سیدحسن شریعتمداری، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و خاندان

سیدحسن شریعتمداری معروف به شریعتمدار جهرمی و شریعتمدار شیرازی در سال ۱۳۰۰ش در خانواده‌ای روحانی در شهر جهرم به دنیا آمد.[۱] پدرش سیدمحمدعلی معروف به حاج فاضل از روحانیان جهرم.[۲] و جدش میرزا ابوالقاسم شریعتمداری جهرمی از عالمان آن سامان بود.[۳]

تحصیل

سیدحسن شریعتمداری جهرمی‌خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. سپس وارد مدرسه علمیه زمانیه آن شهر شد و بخشی از دروس حوزوی را پیش سیدابراهیم حق‌شناس جهرمی و سیدمحمد احمدی خواند. آنگاه راهی شیراز شد و در مدارس علمیه آن شهر از درس‌های سیدمحمدباقر آیت‌اللهی بهره برد. شریعتمداری جهرمی سپس راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، سیدمحمد محقق داماد و سیدمحمدتقی موسوی خوانساری.[۴] و امام‌خمینی بهره‌مند شد.[۵] درباره سال‌های حضور او در درس‌های خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست. او در سال ۱۳۴۵ش از امام‌خمینی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد و امام‌خمینی در ذیل معروف او عبارت «معروف هستند» را قید کرده بودند.[۶] که نشان از شناخت امام‌خمینی از او داشت.

سیدحسن شریعتمداری سپس راهی تهران شد و به تدریس در مدرسه علمیه مروی تهران پرداخت.[۷] او پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به مدرسه فیضیه قم در نوروز ۱۳۴۲، همراه با جمعی از روحانیان تهران نامه‌ای به آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی نوشتند و ضمن تسلیت آن فاجعه به ایشان، تنفر خود را از آن «اقدام وحشیانه» مأموران اعلام کردند.[۸] با استناد به این سند می‌توان گفت که از سال ۱۳۴۱ش در تهران مقیم شده بود و پیش از آن تاریخ در درس‌های امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. او در سال ۱۳۴۹ش در تهران مقیم بود و از عالمان تهران محسوب می‌شد.[۹] و پس از درگذشت آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، همراه با جمعی دیگر از روحانیان تهران، تلگرافی به «آیت‌الله العظمی آقای خمینی مرجع تقلید» ارسال کردند و رحلت آیت‌الله حکیم را به «پیشوای عظیم‌الشأن» تسلیت گفتند.[۱۰]

درگذشت

سیدحسن شریعتمداری در سال ۱۳۵۱ش در تهران درگذشت.[۱۱] و پیکرش پس از انتقال به قم در حرم علی بن حمزه(ع) آن شهر به خاک سپرده شد.[۱۲]

منابع

  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • انصاریان خوانساری، محمدتقی (۱۳۹۵)، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، قم، انصاریان.
  • باقری بیدهندی، ناصر(۱۳۶۸)، «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیت‌الله العظمی حاج آقا روح‌الله خمینی»، ماهنامه نور علم، دوره سوم،شماره ۳۱، تیر.
  • حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۵)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۶۴)، نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۲، تهران، واحد فرهنگی بنیاد شهید با همکاری سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۵، تهران، اسلامیه.
  • صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
  1. انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، ص۴۰۴.
  2. انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، ص۴۰۴)
  3. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۱۲.
  4. انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، ص۴۰۴)
  5. روحانی، نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۴۴؛ باقری بیدهندی، «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیت‌الله العظمی حاج آقا روح‌الله خمینی»، ص۱۳۲.
  6. صحیفه امام، ج۱، )
  7. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۱۱.
  8. حضرت آیت‌الله العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی، ج۱، ص۳۶.
  9. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۲۳)
  10. روحانی، نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۲، ۵۷۷-۵۷۸؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۲۳ ـ ۲۲۴.
  11. انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، ص۴۰۴؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۱۱)
  12. انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، ص۴۰۴.