محمدعلی اسماعیل‌پور، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی. او در ۱۳۱۹ ش در شهرضا متولد شد [۱] تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند. سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در شهرضا نزد میرزا محمدرضا مهدوی، میرزا نصرالله زارعان و شیخ محمدهادی فرزانه خواند و مدتی هم نزد آنان به تحصیل دروس حکمت و کلام پرداخت. چندی هم در درس مهدی الهی قمشه‌ای، استاد فلسفه دانشگاه تهران که کلاس‌های درس در شهرضا دایر کرده بود، تلمذ کرد. در همان دوران در درس طب سیدمحمدحسین مدرسی شرکت می‌کرد. اسماعیل‌پور در ۱۳۳۹ ش راهی قم شد و درس فلسفه را نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی تکمیل کرد [۲] آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از محضر درس آیات: امام‌خمینی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، سیدمحمد محقق داماد و میرزا هاشم آملی استفاده کرد [۳] و به درجه اجتهاد رسید[۴] درباره حضور او در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی با توجه به اینکه از ۱۳۳۹ ش در قم حضور داشت، به احتمال زیاد از همان سال تا ۱۳۴۳ ش در مساجد سلماسی و اعظم قم درس امام‌خمینی حاضر می‌شد.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| اطلاعات علمی |
اسماعیل‌پور هم‌زمان با تحصیل دروس خارج فقه و اصول، به تدریس مقدمات، دروس سطح و دروس فلسفه و کلام در حوزه علمیه قم می‌پرداخت و از ۱۳۵۶ ش هم دروس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم تدریس می‌کرد که تا ۱۳۷۶ ش ادامه یافت [۵] علاوه بر آن، به تدریس تفسیر قرآن نیز می‌پرداخت و همه‌ساله در ایام تابستان در شهرضا با ایراد سخنرانی‌های مذهبی، در ترویج احکام دین می‌کوشید [۶] دو مرکز علمی مدینه العلم حضرت صاحب‌الامر (عج) و نیز مدرسه علمیه صاحب‌الامر (عج) در شهرضا (قمشه) به همت اسماعیل‌پور تأسیس شد و او مدتی هم مدیریت آن دو مرکز و مدرسه را بر عهده داشت. همچنین در احداث و توسعه مسجد انصار الحسین (ع) و اقامتگاه طلاب در قم نقش داشت و از ۱۳۴۴ ش تا ۱۳۷۸ ش اداره آن دو مرکز را هم عهده‌دار بود [۷]
اسماعیل‌پور از مؤلفان پرکار در حوزه معارف دینی است و از آثار علمی او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مجمع الافکار و مطرح الانظار در علم اصول (یک دوره) در ۵ جلد، المعالم المأثوره (در طهارت به شیوه استدلالی) در ۵ جلد، هدایه المتّقین (رساله عملیه)، کتاب القضاء فی ظل الجواهر، نکاح، صفاریه، تعلیقه بر عروه‌الوثقی، دقائق الافکار، الاصول العالیه (مبحث الفاظ)، القول المختار فی احکام الخیار، کتاب البیع، تعلیقه بر شرح تجرید علامه، تعلیقه بر اسفار [۸] رساله عملیه احکام مضاربه و ربا و احکام بانک‌ها و اعتکاف و نماز جمعه، مناسک حج و هدایه المتقین (صادقی ثانی، ۵۸۲). محمدعلی اسماعیل‌پور در ۲۱ مرداد ۱۳۹۷ ش در شهرضا درگذشت و پیکرش پس از تشییع در همان شهر به خاک سپرده شد [۹]
پانویس
منابع
- «آیت‌الله اسماعیل‌پور قمشه‌ای به دیار باقی شتافت» (۱۳۹۷)، روزنامه کیهان، شماره ۲۱۹۷۷، ۲۲ مرداد.
- صادقی ثانی، محمدعلی (۱۳۸۴)، «اسماعیل‌پور قمشه‌ای، محمدعلی»، فرهنگ ناموران معاصر، ج۲، تهران، سوره مهر (حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی).
- مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۷)، اعلام اصفهان، ج۲، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.