محمدحسین دانش‌آشتیانی، از شاگردان درس سطح امام‌خمینی.
زادگاه و تحصیل
محمدحسین دانش‌آشتیانی در سال ۱۳۰۲ ش در آشتیان به دنیا آمد [۱] او دوران ابتدایی را در زادگاهش گذراند. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و دروس فارسی و قسمتی از مقدمات را در آشتیان و نزد استادان آنجا خواند (شریف رازی، ج ۶، ص۵۰). سپس در سال ۱۳۲۱ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد آیات سیدمحمد محقق داماد، امام‌خمینی، شیخ مرتضی حائری یزدی و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی خواند [۲] او در فاصله سال‌های ۱۳۲۱ش (سال ورود به قم) تا ۱۳۲۴ش (که امام‌خمینی تدریس درس خارج فقه و اصول را آغاز کردند) در درس سطح امام‌خمینی شرکت می‌کرد، ولی درباره درسی که دانش‌آشتیانی نزد امام‌خمینی خوانده است، اطلاعاتی وجود ندارد.
دانش‌آشتیانی پس از آن در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی و سیدمحمدتقی موسوی خوانساری شرکت جست. او در سال ۱۳۳۹ش به شهر محلات اعزام شد و به اقامه نماز جماعت و تبلیغ دین و ارشاد مردم در آن شهر پرداخت. دانش‌آشتیانی تا سال ۱۳۴۶ ش در آشتیان حضور داشت و در آن سال به تهران رفت و در مسجد خیر، نزدیک میدان شهدای فعلی، به اقامه نماز جماعت و ترویج دین پرداخت (همان). او در سال ۱۳۴۷ش با معرفی ابوالقاسم دانش‌آشتیانی، اجازه‌ای از امام‌خمینی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد [۳]
فعالیت سیاسی و اجتماعی
دانش‌آشتیانی در تهران به فعالیت‌های سیاسی می‌پرداخت و ضمن حمایت و پشتیبانی از امام‌خمینی، با حکومت پهلوی مبارزه می‌کرد. دانش‌آشتیانی ازجمله روحانیانی بود که در خرداد ۱۳۴۹ و پس از رحلت آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، همراه با جمعی دیگر از روحانیان تهران در تلگرافی به امام‌خمینی، رحلت آن مرجع را خدمت «آیت‌الله‌العظمی آقای خمینی مرجع تقلید» و «پیشوای عظیم‌الشأن» تسلیت گفت و «عظمت و پیشرفت اسلام و مسلمین را در سایه اقدامات و رهبری آن مرجع عالی‌قدر با همکاری روحانیت» از درگاه خداوند مسئلت کرد [۴] وی در سال ۱۳۵۰ش و در جریان خشک‌سالی سیستان، همراه با فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی به آن منطقه رفت و گزارشی را از وضعیت مردم تهیه کرد. این گزارش سپس توسط مهدی‌زاده محلاتی به رادیو بغداد فرستاده شد و بازتاب زیادی داشت و ازجمله باعث شد کمک‌های زیادی به مردم سیستان ارسال شود (خاطرات و مبارزات شهید محلاتی، ص۷۱-۷۳). در آن سالها در جلسات هفتگی روحانیان مبارز تهران شرکت می‌جست [۵]
دانش‌آشتیانی در سال ۱۳۵۶ ش به عضویت جامعه روحانیت مبارز تهران درآمد. در همان سال به سبب فعالیت‌های سیاسی و سخنرانی‌های انتقادی علیه حکومت پهلوی دستگیر و مدتی زندانی شد [۶] او در سال‌های ۱۳۵۶-۱۳۵۷ش همراه با روحانیان مبارز تهران اعلامیه‌هایی را در حمایت از نهضت اسلامی و همچنین انتقاد از حکومت پهلوی امضا می‌کرد و با نگاهی به دیگر اعلامیه‌های روحانیان مبارز تهران می‌توان نام دانش‌آشتیانی را ذیل آن اعلامیه‌ها دید [۷] به سبب امضای این اعلامیه‌ها در مهر ۱۳۵۷ توسط ماموران ساواک دستگیر و در کمیته مشترک ضد خرابکاری زندانی شد [۸] ولی چند روز بعد از او رفع سوءظن به عمل آمد [۹]
دانش‌آشتیانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کمیته‌های انقلاب اسلامی در تهران پرداخت. سپس با دعوت سیدمحمد حسینی بهشتی رئیس دیوان عالی کشور به قوه قضائیه رفت و به فعالیت‌های قضایی در دادگاه مدنی خاص در تهران پرداخت. او در سال ۱۳۶۰ ش و در انتخابات میان‌دوره‌ای نخستین دوره مجلس شورای اسلامی (پس از شهادت برادرش غلامرضا دانش‌آشتیانی نماینده تفرش و آشتیان در ۷ تیر ۱۳۶۰)، از حوزه انتخابیه تفرش و آشتیان به نمایندگی برگزیده شد. پس از پایان دوره اول مجلس شورای اسلامی، به دادگاه مدنی خاص بازگشت و به فعالیت‌های قضائی در آنجا پرداخت. کتاب مناقب آل ابی‌طالب (ع) [۱۰]
پانویس
- ↑ (حضرتی، ص۷۶).
- ↑ (حضرتی، ص۷۶).
- ↑ (صحیفه امام، ج ۱، ص۴۷۳).
- ↑ (اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۲۳ ـ ۲۲۴).
- ↑ (یاران امام به روایت اسناد ساواک: شهید حجت‌الاسلام فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی به روایت اسناد ساواک، کتاب دوم، ص۱۲۶).
- ↑ (حضرتی، ص۷۶).
- ↑ (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۱، ص۵۸۴، ۶۰۷ و ۶۱۱؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۲۴۲ ـ ۲۴۳، ۲۵۵ ـ ۲۵۶، ۲۶۴ ـ ۲۶۶ ،۲۸۱ ـ ۲۸۳، ۳۱۲ ـ ۳۱۴، ۳۲۳ ـ ۳۲۴، ۳۶۸ ـ ۳۷۱، ۳۸۸٬۳۹۰ ـ ۳۹۱، ۳۹۶ ـ ۳۹۷، ۴۱۶ ـ ۴۱۷، ۴۳۵ ـ ۴۳۷، ۴۵۳ ـ ۴۵۶، ۴۶۷ ـ ۴۷۰، ۴۸۳ ـ ۴۸۶، ۴۹۹ ـ ۵۰۰، ۵۰۹ ـ ۵۱۲، ۵۱۳ ـ ۵۱۷).
- ↑ (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک ، کتاب۱۳، ص۷)
- ↑ (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۸، آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی، ص۴۲۳).
- ↑ اثر ابن شهرآشوب، با همکاری او و سیدهاشم رسولی محلاتی چاپ شده است. محمدحسین دانش‌آشتیانی در سال ۱۳۶۵ ش درگذشت (حضرتی، ص۷۷-۷۸).
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۳)، کتاب۱۳، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- خاطرات و مبارزات شهید محلاتی (۱۳۷۶)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- حضرتی، صادق (۱۳۸۲)، رجال و مشاهیر آشتیان، با مقدمه محمدابراهیم باستانی پاریزی، قم، الماس.
- شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، جلد ششم، تهران، اسلامیه؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج ۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۱: عالم جاودان شهید استاد شهید مرتضی مطهری (۱۳۸۲)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۸، آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی(۱۳۹۳)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب ۲۷: قامت استوار شهید حجت‌الاسلام فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۳)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.