علومی، محمود؛ از شاگردان درس خارج اصول امام خمینی. محمود علومی معروف به علومی یزدی در سال ۱۳۱۱ ش در خانواده‌ای روحانی در یزد به دنیا آمد. پدرش شیخ جلال‌الدین علومی و اجدادش ملا محمدحسین مجتهد اردکانی و حاجی ملا محمدباقر از عالمان برجسته یزد بودند (مدرسی، ج ۱، ۴۹۶). محمود علومی دوران ابتدایی را در یزد به پایان رساند. آنگاه وارد مدرسه علمیه شفیعیه شد و در آنجا دروس مقدماتی حوزوی و قسمتی از دروس سطح را نزد پدر و آقایان شیخ احمد علومی، شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، سید علی‌محمد کازرونی، سید محمدصادق مدرسی معروف به حاجی میرزا آقا و شیخ جلال آیت‌اللهی خواند. علومی سپس برای تکمیل دروس و استفاده از فضای علمی قم، راهی آن شهر شد و در مدرسه علمیه فیضیه ساکن و مشغول به تحصیل شد. وی در قم، دروس سطح را از آقایان حسینعلی منتظری، آیت‌الله سید شهاب‌الدین نجفی مرعشی، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی، شیخ مرتضی حائری یزدی، شیخ محمد فکور یزدی و سید رضا صدر آموخت. در کنار دروس سطح، دروس منطق و فلسفه و تفسیر را هم نزد علامه طباطبایی فراگرفت. آنگاه در درس خارج فقه و اصول آیات سید محمد محقق داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی و امام خمینی شرکت جست. درباره سال‌های حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی وی در سال ۱۳۳۹ ش به یزد بازگشت (مدرسی، ۴۹۷)، بنابراین می‌توان گفت که در سال‌های دهه ۱۳۳۰ ش در درس‌های امام خمینی در مساجد محمدیه و سلماسی قم شرکت می‌کرده است. او همچنین درس‌های اصول امام خمینی و آیت‌الله بروجردی را تقریر کرده است («محمود علومی»، http://thinker.irc.ir)، ولی از این تقریرها اطلاعی در دست نیست. او از آیات سید محمدرضا موسوی گلپایگانی و سید علی حسینی سیستانی اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرد. وی در قم در کنار تحصیل، به تدریس دروس سطح پرداخت و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. علومی در ایام تبلیغ، ماه رمضان، محرم و صفر به منبر می‌رفت و به ارشاد و تبلیغ احکام اسلام می‌پرداخت. وی در سال ۱۳۳۹ ش به یزد بازگشت و به تدریس در مدرسه خان یزد پرداخت. علومی یزدی در یزد به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. به سبب این مبارزات بود که ساواک در سال ۱۳۵۷ ش از او به‌عنوان یکی از روحانیان افراطی و طرفدار امام خمینی در آن شهر نام برد (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱۳، ۱۶). او در دهم بهمن ۱۳۵۷، همراه با جمعی از علما و روحانیان شهر یزد در نامه‌ای به شیخ محمد صدوقی یزدی که در تحصن روحانیان مبارز کشور در مسجد دانشگاه تهران در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها با هدف ممانعت از بازگشت امام خمینی به کشور شرکت کرده بود، همبستگی خود را با روحانیان متحصن در آنجا اعلام کردند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۵۴۲ ـ ۵۴۳). وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت‌های تبلیغی در یزد ادامه داد. وی در تیر ۱۳۸۷ در یزد درگذشت («درگذشت آیت‌الله علومی یزدی»، ۲). منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ «درگذشت آیت‌الله علومی یزدی» (۱۳۷۸)، روزنامه ایران، شماره ۳۹۷۷، ۲۴ تیر؛ سیر مبارزات یاران امام خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۱۳ تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ «محمود علومی» (۱۳۹۷)، اندیشمندان اسلامی: مرکز پژوهش‌های اسلامی سازمان صداوسیما، http://thinker.irc.ir/thinker/index/show/+؛ مدرسی، سید محمدکاظم (۱۳۸۲)، مفاخر یزد، ج ۱، به کوشش میرزا محمد کاظمینی و سید محمدکاظم مدرسی، یزد، بنیاد ریحانه‌الرسول.