حجازی، سید مهدی؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. سید مهدی حجازی در سال ۱۳۰۳ ش در شهرضا (قمشه) و در خاندانی روحانی به دنیا آمد ( قاسمی، ج ۲،۴۲). پدرش سید فضل‌الله حجازی از شاگردان آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی و از عالمان بنام شهرضا بود و به تدریس دروس حوزوی در آنجا می‌پرداخت. سید مهدی حجازی خواندن و نوشتن را در شهرضا آموخت. سپس بخشی از مقدمات را در شهرضا نزد پدرش خواند. حجازی آنگاه به اصفهان رفت و در حوزه علمیه آنجا مقدمات و سطح را نزد آقایان شیخ عباسعلی ادیب اصفهانی، میرزاعلی آقای شیرازی، شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادی، عبدالحسین طیب، سید حسین خادمی اصفهانی، صدر کوهپایه‌ای و شیخ احمد فیاض تکمیل کرد. او در سال ۱۳۳۰ ش راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس‌های آیات امام خمینی، سید محسن طباطبایی حکیم، سید ابوالقاسم موسوی خویی، سید عبدالهادی شیرازی، سید عبدالاعلی سبزواری، سید جواد تبریزی و سید یحیی یزدی بهره‌مند شد. سید مهدی حجازی پس از ۱۷ سال تحصیل در نجف اشرف، به کشور بازگشت بنابراین وی تا سال ۱۳۴۷ ش در حوزه علمیه نجف اشرف حضور داشته و می‌توان گفت که از سال ۱۳۴۴ ش که تدریس خارج فقه (بیع مکاسب) توسط امام خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف آغاز شد تا بازگشت به کشور در سال ۱۳۴۷ ش، از درس خارج فقه امام خمینی استفاده می‌کرده است. او اجازه اجتهاد از مراجع بزرگی چون آیات سید یحیی یزدی، سید عبدالعلی سبزواری و سید محمدجواد طباطبایی تبریزی دریافت کرد (قاسمی، ج ۲، ۴۲) سید مهدی حجازی پس از بازگشت به ایران، در شهرضا مقیم شد و به اقامه نماز جماعت و تدریس دروس حوزوی در آنجا پرداخت (شریف رازی، ج ۵، ۳۹۳). او در کنار تبلیغ در شهرضا، به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. او در اول فروردین ۱۳۵۷ و در عید نوروز آن سال، در حسینیه سادات شهرضا به سخنرانی پرداخت و از حکومت پهلوی انتقاد کرد و مردم را به عزاداری و پوشیدن لباس عزا دعوت کرد. در همان روز تعدادی اعلامیه علیه حکومت پهلوی در همان حسینیه کشف شد و به سبب این فعالیت‌ها، به ساواک احضار و مورد تهدید قرار گرفت. مأموران ساواک همچنین او را به ممنوعیت از منبر تهدید و در نهایت وی را آزاد کردند. حجازی پس از آزادی به فعالیت‌های سیاسی ادامه داد (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان اصفهان، ج ۱، ۳۹۹). در همان سال در مسجد سادات شهرضا مورد تعقیب و تهاجم ساواک قرار گرفت و دستگیر گردید و با همه همراهانش در خرم‌آباد و کوهدشت زندانی شد. در یکی از سال‌ها و به احتمال زیاد در سال ۱۳۵۷ ش نماز عید فطر را در شهرضا اقامه کرد. در آن روز مردم شهرضا از تمام مساجد به همراه ائمه جماعات خود به حسینیه سادات آمدند و پس از تجمع از میدان تاسوعا به‌سوی مسجد حمیدی که به همت سید مهدی حجازی تأسیس شده بود و در چنین روزی افتتاح می‌شد حرکت کردند. آنان این بار علاوه بر نداهای ملکوتی الله‌اکبر و الحمدلله، شعارهای کوبنده بر ضد حکومت پهلوی سردادند که فضای شهر را آکنده می‌ساخت. پس از راهپیمایی روز عید فطر، نماز عید به امامت سید مهدی حجازی اقامه گردید و سپس برادر او سید محمدحسین حجازی سخنرانی کرد. او همچنین برای تبلیغ دین به کشورهایی نظیر هندوستان، پاکستان، عربستان، لبنان، سوریه، امارات و کویت مسافرت کرده است. از خدمات اجتماعی او در شهرضا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ساختن مسجد السادات، تأسیس مسجد الزهرا، ساختمان مسجد الرسول، مسجد حمیدی، غسالخانه شهرضا، درمانگاه سادات شهرضا و ایجاد و گسترش کتابخانه حسینیه سادات (انصاری، ۱۲۹). سید مهدی حجازی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس دروس خارج فقه و اصول و وعظ و سخنرانی در شهر ادامه داد و در تأسیس مراکز فرهنگی و مذهبی در آن شهر فعال بود (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان اصفهان، ج ۱، ۳۹۹). تألیفات او عبارت است از: کشکول الحجازی، وسواس و درمان آن، دررالاخبار فی تلخیص بحارالانوار، آیینه الذهب و الفضه، روش خلیل الرحمان (زندگی حضرت ابراهیم) همراه با تقریظ‌هایی از شیخ آقابزرگ تهرانی و آیت‌الله طباطبایی تبریزی (انصاری، ۱۳۰؛ قاسمی، ج ۲، ۴۲). از آثار مخطوط او هم می‌توان به کتاب‌های آراءنا فی اصول الفقه و فهرست بحارالانوار اشاره کرد (انصاری، ۱۳۰). سید مهدی حجازی در اول تیر ۱۳۸۹ در شهرضا درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط فرزندش سید محمدرضا حجازی، در امام‌زاده شاه رضا در همان شهر به خاک سپرده شد (انصاری، ۱۲۹؛ قاسمی، ج ۲، ۴۲). منابع: انصاری، ناصرالدین (۱۳۸۹)، «درگذشتگان: آیت‌الله سید مهدی حسینی حجازی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۱، شماره ۱۲۳، تابستان؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، استان اصفهان، ج ۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۵، تهران، انتشارات اسلامیه؛ قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج ۳، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.