محمدحسین صادقی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

محمدحسین صادقی
محمدحسین صادقی.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۰۲ش
زادگاهروستای مشگک در الیگودرز
اطلاعات علمی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
وبگاه رسمی 

زادگاه و تحصیل

محمدحسین صادقی در سال ۱۳۰۲ش در روستای مشگک در الیگودرز و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش ملا محمدآقا از روحانیان آن شهر بود.

محمدحسین صادقی خواندن و نوشتن را در زادگاهش و نزد پدر فراگرفت و هم زمان به کشاورزی می‌پرداخت .[۱] سپس به فراگیری برخی از کتاب‌های حوزوی نزد پدرش پرداخت. او در سال ۱۳۲۰ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر مقدمات و دروس سطح حوزوی را نزد آقایان سیدموسی صدر، شیخ حسن قمی، شیخ ابوالفضل زاهدی قمی، شیخ فرید محسنی اراکی .[۲] و میرزا علی‌اکبر مشکینی خواند .[۳] آنگاه در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی و شیخ محمدعلی اراکی شرکت کرد .[۴]. در پیشتازان شهادت در انقلاب سوم .[۵] و ناموران علمی و فرهنگی استان لرستان از حضور او در درس امام‌خمینی پس از رحلت آیت‌الله بروجردی سخن رفته است .[۶] در صورت صحت این گزارش، می‌توان گفت که صادقی از سال ۱۳۴۰ش در درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی در مسجد اعظم قم شرکت می‌کرده و این حضور تا تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ تداوم داشته است. وی همچنین موفق به دریافت اجازاتی از مراجع تقلید شد و ازجمله آیت‌الله اراکی اجازه‌نامه‌ای به او در سال ۱۳۳۲ش صادر کرد .[۷] او سپس اجازه‌نامه‌هایی را از آیات گلپایگانی و مرعشی نجفی دریافت کرد .[۸]

فعالیت سیاسی و اجتماعی

محمدحسین صادقی در کنار تحصیل، به تبلیغ دین نیز می‌پرداخت و به‌ویژه در ماه‌های محرم و رمضان هر سال با سفر به نقاط مختلف، احکام دین را برای مردم بیان می‌کرد. او از سال ۱۳۴۱ش و با آغاز مبارزه امام‌خمینی علیه حکومت پهلوی وارد مبارزه با آن حکومت شد. در جریان برگزاری همه‌پرسی (رفراندوم) موسوم به انقلاب سفید و لوایح شش‌گانه، به مخالفت با آن پرداخت و در تظاهرات مردم قم علیه آن همه‌پرسی سخنرانی کرد. در پی ایراد این سخنرانی انتقادی بلافاصله دستگیر و ابتدا به زندان شهربانی قم انتقال داده شد و تحت شکنجه قرار گرفت. سپس به تهران منتقل و در زندان قزل‌قلعه آن شهر زندانی شد. او در آن زندان مدتی با سیدمحمود طالقانی هم‌سلول بود. پس از مدتی از زندان آزاد شد و به فعالیت‌های سیاسی ادامه داد .[۹] پس از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور همراه با جمعی از طلاب علوم حوزوی اهل خمین و جاپلق حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت، ضمن انتقاد از سیاست‌های دولت‌های پیشین به‌ویژه مصوبات مخالف با قرآن و قانون اساسی و نظر مراجع بزرگ تقلید، خواستار بازگرداندن «مرجع بزرگ تقلید جهان تشیع حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای خمینی» که به اتهام ناروا به خارج از کشور تبعید شده بود شدند و در پایان بر آزادی زندانیان بی‌گناه به‌ویژه روحانیان و وعاظ که جرمشان دفاع از قانون اسلام و انتقاد از اقدامات غیرقانونی بود تأکید کردند .[۱۰]

او در سال‌های نهضت اسلامی با سفر به شهرهای مختلف، در تبیین اهداف نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی می‌کوشید و پیام امام‌خمینی را به گوش مردم می‌رساند. به همین علت، بارها به ساواک احضار شد .[۱۱] محمدحسین صادقی در زمان تحصیل در حوزه علمیه قم، بارها با سفر به زادگاهش ازنا، به تبیین اهداف نهضت اسلامی پرداخت. پس از حادثه سوءقصد به محمدرضاشاه در سال ۱۳۴۶ش، حکومت پهلوی هر سال با برپایی مجلس شکرگزاری و ثناگویی، مردم را به شرکت در مراسم و دعا برای شاه وادار می‌کرد و صادقی از حضور در این مراسم خودداری می‌کرد. یک‌بار نیز به سبب عدم شرکت در چنین مراسمی در شهر ازنا مورد ضرب و شتم و اهانت مأموران قرار گرفت. مردم ازنا که به این سبب خشمگین شده بودند، درصدد ضرب و شتم آن مأمور برآمدند و آن مأمور مجبور به فرار شد .[۱۲] صادقی که سی سال در حوزه علمیه قم به تحصیل اشتغال داشت، احتمالاً در سال ۱۳۵۰ش به ازنا بازگشت و به بیان احکام دین و اقامه نماز جماعت در یکی از مساجد آن شهر پرداخت .[۱۳] در شهریور ۱۳۵۷ و پس از حادثه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان، در سخنانی به افشاگری علیه آن حادثه پرداخت و به همین علت مأموران ساواک الیگودرز به خانه او یورش بردند و وی را دستگیر و روانه زندان کردند. وی تا محرم (آذر ۱۳۵۷) در ساواک الیگودرز زندانی بود .[۱۴] و پس از آزادی این بار نیز به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه داد. این سخنرانی‌ها باعث شد تا تحت فشار مأموران ساواک قرار گیرد و به سبب این فشارها، ابتدا به قم رفت و سپس راهی سنجان در نزدیکی اراک شد و در آنجا به سازمان‌دهی تظاهرات مردم آن شهر پرداخت .[۱۵]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی

صادقی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به زادگاهش ازنا بازگشت و مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی آن شهر را بر عهده گرفت. او همچنین در پایه‌گذاری نهادهایی چون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی، کمیته امداد امام‌خمینی و صندوق‌های قرض‌الحسنه نقش داشت. سپس به سمت ریاست دادگاه انقلاب اسلامی یا قاضی شرع شهرهای ازنا و الیگودرز منصوب شد. هم‌زمان خزانه‌دار هلال احمر ازنا هم بود. او با تأسیس حزب جمهوری اسلامی به همکاری با آن حزب پرداخت و شعبه حزب جمهوری اسلامی را در ازنا تأسیس کرد. صادقی در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نماینده مردم شهرهای دورود و ازنا برگزیده شد. در آن دوره به عضویت کمیسیون امور اوقاف و خدمات کمیته‌های امداد و خیرات درآمد. ترجمه شرح کفایه‌الاصول به عربی، ترجمه و شرح ارشاد القلوب، تقریرات قسمتی از درس خارج فقه آیت‌الله مرعشی نجفی، حاشیه بر کتاب حج عروه الوثقی، تفسیر قرآن مجید و مقالاتی با موضوعات تاریخی، اجتماعی و روایی از آثار علمی اوست.

شهادت

محمدحسین صادقی در هفتم تیر سال ۱۳۶۰ همراه با سیدمحمد حسینی بهشتی دبیر کل حزب جمهوری اسلامی و دیگر اعضای برجسته آن حزب در محل سرچشمه تهران در حال بررسی وضعیت کشور بودند که براثر انفجار بمب، همراه با هفتادودو تن دیگر از یاران انقلاب اسلامی به شهادت رسید.[۱۶]

پانویس

  1. بنیادی، ص۲۲.
  2. زیدوندی، ص۲۶؛ پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۷-۱۲۸.
  3. زندگینامه ائمه جماعات، ص۱۶۱.
  4. زیدوندی، ص۲۶؛ پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۷-۱۲۸.
  5. پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۷-۱۲۸.
  6. برزویی، ص۳۳۴.
  7. برزویی، ص۳۳۴.
  8. شفیعی، ص۲۶۹.
  9. شفیعی، ص۲۶۹؛ زندگینامه ائمه جماعات، ص۱۶۱.
  10. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۵.
  11. زندگینامه ائمه جماعات شهید، ص۱۶۱-۱۶۲.
  12. شفیعی، ص۲۷۰.
  13. زندگینامه ائمه جماعات شهید، ص۱۶۱-۱۶۲.
  14. پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۸-۱۲۹؛ زندگینامه ائمه جماعات شهید، ص۱۶۱-۱۶۲.
  15. زندگینامه ائمه جماعات شهید، ص۱۶۱-۱۶۲؛ برزویی، ص۳۳۵؛ پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۷ ـ ۱۲۹.
  16. پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، ص۱۲۷ ـ ۱۲۹؛ برزویی، ص۳۳۵؛ زندگینامه ائمه جماعات شهید، ص۱۶۱-۱۶۲.

منابع

  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • برزویی، علی‌داد (۱۳۸۹)، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، خرم‌آباد، انتشارات شاپورخواست.
  • بنیادی، عبدالله (۱۳۸۶)، زندگینامه شهید آیت‌الله محمدحسین صادقی، ازنا، چاپخانه اسلامی؛ پیشتازان شهادت در انقلاب سوم (۱۳۶۰)، تهران، دفتر انتشارات اسلامی.
  • زندگینامه و آثار ائمه جماعات شهید (۱۳۸۶)، تهیه و تنظیم: گروه تحقیقات و مطالعات کاربردی مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران، قم، ثقلین.
  • زیدوندی، علی محمد (۱۳۸۶)، شناختنامه مفاخر ازنا، خرم‌آباد، سیفا.
  • شفیعی، صادق (۱۳۹۰)، «مناسبت‌ها: زندگینامه سیاسی شهید آیت‌الله محمدحسین صادقی»، فصلنامه پانزده خرداد، شماره ۲۸، تابستان.