خمین

امام‌خمینی چنان‌که خود دوگونه نوشته است، در ۲۰ جمادی‌الثانی ۱۳۲۰ق/ ۱۲۸۱/۷/۱ش[۱] یا ۱۸ جمادی الثانی این سال که این را صحیح دانسته[۲] در شهر خمین به دنیا آمد و حدود نوزده سال در خمین اقامت داشت.
ایشان تحصیلات ابتدایی و مقدمات علوم حوزوی را در خمین فرا گرفت.[۳] خانه پدری امام‌خمینی در شمال رودخانه فصلی اناربار که از کنار شهر خمین می‌گذرد، قرار دارد. این خانه در شرق شهر و در محله سادات واقع شده و باغی نیز ضمیمه آن است. خانه از طریق کوچه‌ای مارپیچ و باریک به بازار و مسجد جامع راه می‌یابد و هم‌اکنون با تعمیراتی با حفظ سبک سنتی و معماری بومی، بازسازی شده و از آن نگهداری می‌شود.[۴] این خانه در وضعیت جدید در کنار خیابان قرار گرفته و مشتاقانی از شهرهای گوناگون ایران و جهان از این خانه دیدن می‌کنند. (ببینید: خمین)
امام‌خمینی در زمان اقامت در خمین گاهی به اطراف زادگاه خود نیز می‌رفت؛ ازجمله در کاروانسرای متعلق به پدرش که در محله رازی بود، اوقاتی را به بازی و سرگرمی می‌گذراند،[۵] و گاه به قلعه «شمس» واقع در دوازده‌کیلومتری شمال شرقی خمین، متعلق به باقر شمس، شوهر خواهر امام‌خمینی[۶] و به قلعه «حسن فلک» در اطراف کمره دامنه ارتفاعات الوند[۷] می‌رفت. ایشان به کوهنوردی علاقه داشت و در همان روزگار به کوهنوردی در کوه بوجه و کوه‌های الوند در جنوب خمین و «انگشت لیس» واقع در غرب الوند می‌رفت.[۸]

  1. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۴۲۶؛ روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۳۳.
  2. روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۳۳.
  3. امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۴۲۶.
  4. گلی زواره، فرازهای فروزان، پژوهشی در سیره اخلاقی، تربیتی و عرفانی حضرت امام‌خمینی، ۴۵؛ قادری، خمینی روح‌الله، ۱/۷۵.
  5. مرادی‌نیا، خمین در گذر تاریخ، ۲۴۸.
  6. مرادی‌نیا، خمین در گذر تاریخ، ۲۸.
  7. امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۳۹ و ۹/۴۰۹.
  8. امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۴۰۹؛ مرادی‌نیا، خمین در گذر تاریخ، ۲۴۹–۲۵۲.