نجم‌الهدی، سید ضیاءالدین؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. سید ضیاءالدین نجم‌الهدی در دوم فروردین ۱۳۱۸ ش در کهدوئیه یزد به دنیا آمد. او دوران ابتدایی را در کهدوئیه و روستای ده بالا در مجاور کهدوئیه گذراند. سپس در سال ۱۳۳۵ ش راهی یزد شد و مقدمات و بخشی از دروس سطح را پیش آقایان شیخ احمد علومی یزدی، شیخ محمود فرساد، میرزا حسن محمودآبادی، شیخ محمود علومی و سید علی‌محمد علاقه‌مند در مدرسه علمیه مصلای یزد خواند. نجم‌الهدی در سال ۱۳۴۰ ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را پیش آقایان مرتضی بنی‌فضل، مصطفی اعتمادی، اسماعیل صالحی مازندرانی، محمدتقی ستوده، غلامرضا صلواتی و حسین نوری همدانی به پایان رساند (کاظمینی، ۹۲۵). سید ضیاءالدین نجم‌الهدی در سال‌های ۱۳۴۳ -۱۳۴۴ ش به فعالیت علیه حکومت پهلوی پرداخت و همراه با روحانیان مبارز اعلامیه‌هایی را علیه حکومت پهلوی و در حمایت از امام خمینی امضا می‌کرد. ازجمله پس از تبعید امام در اسفند ۱۳۴۳ ش همراه با علما و محصلان یزدی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت، تصویب مصوبه‌های خلاف شرع و قانون اساسی در دولت‌های سابق (دولت اسدالله علم و دولت حسنعلی منصور) را محکوم کردند و سپس با اشاره به تبعید امام خمینی به خارج از کشور، آن اقدام را بر خلاف قانون اساسی و اصل مصونیت مراجع عظام تقلید دانستند و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور، الغای قوانین مغایر شریعت و قانون اساسی و آزادی سایر زندانیان شدند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۵۶ ـ ۱۵۷). سپس در سال ۱۳۴۴ ش و پس از انتقال امام خمینی به نجف اشرف نامه‌ای را همراه با دیگر روحانیان مبارز به ایشان ارسال و خرسندی خود را از حضور امام خمینی در نجف اشرف ابراز کردند. امضاکنندگان در آن نامه با تأکید مجدد بر غیرقانونی بودن تبعید ایشان به خارج از کشور، خواستار رفع محدودیت‌ها برای بازگشت امام خمینی به کشور شدند (همان، ۱۷۳-۱۷۸؛ سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک، ج ۵، ۳۷۲-۳۶۹). آنگاه همراه با طلاب یزدی در حوزه علمیه قم تلگرافی دیگر برای امام خمینی فرستادند و از ایشان با عبارات «حضرت الشهم الماجد البارع المجاهد زعیم شیعه و حامی شریعه و قدوه الاعلام و ملاذ الانام آیت‌الله‌العظمی الحاج‌آقا روح‌الله الموسوی الخمینی دام‌الله ظله الوارف» نام بردند و ورود ایشان را به نجف اشرف تبریک گفتند (همان، ۱۸۳ ـ ۱۸۴). در نخستین سالگرد تبعید امام خمینی به خارج از کشور نیز همراه با جمعی از روحانیان مبارز در نامه‌ای دیگر به امیرعباس هویدا، خواستار بازگرداندن امام خمینی به کشور شدند و از رویکرد دولت در سرکوب تظاهرات مردم انتقاد کردند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۸۵-۱۹۱). در ۱۵ خرداد ۱۳۴۵ نیز همراه با جمعی از محصلان حوزه علمیه قم و به بهانه سالروز قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، نامه‌ای دیگر به امام خمینی نوشتند و در آن با بیان تحولات حوزه علمیه قم، دستگیری جمعی از روحانیان و تبعید شهاب‌الدین اشراقی از قم را محکوم و سپس با اشاره به دستگیری و تبعید امام خمینی و نیز دستگیری و زندانی کردن جمعی از روحانیان مبارز، از سیاست‌های سرکوبگرانه حکومت پهلوی به‌شدت انتقاد کردند (همان، ۲۰۱-۲۰۴؛ سیر مبارزات یاران امام در به روایت اسناد ساواک، ج ۴، ۲۱-۲۴؛ سیر مبارزات امام خمینی در آیینه اسناد شهربانی، ج ۴، ۱۶). نجم‌الهدی در سال ۱۳۴۴ ش به عراق رفت و در حوزه علمیه نجف اشرف به تکمیل تحصیلات حوزوی پرداخت. او در حوزه علمیه نجف اشرف ابتدا در محضر آقایان سید عباس خاتم یزدی، شیخ جواد تبریزی، مسلم ملکوتی و میرزا علی‌اکبر مشکینی بخش دیگری از دروس سطح را خواند و آنگاه از درس‌های خارج فقه و اصول آیات سید محسن طباطبایی حکیم، سید محمود حسینی شاهرودی و درس خارج فقه امام خمینی بهره‌مند شد (کاظمینی، ج ۲، ۹۲۵). می‌توان احتمال داد که وی از سال ۱۳۴۴ ش در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی در مسجد شیخ انصاری حضور می‌یافته است، ولی درباره مدت حضور او در آن درس اطلاعاتی در دست نیست. نجم‌الهدی سپس به کشور بازگشت و در حوزه علمیه قم از درس‌های خارج فقه و اصول آیات شیخ مرتضی حائری یزدی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی، میرزا هاشم آملی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، شیخ جواد تبریزی، شیخ محمدعلی اراکی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی و ناصر مکارم شیرازی بهره برد. مدتی هم در درس تفسیر قرآن مشکینی و ابوالقاسم خزعلی حضور یافت و در درس فلسفه هم از شاگردان آیات عبدالله جوادی آملی، حسن حسن‌زاده آملی و محمد مفتح بود. همچنین در درس نجوم حسن‌زاده آملی شرکت می‌کرد. او در کنار تحصیل در قم، به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه می‌داد. با آغاز جنگ تحمیلی، در جبهه‌های جنگ حضور یافت. سپس به فعالیت در جهاد سازندگی پرداخت. او از سال ۱۳۶۱ ش به درخواست مردم و با دستور شیخ محمد صدوقی یزدی به اقامه نماز جمعه در کهدوئیه پرداخت. تأسیس درمانگاه، مجتمع فرهنگی، تأسیس دارالقرآن و پایگاه مقاومت بسیج، تأسیس دبیرستان دخترانه و سالن ورزشی چندمنظوره و همچنین مساجدی در کهدوئیه و تلاش برای انتقال شبکه آب آشامیدنی به آنجا ازجمله فعالیت‌های نجم‌الهدی بود (کاظمینی، ج ۲، ۹۲۵-۹۲۶). منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج ۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج ۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ سیر مبارزات امام در آیینه اسناد شهربانی (۱۳۸۱)، ج ۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه¬ ائمه جمعه سراسر کشور، ج ۲، یزد، تهران، برگ رضوان؛ مدرسی، سید محمدکاظم (۱۳۸۲)، مفاخر یزد، ج ۲، یزد، بنیاد ریحانه‌الرسول یزد.