انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

این کتاب شامل مباحث قطع و ظن و شک علم اصول است و نپرداختن به مباحث الفاظ به این دلیل است که دو تن از شاگردان فلسفه امام‌خمینی -[[مرتضی مطهری]] و [[حسینعلی منتظری]]- از ایشان درخواست کردند اصول فقه را در سطح درس خارج تدریس کند و چون هم‌زمان [[سیدحسین بروجردی]] تدریس خارج اصول خود را از مباحث الفاظ آغاز کرده بود و آنان نیز در درس وی شرکت می‌کردند، از امام‌خمینی تقاضا کردند درس خود را از مباحث «حجج» آغاز کند.<ref>بروجردی، آشنایی با اندیشه‌های امام‌خمینی: اندیشه‌های اصولی امام، ۳؛ ذاکری، طلوع خورشید، سالشمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، ۱۲۳.</ref>

جلد اول آن در قطع و ظن و شامل موضوعاتی مانند وجه شباهت مسایل قطع به [[علم کلام]]، تجری، اقسام قطع، جانشین‌شدن طرق و اصول به جای اقسام قطع، موافقت التزامی و علم اجمالی است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۳–۱۸۳.</ref> در بحث ظن نیز از امکان تعبد به أمارات، مصلحت سلوکیه، وجوه جمع میان [[حکم ظاهری]] و [[حکم واقعی|واقعی]]، تأسیس اصل در مواردی که اعتبار آن مشخص نیست، موضوع علم اصول و ادله حجیت و عدم حجیت [[خبر واحد]]، بحث شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۸۹–۳۸۸.</ref> امام‌خمینی به دلیل بحث و مناقشه علمای علم اصول دربارهٔ به شماررفتن و نرفتن حجیت خبر واحد از مباحث علم اصول، در آستانه بحث حجیت خبر واحد، متعرض موضوع علم اصول شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۶۷–۲۷۰.</ref>

جلد دوم دربارهٔ مباحث شک است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۷.</ref> که در آن با ارائه ترتیبی نو در تنظیم مباحث اصول، بیان وجه تقدیم [[اماره|امارات]] بر اصول، [[اصول عملیه]] و ادله آنها، دوَران امر میان تعیین و تخییر، دوَران امر میان [[واجب عینی]] و [[واجب کفایی|کفایی]]، دوَران امر میان متباینین، برخی از مباحث علم اجمالی، اشکالات بحث [[برائت]]، دوَران امر میان اقل و اکثر، دوَران امر میان مطلق و مشروط و ادله وجوب فحص، بحث و بررسی شده‌است.{{سخ}}

امام‌خمینی در این اثر، به مباحثی غیر از مباحث اصول فقه، مانند اختیاری یا غیر اختیاری‌بودن اراده، غیر معلّل‌بودن ذاتی، مراتب [[بهشت و جهنم]]، اصل کثرت در وجود، علت اختلاف در افراد انسانی و مسئله [[سعادت و شقاوت]] پرداخته.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۶۰–۸۸.</ref> از آمیختن این مباحث با بحث‌های اصولی و مباحث غیر مفید خودداری و به بیان مقدار ضروری آن بسنده کرده‌است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه تألیف امام‌خمینی، ۱/۲۱–۲۲.</ref> ایشان به برخی عالمان علم اصول -که وقت خود را صرف مسایلی بدون ثمره عملی می‌کنند- به‌شدت [[انتقاد]] کرده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۴۹.</ref> ایشان در بحث حجیت ظواهر، حجیت ظاهر قرآن را بر خلاف اخباری‌ها مطرح و اثبات کرده‌است؛ چنان‌که در بحث [[تحریف قرآن]]، به [[میرزاحسین نوری]]، صاحب کتاب فصل الخطاب، انتقادهای شدیدی کرده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۳–۲۴۷.</ref>

 

* محمدرضا موحدی، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/449/ انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه]»، [[دانشنامه امام‌خمینی|دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص۴۴۹–۴۵۰.