ابوالقاسم خزعلی: تفاوت میان نسخه‌ها

== زندگی‌نامه==

ابوالقاسم خزعلی فرزند غلامرضا در سال ۱۳۰۴ در خانواده‌ای مذهبی و نسبتاً پرجمعیت در شهر [[بروجرد]] به دنیا آمد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۲۳.</ref> و با توجه به درآمد اندک پدرش زندگی دشواری داشت<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات ، ص ۲۵ـ۲۶.</ref> خزعلی در شش‌سالگی به مکتب رفت و قرآن، حساب و ریاضی و برخی کتاب‌های دینی را در زادگاه خود نزد [[سیدجعفر شیرازی]] فرا گرفت<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۲۴.</ref> خانواده وی به سبب تعلقات عمیق دینی در سال ۱۳۱۳ از بروجرد به [[مشهد]] مهاجرت کردند و وی را که نه سال بیشتر نداشت، به دبستان فرستادند و چون استعداد خوبی داشت با دادن امتحان به کلاس چهارم رفت.<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۲۷ ـ ۲۸.</ref>  

خزعلی پس از گذراندن دوره ابتدایی به‌ناچار برای تأمین نیازهای خود روزها کار می‌کرد و هم‌زمان دو سال از دوره دبیرستان را به صورت شبانه گذراند<ref> خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۲۸ ـ ۳۰.</ref> و سپس به دلیل علاقه به دروس دینی هم‌زمان با کار در یک مغازه آغاز به آموختن صرف و نحو نزد علی‌اکبر صدرزاده کرد. وی مدتی بعد کار مغازه را رها کرد و در سال ۱۳۲۱ در هفده‌سالگی وارد [[حوزه علمیه مشهد]] شد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۳۱ ـ ۳۲.</ref> او دروس مقدماتی و ادبیات عرب را نزد محمدرضا دامغانی و محقق قوچانی تکمیل کرد و کتاب‌های معالم‌الدین، قوانین الاصول و شرح لمعه را نزد سیداحمد یزدی و ابوالقاسم قمی و درس‌های رسائل و [[مکاسب شیخ انصاری]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة الاصول]] را از هاشم قزوینی و مجتبی قزوینی فرا گرفت.<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۳۴ ـ ۳۶.</ref>

== مبارزات سیاسی==

خزعلی به سیدابوالقاسم کاشانی که در سال ۱۳۲۹ برای [[ملی‌شدن صنعت نفت]] مبارزه می‌کرد، علاقه‌مند بود و از مبارزات او حمایت می‌کرد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۷۰.</ref> دوستی و ارتباط عمویش محمدتقی بروجردی ـ از علمای مبارز و مقرر درس آقاضیاءالدین عراقی ـ با کاشانی، علاقه وی را به ایشان و حمایت از نهضت ملی نفت بیشتر کرد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ۷۰ ـ ۷۱.</ref> وی همچنین از فداییان اسلام که با [[رژیم پهلوی]] مبارزه می‌کردند، به‌شدت حمایت می‌کرد<ref>کرمی‌پور، ابوالقاسم خزعلی، ۱/۱۵۶</ref> و علاقه خاصی به [[سیدمجتبی نواب صفوی]] رهبر آنان داشت. وی معتقد بود نواب صفوی متدین‌ترین فردی است که تا آن زمان دیده است<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۸۸.</ref> در هنگام استقرار [[فداییان اسلام]] در قم، خزعلی با آنان ارتباط نزدیک داشت و به دیدار نواب می‌رفت و در شهرهای مختلف خوزستان برای آنان تبلیغ می‌کرد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۸۸؛ کرمی‌پور، ابوالقاسم خزعلی، ۱/۱۵۶.</ref>؛ تا آنجا که در آبادان با تبلیغ و حمایت شدید وی از نواب صفوی، عده‌ای از مردم به فداییان اسلام پیوستند<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ص۷۹.</ref>  

در سال‌های پیش از انقلاب، خزعلی در جلسات [[انجمن حجتیه]] شرکت می‌کرد و همین موجب شده بود که برخی او را وابسته به این انجمن بدانند؛ ولی او گرچه این انجمن را تأیید می‌کرد و در جلسات و مراسم آنها شرکت می‌کرد، هیچ گاه رسماً در تشکیلات آنان وارد نشد<ref>خزعلی، ابوالقاسم، خاطرات، ۱۴۵.</ref> امام‌خمینی در سال ۱۳۶۷ در نامه‌ای به [[شورای نگهبان]] برخی اقدامات خزعلی ازجمله تندی به افراد و نسبت کمونیستی‌دادن به یک مسلمان را در شأن وی ندانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۶۸۰ ـ ۶۸۱.</ref> و تأکید کرد توجه داشته باشند ابزار دست بازیگران سیاسی واقع نشده و به عنوان منبری پرخاشگوی که تا این مرحله حاضر است پیش رود معرفی نشوند. ایشان با وصف این اقدامات به توهین، گناه بزرگ و کج رفتن و توصیه به حفظ شأن پست مقدس [[شورای نگهبان]]، هشدار داد مراقب باشند انجمن حجتیه همه چیز آنان را نابود نکند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۶۸۰ ـ ۶۸۱.</ref> ایشان به اعضای شورای نگهبان هشدار داد مادامی که آنان این‌گونه عمل می‌کنند توقع نداشته باشند جوانان انقلابی تند احترام آنان را نگه‌دارند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۶۸۰ ـ ۶۸۱.</ref>

داماد خزعلی [[هادی مروی]] از سخنوران و از استادان حوزه بود و در سال ۱۳۵۸ به نمایندگی از [[امام‌خمینی]] برای رسیدگی به مسائل و مشکلات شهرهای بهبهان و مسجدسلیمان و دعوت مردم به وحدت کلمه و دوری از اختلاف عازم آن منطقه شد<ref> امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۱/۲۸.</ref> وی از سال ۱۳۶۲ تا پایان عمر رئیس دادگاه عالی انتظامی قضات و از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۳ معاون اول رئیس [[قوه قضاییه]] بود و در ۱۸ شهریور ۱۳۸۶ به علت خونریزی مغزی در [[مشهد]] درگذشت و در جوار حرم حضرت رضا(ع) به خاک سپرده شد. از وی آثار علمی چندی ازجمله بررسی تحلیلی تاریخ اسلام بر جای مانده است.