۲۱٬۱۴۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
امام‌خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ پس از سخنرانی افشاگرانه علیه مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران، بازداشت و به [[ترکیه]] و سپس به نجف [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] شد (← مقاله‌های کاپیتولاسیون؛ تبعید امام‌خمینی). ایشان در پاسخ به نامه‌های فرستاده‌شده از ایران پس از تبعید، با نامه‌هایی از مراجع، علما و فضلای حوزه‌های علمیه به‌ویژه حوزه علمیه قم تشکر کرد و از حوزویان به‌ویژه طلاب حوزه قم خواست تا در درس و تحصیل دانش و تبلیغ و ترویج دین کوشا باشند و در راه نهضت تزلزلی به خود راه ندهند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۲.</ref> ایشان که پس از تبعید به ترکیه و سپس عراق از غیبت خود در حوزه قم و احتمال تزلزل علما و طلاب نگران بود،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۴۵.</ref> تأکید داشت غیبت ایشان آنان را دلسرد نکند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۶.</ref> ایشان وظیفه فضلای جوان را سنگین شمرد و از آنان خواست که خود را برای پاسداری از [[اسلام]] و مسلمانان مجهز کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۵۶.</ref> و در نامه‌ای از علمای شهرستان‌ها خواست حوزه قم را تقویت کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۷۵.</ref>؛ چنان‌که از فضلای حوزه قم خواست با نشریات آگاهی‌بخش و وحدت‌آفرین با دانشگاهیان در بیداری مردم بکوشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۲۳.</ref> طلاب و روحانیان در این راستا افزون بر نشریات موجود، [[نشریه مکتب اسلام|مکتب اسلام]] و [[نشریه مکتب تشیع|مکتب تشیع]]، نشریات آگاه‌بخشی چون بعثت، مسجد اعظم (نشریه کودکان)<ref>جلالی، مطبوعات حوزه، ص۴۳۵، ۴۴۰ و ۴۶۵.</ref> و انتقام<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۱۰۸۸.</ref> را منتشر کردند. همچنین [[امام‌خمینی]] در اردیبهشت ۱۳۵۷ از حوزه علمیه قم خواست ارتباط خود را با دیگر حوزه‌های علمیه به‌ویژه حوزه تهران بیشتر کند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۹۴.</ref> | امام‌خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ پس از سخنرانی افشاگرانه علیه مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران، بازداشت و به [[ترکیه]] و سپس به نجف [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] شد (← مقاله‌های کاپیتولاسیون؛ تبعید امام‌خمینی). ایشان در پاسخ به نامه‌های فرستاده‌شده از ایران پس از تبعید، با نامه‌هایی از مراجع، علما و فضلای حوزه‌های علمیه به‌ویژه حوزه علمیه قم تشکر کرد و از حوزویان به‌ویژه طلاب حوزه قم خواست تا در درس و تحصیل دانش و تبلیغ و ترویج دین کوشا باشند و در راه نهضت تزلزلی به خود راه ندهند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۲.</ref> ایشان که پس از تبعید به ترکیه و سپس عراق از غیبت خود در حوزه قم و احتمال تزلزل علما و طلاب نگران بود،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۴۵.</ref> تأکید داشت غیبت ایشان آنان را دلسرد نکند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۶.</ref> ایشان وظیفه فضلای جوان را سنگین شمرد و از آنان خواست که خود را برای پاسداری از [[اسلام]] و مسلمانان مجهز کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۵۶.</ref> و در نامه‌ای از علمای شهرستان‌ها خواست حوزه قم را تقویت کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲/۷۵.</ref>؛ چنان‌که از فضلای حوزه قم خواست با نشریات آگاهی‌بخش و وحدت‌آفرین با دانشگاهیان در بیداری مردم بکوشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۲۳.</ref> طلاب و روحانیان در این راستا افزون بر نشریات موجود، [[نشریه مکتب اسلام|مکتب اسلام]] و [[نشریه مکتب تشیع|مکتب تشیع]]، نشریات آگاه‌بخشی چون بعثت، مسجد اعظم (نشریه کودکان)<ref>جلالی، مطبوعات حوزه، ص۴۳۵، ۴۴۰ و ۴۶۵.</ref> و انتقام<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۱۰۸۸.</ref> را منتشر کردند. همچنین [[امام‌خمینی]] در اردیبهشت ۱۳۵۷ از حوزه علمیه قم خواست ارتباط خود را با دیگر حوزه‌های علمیه به‌ویژه حوزه تهران بیشتر کند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۹۴.</ref> | ||
پس از درگذشت سیدمحسن حکیم در سال ۱۳۴۹ در نجف، محمدرضا پهلوی برای دورکردن مردم از امام‌خمینی، پیام تسلیتی برای [[سیداحمد خوانساری]] و [[سیدکاظم شریعتمداری]] فرستاد<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۲/۷۸۹–۸۰۲.</ref> در برابر این اقدام، دوازده تن از مدرسان برجسته حوزه علمیه قم که در سال‌های بعد با تغییراتی «[[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]» نامیده شدند، در اعلامیه‌ای بر [[مرجعیت امام‌خمینی|مرجعیت و اعلمیت امام‌خمینی]] تأکید کردند که تأثیر بسزایی در جامعه گذاشت<ref>نوری، آیینه‌داران حقیقت، ۱/۴۱۷؛ مسعودی خمینی، خاطرات آیت‌الله مسعودی خمینی، ص۳۰۱؛ طاهری خرم‌آبادی، خاطرات آیت‌الله سیدحسن خرم‌آبادی، ۲/۷۷–۸۱.</ref> [[ساواک]] برخی از این افراد را بازداشت و تبعید کرد و برخی را تحت تعقیب قرار داد<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۱/۲۶۴–۲۶۵.</ref> طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در ۱۷ خرداد ۱۳۵۴ با گردهمایی در [[مدرسه فیضیه]] یاد و خاطره ۱۵ خرداد را زنده کردند که با هجوم نیروهای رژیم پهلوی عده‌ای از آنان بازداشت شدند | پس از درگذشت سیدمحسن حکیم در سال ۱۳۴۹ در نجف، محمدرضا پهلوی برای دورکردن مردم از امام‌خمینی، پیام تسلیتی برای [[سیداحمد خوانساری]] و [[سیدکاظم شریعتمداری]] فرستاد<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۲/۷۸۹–۸۰۲.</ref> در برابر این اقدام، دوازده تن از مدرسان برجسته حوزه علمیه قم که در سال‌های بعد با تغییراتی «[[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]» نامیده شدند، در اعلامیه‌ای بر [[مرجعیت امام‌خمینی|مرجعیت و اعلمیت امام‌خمینی]] تأکید کردند که تأثیر بسزایی در جامعه گذاشت<ref>نوری، آیینه‌داران حقیقت، ۱/۴۱۷؛ مسعودی خمینی، خاطرات آیت‌الله مسعودی خمینی، ص۳۰۱؛ طاهری خرم‌آبادی، خاطرات آیت‌الله سیدحسن خرم‌آبادی، ۲/۷۷–۸۱.</ref> [[ساواک]] برخی از این افراد را بازداشت و تبعید کرد و برخی را تحت تعقیب قرار داد<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۱/۲۶۴–۲۶۵.</ref> طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در ۱۷ خرداد ۱۳۵۴ با گردهمایی در [[مدرسه فیضیه]] یاد و خاطره ۱۵ خرداد را زنده کردند که با هجوم نیروهای رژیم پهلوی عده‌ای از آنان بازداشت شدند{{ ببینید|هفده خرداد}}؛ ولی این اقدامات خشونت‌بار نیز صدای هواداران امام‌خمینی را در حوزه خاموش نکرد. به مناسبت چهلمین روز درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]] در سال ۱۳۵۶ جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، مراسمی با حضور همه مراجع بزرگ قم برگزار کردند که [[رژیم پهلوی]]، هر سه سخنران این جلسه، [[محمدجواد حجتی کرمانی]]، [[محمدمهدی ربانی املشی]] و [[محمدصادق خلخالی]] را بازداشت و تبعید کرد<ref>موسوی تبریزی، خاطرات آیت‌الله موسوی تبریزی، ۱/۳۸۲–۳۸۳.</ref> مدرسان حوزه همچنین در واکنش به [[مقاله توهین‌آمیز روزنامه اطلاعات به امام‌خمینی]] در ۱۷/۱۰/۱۳۵۶، با تشکیل جلسه و تعطیلی درس‌های حوزه، در شکل‌گیری [[قیام ۱۹ دی]] و حوادث پس از آن که نقطه عطف نهضت شد، نقشی تعیین‌کننده داشتند<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۱/۴۶۴–۴۷۶.</ref> {{ببینید|نوزده دی}} دی مدرسان حوزه پس از [[پیام‌های امام‌خمینی|پیام امام‌خمینی]] به علما دربارهٔ خلع محمدرضا پهلوی از سلطنت، در ۲۹/۹/۱۳۵۷ اعلامیه‌ای به امضای بیش از صد تن از علمای سرشناس شهرهای مختلف رساندند که در مراسم سالگرد شهدای ۱۹ دی در قم قرائت شد.<ref>موسوی تبریزی، خاطرات آیت‌الله موسوی تبریزی، ۱/۴۷۷–۴۷۸؛ صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۱/۵۶۲–۵۶۴؛ مسعودی خمینی، خاطرات آیت‌الله مسعودی خمینی، ۴۰۰–۴۰۱؛ یزدی، خاطرات آیت‌الله محمد یزدی، ص۲۶۵–۲۶۷.</ref> | ||
پس از [[فرار محمدرضا پهلوی از ایران]] در ۲۶ دی ۱۳۵۷ و اعلام آمادگی امام‌خمینی برای بازگشت به کشور {{ببینید|متن=ببینید|فرار شاه|بازگشت امام‌خمینی}}، مدرسان حوزه علمیه جلسات متعددی برای مراسم استقبال از ایشان برگزار کردند. {{ببینید|متن=ببینید|کمیته استقبال}} و پس از آن تا [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، حوزه قم در صحنه حضور فعال داشت و با توجه به شرایط به صدور بیانیه می‌پرداخت و مردم را به مبارزه علیه رژیم دعوت می‌کرد.<ref>استادی، روزنامه رسالت، ص۲.</ref> | پس از [[فرار محمدرضا پهلوی از ایران]] در ۲۶ دی ۱۳۵۷ و اعلام آمادگی امام‌خمینی برای بازگشت به کشور {{ببینید|متن=ببینید|فرار شاه|بازگشت امام‌خمینی}}، مدرسان حوزه علمیه جلسات متعددی برای مراسم استقبال از ایشان برگزار کردند. {{ببینید|متن=ببینید|کمیته استقبال}} و پس از آن تا [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، حوزه قم در صحنه حضور فعال داشت و با توجه به شرایط به صدور بیانیه می‌پرداخت و مردم را به مبارزه علیه رژیم دعوت می‌کرد.<ref>استادی، روزنامه رسالت، ص۲.</ref> | ||