معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی، کتابی به قلم احمد ضرابی است که به تبیین و بیان کشف و شهود در آثار و روش عرفانی امام‌خمینی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۹۰ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج منتشر شده است.

معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی (کتاب)
کتاب معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی.jpg
اطلاعات کتاب
عنوانمعرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی
نویسندهاحمد ضرابی
تاریخ نگارش۱۳۹۰ش
موضوعمعرفت شهودی
سبکتوصیفی-تحلیلی
زبانفارسی
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسه چاپ و نشر عروج
محل نشرتهران
تاریخ نشر۱۳۹۰ش
نوبت چاپاول

مؤلف

احمد ضرابی متولد ۱۳۳۸ش، پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است.

محتوا

کتاب معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی، تحقیقی جامع درباره عرفان شهودی امام‌خمینی و معرفت شهودی از نگاه ایشان می‌باشد. نویسنده معتقد است امام‌خمینی در خصوص بیان معرفت شهودی به ادراکات قلبی از منظر آیات و روایات پرداخته و به خوبی نشان داده که مرام و مسلک کدام دسته از عارفان مورد تأیید قرآن کریم و روایات است.[۱]

امام‌خمینی قلب را به عنوان ابزار شناخت عرفانی، از خواص و اسراری برخوردار می‌داند که تنها زبان پاک معصوم(ع) می‌تواند بازگوکننده اصلی آن باشد.[۲] در این اثر آمده، در عین عدم تعارض روش‌های وصول به دانش، برتری و شرافت روش عرفان و شهود قلبی از حقایقی است که در آثار امام‌خمینی به وضوح به چشم می‌خورد.[۳]

امام‌خمینی در آثار خود به شرایط و زمینه‌های معرفت شهودی اشاره کرده و تقوا را زمینه‌ساز معرفت شهودی می‌داند و معتقد است کسی که با قدم عبودیت سیر کند و داغ ذلت بندگی را در پیشانی خود حک کند به عزّ ربوبیت راه پیدا می‌کند.[۴]

یکی از خدمات امام‌خمینی به عرفان اسلامی، جداسازی عرفان حقیقی از عرفان ساختگی و انحرافی است که در ابتدا با سیره عملی و سپس با بیان علمی و مستدل به اثبات آن پرداخته است.[۵] امام در بیان تفاوت میان مبدأ و خاستگاه معرفت شهودی و تجربه عرفانی معتقد است خاستگاه عرفان اسلامی، متن آیات و روایات است و حتی فلسفه بوعلی که از حکمت یونان نشأت می‌گیرد، در بازار اهل معرفت و حکمت و عرفان اسلامی، ناچیز و فاقد قدر محسوس است.[۶]

ساختار

کتاب معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی، از یک مقدمه و سیزده فصل سامان یافته است:

  • فصل اول درباره آشنایی با کلیات عرفان می‌باشد.
  • در فصل دوم درباره ماهیت معرفت شهودی، تفاوت علم و معرفت، مراتب کشف و منازل و مقامات، سخن به میان آمده است.
  • فصل سوم درباره ماهیت عرفان در قرآن، روایات، ادعیه و مناجات، رؤیت خداوند در ظاهر و باطن، ماهیت عرفان در روایات و اوصاف اولیاءالله می‌باشد.
  • فصل چهارم درباره اقوال عرفا پیرامون معرفت شهودی می‌باشد.
  • فصل پنجم درباره قرآن، عرفان و برهان و بیان توهم عقل‌گریزی در عرفان اسلامی در نگاه امام‌خمینی می‌باشد.
  • فصل ششم درباره ابزار شناخت عرفانی، فرق ادراکات قلبی با ادراکات عقلی و بیان وجوه قلب سخن به میان آمده است.
  • فصل هفتم درباره شرافت معرفت شهودی می‌باشد.
  • در فصل هشتم، آفات و حجاب‌های معرفت شهودی، قساوت و انحراف قلب سخن به میان آمده است.
  • فصل نهم درباره شرایط معرفت شهودی
  • فصل دهم درباره میزان صدق و کذب است.
  • فصل یازدهم درباره بیان عارف نمایان.
  • فصل دوازدهم درباره بیان امام و انتقاد به مخالفین عرفان است.
  • در فصل سیزدهم درباره تجربه عرفانی، سخن به میان آمده است.

وضعیت نشر

چاپ اول کتاب معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی، در سال ۱۳۹۰ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده است.

پانویس

  1. ضرابی، معرفت شهودی، مقدمه.
  2. ضرابی، معرفت شهودی، مقدمه.
  3. امام‌خمینی، آداب‌الصلاة، ص۱۱؛ شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۰۲؛ ضرابی، معرفت شهودی، مقدمه.
  4. امام‌خمینی، چهل حدیث، ص۸؛ آداب‌الصلاة، ص۹؛ ضرابی، معرفت شهودی، ص۲۳۰.
  5. ضرابی، معرفت شهودی، ص۲۶۱.
  6. امام‌خمینی، آداب‌الصلاة، ص۳۰۴؛ ضرابی، معرفت شهودی، ص۳۷۰.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، آداب‌الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
  • ضرابی، احمد، معرفت شهودی از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.