صادق فراحی خویی، از شاگردان درس فلسفه امام‌خمینی.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | صادق فراحی خویی |
| نسب | فرزند کربلائی علی خویی |
| تاریخ تولد | ۱۲۸۷ هجری شمسی |
| زادگاه | خوی |
| تاریخ وفات | ۸ شهریور ۱۳۶۷ |
| محل دفن | باغ بهشت، قم |
| شهر وفات | قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدمحمد حجت کوه‌کمری، امام‌خمینی |
| شاگردان | عباس زریاب خویی |
| محل تحصیل | خوی، قم |
| اجازه اجتهاد از | سیدمحمد حجت کوه‌کمری |
| تألیفات | دوره اصول من اول الی آخره، کتاب طهاره، کتاب صلوه، لباس مشکوک، کتاب صوم، کتاب خمس، المکاسب، قاعده لاضرر |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | حمایت از امام‌خمینی، انتقاد از سیاست‌های حکومت پهلوی، مبارزه با رژیم شاهنشاهی |
| اجتماعی | تدریس در حوزه علمیه قم و خوی، امام جماعت مسجد الشهدا خوی |
زادگاه
صادق فراحی خویی فرزند کربلائی علی خویی در سال ۱۲۸۷ش در خوی زاده شد.
دوران ابتدایی را در زادگاهش طی کرد. سپس به تحصیل دروس دینی پرداخت و مقدمات و بخشی از دروس سطح را در مدت سه سال در خوی خواند.
او در سال ۱۳۰۵ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و دروس سطح را نزد میرزا محمد همدانی به پایان رساند. آنگاه در دروس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری حاضر شد و بیست‌وسه سال از درس ایشان بهره‌مند شد.[۱] و از ایشان اجازه اجتهاد دریافت کرد.[۲]
او در ۱۳۱۶ش در مدرسه دارالشفا در درس اسفار امام‌خمینی شرکت می‌کرد و به گفته عباس زریاب خویی، مناسبات دوستانه‌ای هم با امام‌خمینی داشت.[۳] سپس به تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت.[۴] ازجمله به تدریس قوانین‌الاصول،[۵] رسایل، مکاسب و کفایه‌الاصول.[۶] و شرح لمعه پرداخت و عباس زریاب خویی، از استادان برجسته دانشگاه تهران، ازجمله شاگردان او در درس اخیر بود.[۷]
فعالیت سیاسی و اجتماعی در خوی
فراحی خویی سپس در پی درخواست جمعی از اهالی خوی از آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری، به دستور ایشان به زادگاهش بازگشت و به اقامه نماز جماعت و تبلیغ دین و تدریس علوم دینی در خوی پرداخت.[۸] و امامت جماعت مسجد شاه موسوم به الشهدا.[۹] و مطلب خان آن شهر را بر عهده گرفت.[۱۰] فراحی خویی پس از بازگشت به خوی، عالم طراز اول خوی بود.[۱۱] او وکیل علی الاطلاق آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم در خوی بود.[۱۲] و حتی عزل و نصب وکلای آن مرجع را در برخی مناطق دیگر بر عهده داشت.[۱۳] همچنین سرپرستی طلاب مدرسه نمازی خوی را بر عهده گرفت و به تدریس در آنجا پرداخت و شاگردان پرشماری را تربیت کرد.[۱۴]
فعالیت مبارزاتی
فراحی از سال ۱۳۴۱ ش، به حمایت از امام‌خمینی پرداخت. ازجمله با ایراد سخنرانی‌هایی، از سیاست‌های حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد. این اقدامات باعث شد تا ساواک او را در فهرست «وعاظ ناراحت» قرار دهد و در نامه‌ای به شهربانی کل کشور، خواستار جلوگیری از سخنرانی او شود.[۱۵] وی علی‌رغم این ممنوعیت‌ها به فعالیت علیه حکومت پهلوی ادامه داد و بر اثر این فعالیت‌ها در سال ۱۳۴۹ش به ساواک احضار شد. ساواک او را تهدید کرد که در صورت تداوم فعالیت، از خوی تبعید خواهد شد.[۱۶]
بر اساس گزارش ساواک از فعالیت‌های او، وی از محبوبیت و نفوذ زیادی در میان مردم خوی برخوردار بود و در سخنرانی‌هایش، از رفتارهای خلاف ادارات و نهادهای دولتی انتقاد می‌کرد. این عوامل باعث شد تا چندین بار به ساواک احضار شود.[۱۷] او در جریان حمله برخی از طرفداران حکومت پهلوی به خوی، درصدد میانجی‌گری بین آنان و انقلابیان برآمد و دو تن از روحانیان را برای مذاکره نزد آنان اعزام کرد که یکی از آنان به نام شیخ محمدحسن خضرلو توسط آنان کشته شد.[۱۸]
آثار علمی
وی سپس به تهران رفت.[۱۹] و به تدریس و تألیف مشغول شد. آثار علمی او از این قرار است: ۱ ـ دوره اصول من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری. ۲- کتاب طهاره من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری. ۳- کتاب صلوه من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری. ۴- لباس مشکوک من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری. ۵- کتاب صوم من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری. ۶ ـ کتاب خمس من اول الی آخره از تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری،[۲۰]۷ ـ المکاسب. ۸ ـ قاعده لاضرر.[۲۱]
درگذشت
او در ۸ شهریور ۱۳۶۷ درگذشت و پیکرش در باغ بهشت شهر قم به خاک سپرده شد.[۲۲]
پانویس
- ↑ رازی، آثار الحجه، ص۲۹۷؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص ۹۵-۹۶؛ نصیری و عاشرزاده، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، ص۳۹۹.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۰.
- ↑ زریاب خویی، شط شیرین پرشوکت، ص۵۹؛ امام به روایت دانشوران، ص۱۶۵.
- ↑ رازی، آثار الحجه، ص۲۹۷؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص۹۵-۹۶؛ نصیری و عاشرزاده، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، ص۳۹۹.
- ↑ جواهرکلام، «درگذشتگان»، ص۱۳۵.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۰.
- ↑ اصفهانی، «عباس زریاب خوبی»، ص۲۴.
- ↑ رازی، آثار الحجه، ص۲۹۸؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۵، ص ۹۶؛ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۲؛ نصیری و عاشرزاده، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، ص۳۹۹.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص ۲۳۲؛ دادرسی، انقلاب اسلامی در خوی، ص۱۶۴.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۴.
- ↑ یکی قطره باران...، ص۳.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۳.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص ۲۳۷.
- ↑ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص۲۳۲.
- ↑ سلیمی، مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد، ص۳۱۳-۳۱۵.
- ↑ آیت‌الله‌العظمی سید...، ج۲، ص۷۸۰.
- ↑ دادرسی، انقلاب اسلامی در خوی، ص۱۶۴.
- ↑ دادرسی، انقلاب اسلامی در خوی، ص۲۰۴.
- ↑ نصیری و عاشرزاده، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، ص ۴۰۰.
- ↑ نصیری و عاشرزاده، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، ص۳۹۹.
- ↑ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۸۱۳ ـ ۸۱۴.
- ↑ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص ۸۱۴؛ الوانساز خویی، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ص ۲۴۱.
منابع
- آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج ۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- اصفهانی، عبدالله (۱۳۸۴)، «عباس زریاب خوبی»، نیم قرن نسخه‌شناسی، تألیف و تحقیق»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۱۶، شماره ۹۶، زمستان.
- الوانساز خویی، محمد (۱۳۷۷)، «صادق فراحی خویی، دانشور خدوم»، ستارگان حرم، ج۳۱، قم، زائر.
- امام به روایت دانشوران (۱۳۹۲)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۷)، «درگذشتگان»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۱۹، شماره ۱۱۳، زمستان.
- جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۲)، تربت پاکان قم، ج۲، قم، انصارین.
- دادرسی، نقی (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در خوی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- رازی، محمد (۱۳۳۲)، آثار الحجه، ج۲، قم، برقعی.
- زریاب خویی، عباس (۱۳۸۷)، شط شیرین پرشوکت؛ منتخبی از آثار استاد عباس زریاب خویی، به اهتمام: میلاد عظیمی، تهران، مروارید.
- سلیمی، حشمت‌الله (۱۳۸۶)، مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج۵، قم، پیروز.
- نصیری، بهروز و زهرا عاشرزاده (۱۳۸۰)، فرهنگ نام‌آوران خوی از سده اول تا چهارده قمری، خوی، قراقوش.
- یکی قطره باران: جشن نامه استاد دکتر عباس زریاب خویی (۱۳۷۰)، به کوشش احمد تفضلی، تهران، مهارت.