سیدمحمدتقی علوی بختیاری، از شاگردان امام‌خمینی

سیدمحمدتقی علوی بختیاری
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۱۰ش
زادگاهمشهد
محل دفنقبرستان وادی‌السلام نجف
شهر وفاتقم
اطلاعات علمی
استادانمحمدتقی ادیب نیشابوری، میرزا کاظم تبریزی، میرزا جوادآقا تبریزی، مجتبی لنکرانی، سیدابوالقاسم خویی، میرزا حسن بجنوردی، میرزا باقر زنجانی، سیدنصرالله مستنبط، سیدمحسن حکیم، امام‌خمینی و...
محل تحصیلقم
تألیفاتانوار الهدی فی شرح العروه الوثقی، الهدی فی تفسیر آیه الرویا، مط النظر فی الامر بالمعروف و نهی عن المنکر، رش المطر فی روایه اشکل علی اهل النظر، اقصی المقال فی ضفه مسئله الاغسال، اشراق لمعات الوضوء فی عدم کفایه الاغسال الوضو و...
سایرتدریس حوزه علمیه مشهد
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
اجتماعیاقامه جماعت در مسجد قائم قم
وبگاه رسمی 

زادگاه و خاندان

سیدمحمدتقی علوی بختیاری در سال ۱۳۱۰ش در مشهد زاده شد.[۱] پدرش سیدمحمدرضا بختیاری از شاگردان آیات سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی و میرزای نائینی، از علمای برجسته نجف بود و در انقلاب ثوره العشرین (۱۹۲۰ش) عراق شرکت داشت و فرماندهی جمعی از مجاهدان را علیه استعمارگران انگلستان بر عهده داشت.[۲] او پس از پایان جنگ فوق به ایران آمد و در مشهد مقیم شد و ازجمله عالمانی بود که در قیام مسجد گوهرشاد (۱۳۱۴ش) از مشهد تبعید شد.[۳]

فعالیت علمی

سیدمحمدتقی دوران ابتدایی و متوسطه را در زادگاهش و تهران طی کرد و سپس وارد حوزه علمیه مشهد شد و مقدمات را نزد محمدتقی ادیب نیشابوری فراگرفت. آنگاه به قم رفت و شرح لمعه را در حوزه علمیه قم آموخت. سپس رهسپار عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت. رسایل را نزد میرزا کاظم تبریزی آموخت و در کفایه از محضر درس میرزا جوادآقا تبریزی سود برد. در مکاسب هم از شاگردان شیخ مجتبی لنکرانی بود. او سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از محضر درس آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی، میرزا حسن بجنوردی، میرزا باقر زنجانی و سیدنصرالله مستنبط استفاده کرد. وی همچنین از خاصان آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم بود و آن مرجع را در برخی از سفرها ازجمله سفر به حج همراهی می‌کرد. وی با ورود امام‌خمینی به عراق و تشکیل درس خارج فقه در مسجد شیخ انصاری، در آن درس حضور یافت و از تشکیل‌دهندگان (مستشکلان) آن درس بود.[۴]

وی در ۱۳۵۰ از عراق اخراج شد.[۵] بنابراین می‌توان احتمال داد که طی سال‌های ۱۳۴۴-۱۳۵۰ از درس خارج فقه امام‌خمینی استفاده می‌کرده است. وی از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور شرعیه دریافت کرد و امام‌خمینی در ذیل معرف او نوشته بودند: «معروف هستند» [۶] وی همچنین از افراد مورد اعتماد امام‌خمینی بود و امام‌خمینی به یکی از روحانیانی که توسط او معرفی شده بود، اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه داد.[۷]

وی پس از بازگشت به کشور به مشهد رفت و تا ۱۳۵۶ش به تدریس در حوزه‌های علمیه آن شهر اشتغال داشت. علوی بختیاری در سال ۱۳۵۶ش به قم رفت و به اقامه نماز و تبلیغ دین در مسجد قائم آن شهر پرداخت.

تألیفات

از تألیفات علوی بختیاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱- انوار الهدی فی شرح العروه الوثقی (اجتهاد و تقلید). ۲- الهدی فی تفسیر آیه الرویا (تفسیر آیه ۶۰ سوره اسراء). ۳- مط النظر فی الامر بالمعروف و نهی عن المنکر. ۴- رش المطر فی روایه اشکل علی اهل النظر. ۵- اقصی المقال فی ضفه مسئله الاغسال. ۶- اشراق لمعات الوضوء فی عدم کفایه الاغسال الوضوء.[۸]

درگذشت

علوی بختیاری در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۳ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط حسین وحید خراسانی به نجف اشرف منتقل شد و در مقبره العلمای قبرستان وادی‌السلام به خاک سپرده شد.[۹]

منابع

  • احمدی، علی (۱۳۸۴)، اخراج ایرانیان از عراق، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۳)، «درگذشتگان: آیت‌الله بختیاری»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست‌وپنجم، شماره چهارم، مهر و آبان.
  • زنگنه، ابراهیم (۱۳۸۲)، مشاهیر مدفون در حرم رضوی: جلد اول: عالمان دینی، به همکاری ویرایش علمی غلامرضا جلالی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
  • صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
  • قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج۳، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.
  1. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله بختیاری»، ص۱۴۸.
  2. قاسمی، دره الصدق، ج۱، ص۳۲۹.
  3. زنگنه قاسم‌آبادی، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ص۷۷-۷۸.
  4. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله بختیاری»، ص۱۲۳.
  5. احمدی، اخراج ایرانیان از عراق، ص۷۲.
  6. صحیفه امام، ج۱، ص۴۹۳.
  7. صحیفه امام، ج۱، ص۴۷۸.
  8. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله بختیاری»، ص۱۲۳.
  9. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله بختیاری»، ص۱۲۳.