موسوی جزایری (آل سید غفور)، سید محمدعلی؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. سید محمدعلی موسوی جزایری آل سید غفور در بهمن ۱۳۱۷ در شهرستان شوشتر و در خانواده‌ای با سابقه درخشان علمی به دنیا آمد. پدرش سید محمدتقی آل سید غفور از روحانیان و واعظان نامور شوشتر بود که نسب او با هفت واسطه به محدث بزرگ علامه نعمت‌الله جزایری می‌رسد. سید محمدعلی دوره ابتدایی را در شوشتر طی کرد. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را نزد سید محمدحسن آل طیب در حوزه علمیه شوشتر آموخت. او در سال ۱۳۳۷ ش به عراق رفت و در حوزه علمیه نجف اشرف تحصیلات حوزوی خود را پی گرفت. ابتدا لمعتین را نزد سید اسدالله مدنی دهخوارقانی و شیخ غلامرضا باقری اصفهانی خواند و سپس در درس رسایل و مکاسب سید محمدجعفر مروج جزایری و باقری اصفهانی حاضر شد. کفایه‌الاصول را هم در محضر میرزا محمدکاظم تبریزی فراگرفت و آنگاه مدت هشت سال در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی شرکت کرد و آن درس‌ها را تقریر نمود. مدتی هم از درس خارج فقه آیت‌الله سید عبدالاعلی سبزواری بهره برد (جواهرکلام، ۱۳۲). با ورود امام خمینی به نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ ش و دایر شدن درس خارج فقه ایشان، در آن درس حاضر شد و به استفاده از محضر امام خمینی پرداخت و تا سال ۱۳۵۰ ش که توسط دولت عراق از آن کشور اخراج شد، در آن درس حضور می‌یافت. وی پس از بازگشت به کشور، به قم رفت و در درس خارج فقه آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی شرکت کرد. مدتی بعد از طرف آن مرجع به شهرستان ماهشهر در استان خوزستان رفت و به تبلیغ دین و ارشاد مردم آن سامان پرداخت (همان؛ «ارتحال عالم ربانی...»، ۳). سید محمدعلی آل سید غفور هم‌زمان با تحصیل و فعالیت‌های تبلیغی، به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله در اردیبهشت ۱۳۵۷ و در پی حمله عوامل رژیم پهلوی به بیت آیات عظام قم، همراه با روحانیت مبارز استان خوزستان و در قالب جامعه روحانیت مبارز آن استان، با ارسال نامه‌ای به مراجع تقلید در قم، اهانت رژیم به آنان را محکوم کردند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۲۹۴ ـ ۲۹۵؛ درکتانیان، ۴۲۱-۴۲۲). وی همچنین در شکل‌گیری اعتصاب کارکنان صنعت نفت و پتروشیمی در بندر ماهشهر و بندر امام خمینی (شاهپور) نقش داشت. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ساماندهی امور ماهشهر پرداخت و در سال ۱۳۵۹ ش به سبب بیماری، به قم بازگشت. یک سال بعد امام خمینی او را به امامت جمعه شهرستان علی‌آباد در استان گلستان منصوب کرد. وی پس از یک سال حضور در آن شهر و رسیدگی به مشکلات مردم علی‌آباد، دوباره به قم بازگشت و به تدریس و تبلیغ ادامه داد. سال‌ها در مسجد امام حسن عسکری (ع) قم به اقامه نماز جماعت می‌پرداخت و جلساتی را در مناسبت‌های مختلف در آن مسجد برگزار می‌کرد. همچنین به تدریس لمعتین، مکاسب و کفایه در حوزه علمیه قم می‌پرداخت («ارتحال عالم ربانی...»،۳). تألیفات او عبارت است از: ۱- شرح المکاسب المزجی در ده جلد. ۲- شرح عروه‌الوثقی (تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله خویی در سه جلد به زبان عربی). ۳- مبانی اصول (تقریرات درس خارج اصول آیت‌الله خویی). ۴- تحقیق الکفایه (تقریرات درس کفایه‌الاصول میرزا کاظم تبریزی). ۵- توضیحات شرح لمعه. ۶- چهل حدیث. ۷- خاطرات حج. ۸- چهارده نور. ۹- اوصاف روزه‌داران (شرح خطبه شعبانیه پیامبر اکرم (ص)). ۱۰- دروس اخلاق اسلامی. ۱۱- چراغ هدایت. ۱۲- امام حسین علیه‌السلام مشعل هدایت. ۱۳- از هر چمن گلی. وی در ۱۶ آذر ۱۳۸۷ در شهر قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط لطف‌الله صافی گلپایگانی، در قبرستان شیخان به خاک سپرده شد. (جواهرکلام، ۱۳۲؛ «ارتحال عالم ربانی...»، ۳). منابع: «ارتحال عالم ربانی آیت‌الله جزایری آل غفور» (۱۳۸۷)، هفته‌نامه افق حوزه، شماره ۲۱۱، ۲۰ آذر؛ اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۷)، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام آل غفور»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۱۹، شماره ۱۱۳، زمستان؛ درکتانیان، غلامرضا (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در دزفول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سید محمدعلی موسوی جزایری آل سید غفور |
| نسب | نسب به علامه نعمت‌الله جزایری می‌رسد |
| تاریخ تولد | بهمن ۱۳۱۷ |
| زادگاه | شوشتر، ایران |
| تاریخ وفات | ۱۶ آذر ۱۳۸۷ |
| محل دفن | قبرستان شیخان، قم |
| شهر وفات | قم |
| خویشاوندان سرشناس | پدرش سید محمدتقی آل سید غفور، روحانی و واعظ نامور |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سید اسدالله مدنی دهخوارقانی، شیخ غلامرضا باقری اصفهانی، سید محمدجعفر مروج جزایری، میرزا محمدکاظم تبریزی، آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه شوشتر، حوزه علمیه نجف، حوزه علمیه قم |
| تألیفات | شرح المکاسب المزجی (ده جلد)، شرح عروه‌الوثقی (سه جلد به زبان عربی)، مبانی اصول، تحقیق الکفایه، توضیحات شرح لمعه، چهل حدیث، خاطرات حج، چهارده نور، اوصاف روزه‌داران، دروس اخلاق اسلامی، چراغ هدایت، امام حسین علیه‌السلام مشعل هدایت، از هر چمن گلی |
| سایر | فعال در مبارزات ضد رژیم پهلوی، مدیر جلسات و تبلیغ دین، امام جمعه شهرستان علی‌آباد |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارز علیه حکومت پهلوی، نقش‌آفرین در اعتصاب نفت در ماهشهر |
| اجتماعی | فعال در تبلیغ دین و حل مشکلات مردم پس از انقلاب اسلامی |