی شروع کرد. علاوه بر آن، یک دوره کامل شرح نهج‌البلاغه را در مسجد رضوی و مسجد نو قم برگزار کرده است و سال‌هاست به تفسیر قرآن کریم می‌پردازد. او هم‌زمان با تدریس و تفسیر، برای تبلیغ و سخنرانی به شهرهای مختلف ایران و کشورهای دیگر ازجمله انگلیس، بلژیک، هلند و... سفر کرده است. همچنین با سفر به جهرم، به اقامه نماز جماعت در مسجد علی بن ابی‌طالب(ع) آن شهر می‌پردازد.
تألیفات
کریمی جهرمی از مؤلفان پرکار حوزه دین است و بیش از ۸۴ عنوان کتاب در حوزه‌های مختلفی چون رجال، قرآن، نهج‌البلاغه، فقه و اصول، اخلاق، کلام و عرفان نوشته است.[۱۰] از آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: یادی از شیخ المراجع آیت‌الله‌العظمی حائری، خورشید آسمان فقاهت و مرجعیت: شرح‌حال مرجع اعلای جهان تشیع حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی، سلاله پاکان: شرح زندگانی حضرت آیت‌الله علی‌اکبر آیت‌اللهی، تکرار حماسه علی(ع) در خطبه زینب(س)، عقیله بنی‌هاشم زینب(س)، شهید ربذه: ابوذر غفاری، مقدّس اردبیلی، سرخیل قدسی فقاهت، دیدگاه شیخ مفید در مسئله هبوط، آیین روزه‌داری، سیمای رمضان در صحیفه سجادیه، اسرار لیالی قدر، خط سرخ شهادت، ارزش‌های اصیل و انسانی، الدّرّ المنضود فی احکام الحدود (تقریرات درس آیت‌الله گلپایگانی)، تفسیر سوره حجرات، تجلی انسان در قرآن، تفسیر سوره انسان، نمونه‌هایی از تأثیر و نفوذ قرآن، شناخت قرآن از رهگذر قرآنی، سیمای عبادالرحمان در قرآن، چهره‌های محبوب در قرآن، قرآن و هدایت اندیشه‌ها، مبارزه طاغوتیان با قرآن، جاذبه قرآن، سیمای قرآن در نهج‌البلاغه، الصیام و شهر رمضان المبارک، جذبات نهج‌البلاغه، مع المقدّس الأردبیلی فی مسائل من الفقه، صلاه الجمعه فی غیبۀ الحجه، المقدس الاردبیلی اضواء علی حیاته و شخصیته، مقتطفات بقیه السّلف، نتایج‌الافکار، اذان نغمه آسمانی، آوای رحیل، نگرشی بر حالت احتضار، العتره و القرآن، رازهای آسمانی، تفسیر سوره حدید، مع معلّم الاخلاق فی صفحات المکاسب، نظام اخلاقی اسلام، جهان اسلام و مسئله تحریف، سروش رحمت، سیمای پرهیزکاران (خطبه همام)، هشداری از امیر مؤمنان به فرماندار بصره، به سوی مدینه فاضله، شرح نامه حیات‌بخش امام علی(ع) به همام، اشعه حیات از بستر شهادت (شرح آخرین وصایای حضرت علی(ع))، جرعه‌ای از چشمه‌سار غدیر، مهدی(عج) مقتدای مسیح(ع)، عنایات حضرت مهدی موعود(عج) به علماء و مراجع تقلید، حقوق فراموش‌شده، امام زمان(عج) به یاد مهدی زهرا(س)، صحیفه آفتاب: کلمات گوهربار مهدی آل محمد(عج).
علاوه بر آن، وی مقدمه‌هایی به برخی از کتاب‌ها نوشته است، ازجمله: مقدمه بر ترجمه‌کتاب چکیده منطق، تألیف دکتر عبدالهادی الفضلی و ترجمه ناصر باقری بیدهندی، مقدمه‌ای بر جلد اول و دوم مجمع المسائل، تألیف آیت‌الله گلپایگانی، مقدمه‌ای بر کتاب حول مسائل الحج، اثر آیت‌الله گلپایگانی، مقدمه بر کتاب شعر حماسه کربلا، اثر آیت‌الله شیــخ لطف‌الله صافی‌گلپایگانی، مقدمه بر کتاب سؤال و جواب، پیرامون مسائل حج، مطابق با فتاوای آیت‌الله گلپایگانی. علاوه بر آن، مقالات زیادی از او در نشریات منتشر شده است. او در ۱۳۷۹ از سوی سازمان تبلیغات اسلامی به‌عنوان مهدی‌پژوه نمونه معرفی شد. در همان سال در همایش خادمان قرآن کریم در تهران توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به‌عنوان خادم نمونه قرآن کریم مورد تقدیر قرار گرفت.[۱۱]
پانویس
- ↑ «کریمی جهرمی، علی»؛ عارفی، ص۱-۲.
- ↑ «امام و نهاد مطلوب روحانیت...»، ص۱۹؛ صحیفه دل، ج۲، ص۱۲۳-۱۲۴.
- ↑ صحیفه دل، ج۲، ص۱۲۱-۱۲۴).
- ↑ صحیفه دل، ج۲، ص۱۲۵.
- ↑ بهمنی، ص۲۷۶-۲۷۸؛ «کریمی جهرمی، علی»؛ عارفی، ص۱-۵.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۶-۱۴۷.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۳-۱۷۸؛ خسروشاهی، ج۳، ص۹۴-۱۰۰.
- ↑ خسروشاهی، ص۱۹۵-۱۹۸.
- ↑ صحیفه دل، ج۲، ص۱۲۳.
- ↑ «امام و نهاد مطلوب روحانیت...»، ص۱۹.
- ↑ بهمنی، ص۲۷۶-۲۷۸؛ «کریمی جهرمی، علی»؛ عارفی، ص۱-۵.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- «امام و نهاد مطلوب روحانیت در گفتگو با حضرت آیت‌الله کریمی جهرمی.
- روش آموزش سنتی که مجتهدپرور بود، از حوزه رخت بربسته» (۱۳۹۲)، هفته‌نامه حریم امام، شماره ۶۴، ۱۲ اردیبهشت.
- بهمنی، سعید (۱۳۸۵)، دانشنامه قرآن‌پژوهان، به اهتمام سعید بهمنی، قم، مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر فتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
- خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ صحیفه دل، مطالب و خاطرات مکتوب از شاگردان امام‌خمینی (۱۳۸۵)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- عارفی، محمدمهدی (۱۳۹۰)، زندگینامه و معرفی آثاری از: حضرت آیت‌الله کریمی جهرمی همراه با مصاحبه‌ای با آیت‌الله کریمی جهرمی، بی‌جا، معاونت فرهنگی تربیتی مجتمع آموزش عالی امام‌خمینی.
- «کریمی جهرمی، علی»، سایت تخصصی فقه (ویکی نور wikinoor.ir).