confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
==ویژگیهای دنیا و آخرت== | ==ویژگیهای دنیا و آخرت== | ||
حکما و متکلمان، ویژگیهایی برای دنیا و آخرت ذکر کردهاند؛ ازجمله: ۱. عالم دنیا، عالم نقصان، ضعف و زوال و عالم آخرت عالم بقا و قرار | حکما و متکلمان، ویژگیهایی برای دنیا و آخرت ذکر کردهاند؛ ازجمله: ۱. عالم دنیا، عالم نقصان، ضعف و زوال و عالم آخرت عالم بقا و قرار است؛<ref> (ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۳۹۸).</ref> ۲. تأثیر در عالم دنیا به واسطه ماده و وضع و محاذات صورت میگیرد؛ اما در عالم آخرت اینچنین نیست، بلکه، ذات خود مؤثر است و وضع و محاذات در آن شرط نیست؛<ref> (ملاصدرا، تفسیر القرآن، ۳۱۷/۳ ـ ۳۱۸).</ref> ۳. قوه در دنیا مقدم بر فعل و برای تحقق فعل است و فعل از قوه شریفتر است؛ اما در آخرت فعل بر قوه مقدم است و برای تحقق قوه است و قوه از فعل شریفتر است؛ زیرا قوه در دنیا به معنای استعداد تحقق امری است، اما در آخرت امری است که شأن آن ایجاد و فیض است؛<ref> (فیض کاشانی، اصول المعارف، ۱۹۶ ـ ۱۹۷).</ref> ۴. نشئه دنیا نشئه ظلمت و موت است؛ اما نشئه آخرت نشئه حیات، نور و ادراک است.<ref> (ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۳۹).</ref> | ||
امامخمینی دنیا را دار زوال (تقریرات، ۱/ | امامخمینی دنیا را دار زوال<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۳۰۵/۱).</ref> و تجدد<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۲۱۳/۳).</ref> و آخرت را دار قرار و جاودانه میداند<ref> (امامخمینی، چهل حدیث، ۱۲۰).</ref> به اعتقاد ایشان، از ویژگیهای عالم دنیا و طبیعت، دارابودن اندازه و مقدار است که هر چیزی در آن تقدیر و اندازه خاصی دارد؛<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۹۶/۱).</ref> همچنین وحدت حقیقی در دنیا راه ندارد و موجودات در این عالم، دارای ترکیب و قابل تجزیه هستند.<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۹۷/۱).</ref> در مقابل، عالم آخرت به پس از عالم برزخ گفته میشود<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۲۴۰/۳).</ref> که عالم غیب و ملکوت و باطن این عالم است<ref> (امامخمینی، چهل حدیث، ۳۸۶).</ref> و مجرد از خصوصیات مادی و مکان و زمان است.<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۶۰۱/۱).</ref> | ||
امامخمینی به پیروی از ملاصدرا معتقد است موجودات عالم طبیعت و دنیا در تغییر و تدرّج هستند و با حرکت جوهری، هر لحظه صورت نوعیهای به آنها افاضه | امامخمینی به پیروی از ملاصدرا معتقد است موجودات عالم طبیعت و دنیا در تغییر و تدرّج هستند و با حرکت جوهری، هر لحظه صورت نوعیهای به آنها افاضه میشود؛<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۶۸/۱).</ref> دنیا نیز دار تضاد و تزاحم است، برخلاف عالم آخرت که تعارض و تزاحم در آن راه ندارد؛ زیرا تام و مستقل است و جهت ندارد؛ از اینرو تزاحمی که در دنیاست، در آنجا راه ندارد (همان، ۳/۵۹۶). همچنین عالم دنیا عالم شرور است؛ زیرا شرور در این عالم زاییده این تزاحم است؛ اما در عالم آخرت تزاحم راه ندارد و سعه و گستره بیشتری دارد.<ref> (امامخمینی، چهل حدیث، ۲۴۵؛ امامخمینی، دعاء السحر، ۲۶).</ref> {{ببینید|خیر و شر}} به اعتقاد ایشان بدن در عالم آخرت قویتر و شریفتر از جسم دنیوی است و جسم دنیوی با حرکت جوهری ترقی و قوت مییابد و وارد نشئه برزخ میشود؛ از اینرو قبول و تأثر آن شدیدتر است و میتواند عذابهای شدید اخروی را بپذیرد؛<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۲۱۴/۳ ـ ۲۱۶ و ۴۰۷).</ref> افزون بر آن، جسم اخروی با تمام همّت و فعالیت نفس، قوام و ظهور یافتهاست و نفس با تمام قدرت و احاطه خود، جسم را ظاهر میسازد؛ از اینرو میتواند سختیها و عذابهایی غیر قابل تحمل در دنیا را تحمل کند و از هم فرو نپاشد.<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۲۱۵/۳).</ref> | ||
امامخمینی یکی دیگر از ویژگیهای دنیا را حجاببودن آن میداند و معتقد است افزون بر حجاببودن تعلق و توجه به دنیا،<ref> (امامخمینی، آداب الصلاة، ۱۲۷؛ امامخمینی، چهل حدیث، ۱۲۱).</ref> وقوع در طبیعت و بهره از آن نیز برای اولیای الهی(ع) حجاب به شمار میرود و استغفار رسول خدا(ص) حمل بر این معنا میشود و ممکن است خطیئه حضرت آدم(ع) نیز به معنای همین توجه قهری به تدبیر عالم ملک و طبیعت باشد.<ref> (امامخمینی، چهل حدیث، ۱۲۳).</ref> به اعتقاد ایشان، شدت آلام و رنجهای اخروی، اسباب پرشماری دارد؛ ازجمله: ۱. شدت ادراک در آخرت بیش از دنیاست. ۲. توجه نفس در آن بیشتر و اشتغالات حسی آن کم است. ۳. خود عذاب شدیدتر از عذابهای دنیوی است. ۴. استمرار اتصال عذاب در آخرت بیش از دنیاست. ۵. قبول و صلابت بدن در آنجا شدیدتر است.<ref> (امامخمینی، تقریرات، ۲۱۹/۳ ـ ۲۲۱).</ref> | |||
==مرتبه عالم دنیا و طبیعت== | ==مرتبه عالم دنیا و طبیعت== |