سیدمحمد احسانی طبایی

سیدمحمد احسانی طبایی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

سیدمحمد احسانی طبایی

اطلاعات فردی
اطلاعات علمی

سیدمحمد احسانی طبایی در سال ۱۳۱۶ در زواره (اردستان)‌ به دنیا آمد. پدرش سیدحسین احسانی طبایی از متدینان برجسته منطقه بود و نسبش به ابراهیم طباطبا نواده حسنی مثنی از فرزندان امام حسن مجتبی و از یاران و اصحاب امام صادق (ع) می‌رسید. سیدمحمد احسانی طبایی دوران ابتدایی و متوسطه را تا سال ۱۳۳۳ در زواره به پایان رساند. در سال ۱۳۳۴ برای تحصیل دروس حوزوی راهی قم شد و در آنجا دروسی چون سیوطی، شرح ابن عقیل، شرح ابن ناظم، مغنی و حاشیه ملا عبدالله را پیش شیخ رحمت¬الله فشارکی خواند. سپس کتاب‌های معالم‌‌الاصول، شرح تجرید الاعتقاد، شرح لمعه، مکاسب، قوانین‌الاصول و کفایة‌الاصول را پیش آقایان شیخ مصطفی اعتمادی تبریزی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی فراگرفت و در آن دوره با آقایان سیدمهدی امام جمارانی و سیدمحمد موسوی خوئینیها هممباحثه بود و با سیداحمد خمینی هم در همین دوران مناسبات دوستانه برقرار کرد. وی پس از پایان دوره سطح، در درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی شرکت کرد. سپس از درس‌های بزرگانی چون آیات سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، حسینعلی منتظری، لطف‌الله صافی گلپایگانی و محمد فاضل لنکرانی بهره برد.

او در دوران نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی وارد جریان مبارزه شد و به‌ویژه در گرفتن امضا از روحانیان برای حمایت از امام‌خمینی یا انتقاد از حکومت پهلوی نقش داشت. علاوه بر آن برای دستگیری از زندانیان سیاسی تلاش میکرد. یکی از جلوه¬های مبارزاتی احسانی طبایی، تبادل پیام بین روحانیان داخل کشور با امام‌خمینی پس از تبعید ایشان به خارج از کشور بود؛ احسانی طبایی پیام¬های فعالان سیاسی را به عراق منتقل میکرد و به امام‌خمینی می‌رساند و پس از دریافت پاسخ از ایشان به کشور بازمیگشت. حتی در مواردی واسطه انتقال برخی از فعالان انقلابی به عراق بود. در همین سفرها بود که در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی که از سال ۱۳۴۴ در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف برگزار می¬شد،‌ شرکت کرد. علاوه بر آن در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدمحسن طباطبایی حکیم و سیدابوالقاسم موسوی خویی هم شرکت میکرد.

احسانی طبایی در سال ۱۳۵۰ همراه با برخی از فعالان چون سیدمحمد موسوی خوئینی¬ها، نصرت¬الله انصاری قزوینی و... با هدف کمک به خانواده¬های زندانیان سیاسی و تبعیدی، مؤسسه تعاون اسلامی را در قم بنیان نهاد. این اقدام با تأیید امام‌خمینی صورت گرفت و سپس به مرکزی برای فعالیت‌های مالی نهضت اسلامی تبدیل شد. یکی از نشانه¬های حمایت امام‌خمینی از این صندوق، افتتاح حسابی در این صندوق توسط نمایندگان شرعی امام‌خمینی در قم و پرداخت شهریه طلاب از سوی امام‌خمینی از طریق این مؤسسه بود. احسانی طبایی تا پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در این صندوق پرداخت و سپس مدیرعاملی آنجا را بر عهده گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این مؤسسه به فعالیت‌های اقتصادی ادامه داد و حتی امام‌خمینی هم حساب جاری در آن مؤسسه افتتاح کرد

او پس از پیروزی انقلاب اسلامی از پذیرش مسئولیت خودداری کرد و به اداره صندوق بنیاد تعاون قم ادامه داد و فعالیت‌های آنجا را گسترش داد. احداث یک باب مسجد در شهرستان حصار امیر از توابع شهرری، تأسیس حسینیه الزهرا با امکانات و تجهیزات لازم در جوار مسجد پانار زواره، تأسیس کتابخانه عمومی در طبقه اول حسینیه الزهرا با قریب به ۵۰ هزار عنوان کتاب، احداث ۳۵۰ باب منزل مسکونی در قم و تقدیم آن به افراد مستمند و نیازمند و کمک به اورژانس زواره و مجهز نمودن آن به دستگاه دیالیز و دستگاههای مورد نیاز برای چشمپزشکی، از دیگر اقدامات او بود.

درگذشت

احسانی طبایی در ۱۷ مهر ۱۳۷۷ از دنیا رفت و پیکرش در کتابخانه امام‌خمینی زواره به خاک سپرده شد